Надежда Обухова
Надежда Обухова | |
---|---|
Туган | 6 март 1886 Мәскәү, Россия империясе |
Үлгән | 14 август 1961 (75 яшь) Кәфә, Кырым өлкәсе[d], Украина Совет Социалистик Республикасы, СССР |
Күмү урыны | Новодевичье зираты[d] |
Ватандашлыгы | СССР Россия империясе |
Әлма-матер | Мәскәү дәүләт консерваториясе |
Һөнәре | опера җырчысы |
Надежда Андрей кызы Обухова ( 22 февраль [6 март] 1886, Мәскәү, Россия империясе — 14 август 1961, Феодосия, Кырым өлкәсе, Украина ССРы, СССР ) — Россия, совет опера җырчысы ( меццо-сопрано ). 1 нче дәрәҗә Сталин премиясе лауреаты ( 1943 ). ССРБның Халык артисты ( 1937 ).[1] Ленин ордены ( 1937 ) кавалеры.
Биографиясе
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Надежда Обухова 1886 елның 22 февралендә (6 март) Мәскәүдә туа.[1] Дворяннар гаиләсеннән, аның ата-бабаларының берсе Е. А Баратынский [2] (ул аның оныгы, әбисе Елизавета Илинична һәм Е.А.. Баратынский — ике туганна).Ике туган агасы — композитор Н. Б. Обухов
Ул балачагын Тамбов губернасының Хворостянка авылында, А.С.Мазаракиның Рус музыка җәмгыятенең Воронеж филиалына нигез салучыларның берсе булган бабасы милегендә үткәрде .
1912 елда ул П.И.Чайковский исемендәге Мәскәү дәүләт консерваториясен тәмамлый ( В. А. Масетти класы) һәм концерт җырчысы булып чыгыш ясый башлый. 1916 елда ул үзенең опера сәхнәсендә Полина партиясы белән (П.Чайковскийның ) дебютын башлый. Опера сәхнәсендә ныгынгач, ул 1943 елга кадәр Зур театрның солисты булып эшли.
Рус вокал мәктәбе вәкиле. Җырчының матурлыгы һәм байлыгы буенча сирәк булган тавышы бик киң диапазон белән аерылып торды: контральттан алып югары меццо-сопрановларга кадәр партияләрне башкарды. Җырчының артистлык йөзе камил вокал осталыгының сәхнә образының эчкерсезлеге һәм намуслылыгы, кабатланмас сөйкемлелеге белән аерылып торды.
Төрле елларда җырчының партнерлары: П.и. Словцов, Л. В. Собинов, В. Р. Петров, Ан. А.Иванов, И.С. Козловский һәм башкалар. Обухова белән Сахаров дуэты турында соклану белән Козловский: "Обухова тынгысыз иде һәм аның белән эшли башлаучыларны мавыктырды. Барлык кагыйдәләргә карамастан, Надежда Андреевна еш кына төн сәгатендә җырларга керешә иде. Мин, күп кенә кешеләр кебек үк, тынлыкны яратам, әмма, Обухова тавышы яңгырый башлагач, ирексездән һәрчак дулкынлану кичерә идем. Һәм бу еш була иде: Надежда Андреевнада кугакта Матвей Иванович Сахаровка — искиткеч пианист, аның даими концертмейстеры. Музыка башлана. Мин стена артында, барысын да ишетәм — каршы тора алмыйм, мин аларга таба барам. Һәм менә монда ниндидер серле хәл килеп чыга: гадәти булмаган талант белән үзең дә үскәндәй, рухи яктан баерак буласың, рухи яктан баеп китәсең. Бу онытылмас кичләр иде. Бу кичләрнең берсендә безнең концерт номеры туа: дуэтта без "Ночи безумные" җырын җырладык…».
Жырчының тормышында концерт эшчәнлеге мөһим урын алып торды. Аның күпкырлы һәм төрле репертуары бар иде, анда, Л.ван Бетховенның Тугызынчы симфониясенән , А.Скрябинның Беренче симфониясенән, В.А.Моцартның Реквиемынан 300 дән артык романс һәм җыр була, меццо-сопрано партиялары исәпләнә.
Казанда, Харков, Минск, Саратов, Горький, Иваново, Ярославльда гастрольләрдә булды.
Бөек Ватан сугышы вакытында ул Мәскәүдә кала һәм чыгышларын, шул исәптән, Бөтенсоюз радиосында да дәвам итә.
«Пиковая дама» (дирижер С.Самосуд, 1937), «Князь Игорь» (дирижер А. Мелик-Пашаев, 1941) һәм «Снегурочка» (дирижер К. Кондрашин, 1946) операларын язуда катнаша.
Надежда Андреевна Обухова 1961 елның 14 августында (бүтән чыганаклар буенча — 15 [3] ) Феодосиядә үлде [1] . Аны Мәскәүдә [4] Новодевич зиратында җирләделәр (участок номеры № 3) [5] .
