Мегһалайяда Һинд дине
| Мегһалайяда Һинд дине | |
| Дәүләт |
 Һиндстан |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмлек | Мегһалайя |
Һиндстанның Мегһалайя штатында Һинд дине азчылык дине булып торып штат халкының 12%-ын тәшкил итә.[1] Мегһалайяда Нартианг Дурга Гыйбадәтханәсе Җирдәге 51 Шакти питһаларның берсе булып тора һәм Мегһалайя Һиндулары тарафыннан Дурга Алиһәсенең даими сыену урыны булып таныла.[2] Һинд дине Рабһалар, Һаджонглар, Кочлар, Раджбонгшилар, Микирлар, Бенгалилар, Непалилар, Биһарилар, һ.б. арасында киң таралган дин булып тора.[1]
Фестивальләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Һинд дине Мегһалайяның төрле төркемнәре тарафыннан практикалана. Һиндулар Мегһалайяда күп фестивальләрне бәйрәм итә.[3] Кешеләр тарафыннан Дивали, Беһдиенхлам, Наваратри, һ.б. бәйрәм ителә. Наваратри һәм башка Алиһә Пуджалары күбесенчә Бенгали кешеләре тарафыннан бәйрәм ителә. Дивали барлык диярлек Һиндулар тарафыннан бәйрәм ителә.[4]
Дҗовайда Беһдиенхлам Ниамтрэ ышанучылары тарафыннан бәйрәм ителә торган уңыш бәйрәме.
Һиндулар күп башка бәйрәмнәрне уздыралар, мәсәлән, Макар Санкранти, Дивали, Һоли, Наваратри, һ.б.
Әһәмиятле гыйбадәтханәләр һәм изге урыннар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Мегһалайяда Нартиангда Җайнтия калкулыкларында Шактипитһ бар. Биредә, Шакти Җаянти буларак һәм Бхайрава Камадишвар буларак табыныла. Гыйбадәтханәне карый торган һәм ритуаль программаларны оештыра торган күп асаба браминнар бар.
Һаҗонг традициясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Һаҗонг халкы Һинд динен электән практикалый. Алар махсус Аватарларга табыналар (Һинду Илаһларына эквивалент). Мәсәлән:
- Лакшми-Лукхи Дьяо
- Вишну-Бишну Дьяо
- Шив-Шиб Дьяо
- Картикейя-Катка Дьяо
Дьяо Санскрит теле сүзе देव Deva-дан алынган, хәзерге Һинд телләрендә - Dev/Deo.
Рабһа кешеләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Рабһа кешеләренең дини дөньясына төрле рухлар һәм табигый объектлар үтеп кергән. Рабһаларның төп Илаһы Риши дип атала. Риши урман Рабһалары өчен дә, авыл Рабһалары өчен дә ир кеше Илаһы булып тора. Ул шулай ук Маһакал буларак мәгълүм. Урман Рабһалары аңа әһәмиятле иҗтимагый һәм дини церемонияләрдә табыналар.[5]
Демография[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
| Ел | Халык саны | ±% |
|---|---|---|
| 1971 | 187140 | — |
| 1981 | 240831 | +28.7% |
| 1991 | 260306 | +8.1% |
| 2001 | 207822 | −20.2% |
| 2011 | 342078 | +64.6% |
Һинд дине 2001-енче елда Мегһалайя халкының 13,27 процентын тәшкил иткән һәм 2011 елда 11,53 процентка кадәр кимегән. Һиндуларның күбесе 19% булып Көнбатыш Гаро Калкулыклары районында, 17,50% булып Көнчыгыш Кһаси Калкулыгы районында һәм 12% белән Ри-Бһои районында тора.[6] Шиллонгның 42%-ы Һинд динен тота.[7]
Төркемнәрдә процент[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
2011 ел халык санын алу буенча Мегһалайяда штат халкының Христианлыктан соң 11,53%-ын тәшкил итеп 342078 Һинду тора.[1] Мегһалайяның таблица кабилә халкы 2,555,861-е (штат халкының 86%-ы), шулар арасында 122,141 кеше Һинд дине тарафдарлары, шул ук вакытта таблицада булмаган кабилә халкы 411,028, шуларның 219,937-се Һинд дине тарафдарлары булып тора.[8]
Һинд дине бу төркемнәрдә практикалана:
- Һаджонг халкы (38,054 – 98.65% Һинду),
- Коч халкы (22,494 – 99.02% Һинду)[9][10]
- Раджбонгши халкы
- Рабһа кабиләсе (31,013 – 94.95% Һинду)[11]
- Карби халкы (Микир халкы). (14,380 – 52% Христиан һәм 30% Һинду),
- Непали халкы (54,716 - 80%-90% Һинду 10%-20% Буддачылык тарафдарлары),
- Бенгали халкы (232,525 - 55%-60% Һинду, 40%-45% Мөселман).
- Пәнҗаби халкы (4,540 - 65%-70% Сикх, 30%-35% Һинду)
- Марвари халкы (20,251 - 70%-80% Һинду, 20%-30% Җәйничелек)
- Биһари халкы (42,654 - 70%-80% Һинду, 20%-30% Мөселман)
- Җайнтия халкы (393,124, күбесенчә кайбер Һинд дине элементлары булган кабилә "Ка Ниамтре" динен (кабилә халкының 40%-ы)) тоталар.
- Кһаси халкы (10,302, милләт халкының 0.73%-ы Һинд динен тота)[12]
- Гаро халкы (4,776, милләт халкының 0.58%-ы Һинд динен тота)[13]
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Population by religion community – 2011. The Registrar General & Census Commissioner, India.
- ↑ Das, Manosh. Lofty Himalayas notwithstanding, the tribal people of Nartiang in the Jaintia Hills of Meghalaya truly believe that their scenic little hamlet is the "permanent abode" of Goddess Durga. Perched atop a hillock is the more than 600-year old and ancient Durgabari - a simple house made of stones and wood complete with tin roofing. Revered as one of the 51 Shakti Peethas, the temple has been drawing a large number of pilgrims from all over the country on occasion of Durga Puja. - Times of India (15 October 2010).
- ↑ Cultural festival of Meghalaya | Vedic Culture (en-US) (2018-02-18).
- ↑ Behdienkhlam festival | Culture in Meghalaya | Times of India Travel.
- ↑ B. G. Karlsson (2000). Contested Belonging: An Indigenous People's Struggle for Forest and Identity in Sub-Himalayan Bengal. .
- ↑ Hindu population comes down in Meghalaya. әлеге чыганактан 2019-08-31 архивланды. 2023-01-17 тикшерелгән.
- ↑ Shillong Metropolitan Urban Region Population 2011 Census.(үле сылтама)
- ↑ Religion Data of Census 2011: XXX ST Meghalaya. әлеге чыганактан 2022-10-25 архивланды. 2023-01-17 тикшерелгән.
- ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2022-10-25, retrieved 2023-01-17
- ↑ Project, Joshua. Koch (Hindu traditions) in India (en).
- ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2022-10-25, retrieved 2023-01-17
- ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2022-10-25, retrieved 2023-01-17
- ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2022-10-25, retrieved 2023-01-17