Арча районы: юрамалар арасында аерма
к Duplicate: File:Arsk rayon coa.gif → File:Arsk rayon coa.png Exact or scaled-down duplicate: commons::File:Arsk rayon coa.png |
|||
Юл номеры - 90: | Юл номеры - 90: | ||
Авыл хуҗалыгы зур үсеш алган. Авыл хуҗалыгының нигезен ит-сөт һәм бөртеклеләр (уҗым арышы, бодай, сабан ашлыгы, кузаклылар) юнәлеше тәшкил итә. Эре балык хуҗалыгы бар. |
Авыл хуҗалыгы зур үсеш алган. Авыл хуҗалыгының нигезен ит-сөт һәм бөртеклеләр (уҗым арышы, бодай, сабан ашлыгы, кузаклылар) юнәлеше тәшкил итә. Эре балык хуҗалыгы бар. |
||
== |
== Район җирлегендә туган күренекле кешеләр == |
||
* [[Мөхәммәт Мәһдиев]] – Татарстанның халык язучысы, әдәби тәнкыйтьче, әдәбият галиме, укытучы. |
|||
Арча төбәге [[әдәбият]] тәнкыйтьчеләренә һәм шагыйрьләргә бай. |
|||
* [[Мостафа Ногман|Мостафа Ногман улы Ногманов]] ([[1912]]—[[1976]]) [[Кызылъяр (Арча районы)|Кызылъярда]] - шагыйрь, |
* [[Мостафа Ногман|Мостафа Ногман улы Ногманов]] ([[1912]]—[[1976]]) [[Кызылъяр (Арча районы)|Кызылъярда]] - шагыйрь, |
||
⚫ | |||
* [[Фәрваз Миңнуллин|Фәрваз Мөхәммәтулла улы Миңнуллин]] ([[1934]]—[[1994]]) [[Ишнарат]]та туып үскәннәр - тәнкыйтьче. |
* [[Фәрваз Миңнуллин|Фәрваз Мөхәммәтулла улы Миңнуллин]] ([[1934]]—[[1994]]) [[Ишнарат]]та туып үскәннәр - тәнкыйтьче. |
||
* [[Габделгазиз Монасыйпов|Габделгазиз Габдерахман улы Монасыйпов]] (1888-1922) – шагыйрь, драматург, прозаик, журналист, сәясәтче, татар милли азатлык хәрәкәтенең күренекле вәкиле ([[Яңа Тазлар]]). |
* [[Габделгазиз Монасыйпов|Габделгазиз Габдерахман улы Монасыйпов]] (1888-1922) – шагыйрь, драматург, прозаик, журналист, сәясәтче, татар милли азатлык хәрәкәтенең күренекле вәкиле ([[Яңа Тазлар]]). |
||
⚫ | |||
== Моны да карагыз == |
== Моны да карагыз == |
||
* [[Арча өязе]] |
* [[Арча өязе]] |
15 май 2014, 19:42 юрамасы
| |||
Ил | |||
---|---|---|---|
Статус | |||
Җөмһүрият | |||
Административ үзәк | |||
Нигезләү датасы | |||
Район башлыгы |
Алмас Әмин улы Назиров[1] | ||
Башкарма комитет җитәкчесе |
Илшат Әхәт улы Галимуллин [2] | ||
Халык саны (2010) |
51 667 кеше | ||
Мәйдан |
1843,6 км² | ||
Сәгать поясы |
MSK (UTC+4) | ||
Автомобиль номерлар коды |
16, 116 | ||
http://arsk.tatar.ru/ | |||
Арча районы (рус. Арский район) — Татарстан Республикасының төньягында урнашкан муниципаль район, төньякта Мари Ил белән чиктәш. Район үзәге — Арча.
Тарих
1930 елның 10 августында барлыкка килә. 1963 елда Арча районына Татар АССРның Тукай районы кертелә. 1990 елда районнан Татарстанның Әтнә районы аерып чыгарыла.
Халык
1959[3] | 1970[4] | 1979[5] | 1989[6] | 2002[7] | 2010[8] |
---|---|---|---|---|---|
41 878 | 81 139 | 71 367 | 61 959 | 51 343 | 51 667 |
Халык саны: 51,6 мең кеше (шул исәптән ирләр — 23,9, хатыннар — 27,7).
Халыкның 92,7 % — татарлар, 6,3 % — руслар, 0,5 % — марилар.
Рельеф
Мәйданы — 1843,6 км².
Районның рельефы — Казансу һәм кушылдыклары, Ашыт, Шушма елгалары белән телгәләнгән калкулыклы үзәнлек (биеклек 170–266 м).
Икътисад
Авыл хуҗалыгы зур үсеш алган. Авыл хуҗалыгының нигезен ит-сөт һәм бөртеклеләр (уҗым арышы, бодай, сабан ашлыгы, кузаклылар) юнәлеше тәшкил итә. Эре балык хуҗалыгы бар.
Район җирлегендә туган күренекле кешеләр
- Мөхәммәт Мәһдиев – Татарстанның халык язучысы, әдәби тәнкыйтьче, әдәбият галиме, укытучы.
- Мостафа Ногман улы Ногманов (1912—1976) Кызылъярда - шагыйрь,
- Фәрваз Мөхәммәтулла улы Миңнуллин (1934—1994) Ишнаратта туып үскәннәр - тәнкыйтьче.
- Габделгазиз Габдерахман улы Монасыйпов (1888-1922) – шагыйрь, драматург, прозаик, журналист, сәясәтче, татар милли азатлык хәрәкәтенең күренекле вәкиле (Яңа Тазлар).
- Мәрзия Низам кызы Фәйзуллина (1930) Шушмабашта - шагыйрә.
Моны да карагыз
Искәрмәләр
- ↑ http://arsk.tatarstan.ru/tat/arsk/administer/rukov.htm
- ↑ http://arsk.tatarstan.ru/tat/9/administer/execut_commitee/director.htm
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus10_reg1.php
Сылтамалар
- Арча районының рәсми булмаган сайты
- Татарстан Республикасының Арча районы авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек идарәсе
- Арча районы мәчетләре
- Арча төбәгенең эпиграфик истәлекләре
- 2010 елның 16 маендагы 18-ТРЗ № Татарстан Республикасы Законы