Исемнәре һәм бүләкләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Республиканың атказанган артисты (1928)
- РСФСР халык артисты (1933) [6]
- СССР халык артисты (1937)
- Сталин премиясе, беренче дәрәҗә (1943) — театр һәм вокал сәнгате өлкәсендәге күренекле хезмәтләре өчен
- Ленин ордены (1937)
- ике Кызыл Байрак Хезмәт ордены (1951, 1961)
- Медаль “1941-1945 елгы Бөек Ватан сугышында батыр хезмәт өчен. "
- "Мәскәүнең 800 еллыгын искә алу" медале
Иҗаты
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- «Борис Годунов» М. П. Мусоргски — Марина Мнишек
- «Хованщина» М. П. Мусоргский — Марфа
- «Князь Игорь» А. П. Бородин — Кончаковна
- «Майская ночь» Н. А. Римский-Корсаков — Ганна
- «Снегурочка» Н. А. Римский-Корсаков — Весна
- «Садко» Н. А. Римский-Корсаков — Любава
- «Царская невеста» Н. А. Римский-Корсаков — Любаша
- «Кащей Бессмертный» Н. А. Римский-Корсаков — Кащеевна
- «Сказка о царе Салтане» Н. А. Римский-Корсаков — Ткачиха
- «Мазепа» П. И. Чайковский — Любовь
- «Пиковая дама» П. И. Чайковский — Полина
- «Любовь к трём апельсинам» С. С. Прокофьев — Клариче
- «Кармен» Ж. Бизе — Кармен
- «Аида» Дж. Верди — Амнерис
- «Самсон и Далила» К. Сен-Санс — Далила
- «Иоланта» П. И. Чайковский — Лаура
- «Золото Рейна» Р. Вагнера — Эрда
- «Демон» А.Г. Рубинштейн — Ангел
- «Валькирия» Р. Вагнер — Фрикка
Хәтер
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Мәскәүдә, 1936 — 1961 елларда җырчы яшәгән Брюсов тыкрыгындагы йортта мемориаль такта куелды.
- 2004-2018 елда Липецкта Н. Обухова исемендәге яшь вокалчылар һәм Бөтенроссия фестиваль-конкурсы [7] узды[7] 2019 елда ул Халыкара конкурс статусында Феодосияда узды [8] .
- Аның хөрмәтенә Венерада астероид (9914) "Обухова" һәм кратер "Обухова" аталган.
- 2011 елдан башлап, җырчы еш ял иткән Феодосиядә, Н.А. Обухованың тормышына һәм иҗатына багышланган беренче ачык "Фестиваль-конкурс" башланды, ул Россия вокал мәктәбе пропагандасына нигезләнгән. Фестивальгә нигез салучы — Кырымның атказанган артисты Э. Заславский. Фестиваль ел саен уздырыла торган вакыйгага әйләнде, һәм ул ел саен төрле шәһәрләрдән һәм илләрдән академик вокал башкаручыларны берләштерә. http://akademfest.ru/
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Большая Советская Энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 18. Никко — Отолиты. 1974. 632 стр., илл.; 24 л. илл. 6 л. карт.
- ↑ Обухова Надежда Андреевна // Мәскәү: Энциклопедия / Баш мөхәррир С. О. Шмидт; Тәшкил итүчеләр: М. И. Андреев, В. М. Карев. — М. : Зур русия энциклопедиясе. — 100 000 экз. — ISBN 5-85270-277-3.
- ↑ Могилы Знаменитостей. Виртуальный некрополь
- ↑ Музыкальная энциклопедия. Гл. ред. Ю. В. Келдыш. Том 3. Корто — Октоль. 1104 стб. с илл. М.: Советская энциклопедия, 1976 год
- ↑ Могила Н.А. Обуховой на Новодевичьем кладбище, archived from the original on 2018-07-10, retrieved 2020-08-11
- ↑ Архивированная копия. әлеге чыганактан 2013-09-21 архивланды. 2011-02-15 тикшерелгән.
- ↑ 7,0 7,1 Надежда Обухова
- ↑ IX Международный фестиваль-конкурс вокального искусства им. Н.А. Обуховой, archived from the original on 2019-09-07, retrieved 2020-08-11
Библиография
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Надежда Андреевна Обухова / А.Анисимов. — 1-е. — Москва: Искусство, 1953. — 15 с. — (Большой театр СССР). — 10 000 экз.
- О. Логинова. Надежда Андреевна Обухова. Воспоминания. Статьи. Материалы / И.Ф.Бэлза. — 1-е. — Москва: Всероссийское театральное общество, 1970. — 320 с. — 25 000 экз.
Сылтамалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Фотография: Н. А. Обухова, А. В. Нежданова, К. Г. Держинская, В. Р. Петров, Н. С. Голованов, 1912 [1]
- Отечественные певцы. 1750—1917: Словарь / Пружанский А. М. — Изд. 2-е испр. и доп. — М., 2008.
- Статья М. Лобановой о Н. А. Обуховой
- Арии, романсы и песни из репертуара Н. Обуховой(үле сылтама)
- Formatnum санлы дәлилләргә ия булмаган битләр
- 6 март көнне туганнар
- 1886 елда туганнар
- Мәскәүдә туганнар
- 14 август көнне вафатлар
- 1961 елда вафатлар
- Кырымда вафатлар
- Әлифба буенча шәхесләр
- Мәскәү консерваториясен тәмамлаучылар
- Сталин премиясе лауреатлары
- РСФСР атказанган артистлары
- РСФСР халык артистлары
- ССРБ халык артистлары
- «Бөек Ватан сугышында фидакарь хезмәт өчен» медале белән бүләкләнүчеләр
- Ленин ордены кавалерлары
- Әлифба буенча җырчылар
- XX гасыр җырчылары
- Россия җырчылары
- ССРБ җырчылары