Мутхусвами Дикшитар
| Мутхусвами Дикшитар | |
|---|---|
 | |
| Туган | 24 март 1775[1] Тируварур[d], Индия под управлением Британской Ост-Индской компании[d], Британия империясе |
| Үлгән | 21 октябрь 1835[1] (60 яшь) Эттаяпурам[d], Тинневели[d], Мадрасское президентство[d], Британия Һиндстаны, Британия империясе |
| Һөнәре | композитор, язучы |
Мутхусвами Дикшитар (Тамил телендә: முத்துசுவாமி தீட்சிதர், Һинди телендә: मुत्तुस्वामी दीक्षित; 1775 елның 24 марты, Тируварур — 1835 елның 21 октябре, Эттайяпурам) — Һиндстан музыканты, шагыйре һәм композиторы, Карнатик музыкасының иң бөек композиторларының берсе.
Замандашлары Шьяма Шастри һәм Тьягараджа белән беррәттән Карнатака музыкасында яңа эра нигез коручыларның булган музыкантлар өчлегенә керә.
Тәрҗемәи хәле[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Маналида (Мадрас янында) Көньяк Һиндстан композиторы һәм сарай яны музыканты Рамасвами Дикшитарның улы. Беренче сабакларын әтисеннән, соңыннан Бенареста Чидамбаранатхадан алган (фәлсәфә һәм санскрит өйрәнгән).
Тируварурда Гуру Гух тәхәллүсе астында торган. Тормышның соңгы елларын сәяхәттә уздырган.
Иҗаты[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Дикшитар сүзләре буенча, аңа ул композитор булачак дигән күренеш пәйда булган.
Рәт вокаль иншалар авторы, аларда ул крити (мактау) формасын үстергән һәм камилләштергән; аеруча зур игътибарны текст (санскритта һәм телугуда язган) һәм музыка үзара тәэсир итешүенә биргән. Зур тирәнлек һәм фәлсәфилек белән аерылган мактауларында якынча 50 төрле рага кулланыла (аның критиларның 100-дән дә киме түгел әле дә башкыра).
Аның иншаларыннан күзәтү характеры һәм Вина стилендә музыкаль формаларның маһир башкаруы һәм Һинд дине Илаһлары һәм гыйбадәтханәләрнең тәфсилле һәм шигъри тасвирламалары белән гаҗәпләндерә торган якынча 500 җыры һәм композициясе мәгълүм.
Аның композицияләре бүген дә Карнатака музыкасының классик концертларында еш башкарыла. Аның музыкаль әсәрләренең якынча 100-е һинд традицион башкаручыларның хәзерге репертуарына керә.
Башка осталардан аермалы буларак телугуда түгел, ә күбесенчә санскритта язган. Аның җырларының кайберәүләре санскрита һәм малаяламның ясалма кушылган тел - майправаламда язылган.
Хәтер[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Мутхусвами Дикшитар истәлегенә Һиндстан хөкүмәте почта Департаменты аның сурәте белән марканы чыгарган.
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ 1,0 1,1 Халыкара музыка китапханәсе проекты — 2006.
Шулай ук карарга мөмкин[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Музыкальная энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия, Советский композитор. Под ред. Ю. В. Келдыша. 1973—1982.
- Большой Энциклопедический словарь. 2000.