Олы Баек

Олы Баек
Ил	Россия Россия
Координатлар	53°21'58.867"тн, 56°10'3.749"кнч

Олы Баек (рус. Большебаиково) — Башкортстанның Ишембай районындагы авыл. Байгуҗа авыл Советы составына керә.

Исеменең килеп чыгуы

Авылга нигез төзәүче Сәйтәк, шуннан Сейтяково дигән урысча исем ала. Сәйтәкнең уллары билгеле: өлкәне Сәйфулла (1757—?), аның балалары: Фәткулла (аның Гайнулла исемле улы туган) һәм Рәхмәтулла һәм кечесе Сәеткол (1767-1813), аның балалары: Әбүбәкер, Фәткулла, Зәйнулла.

Авыл Баек буларак 1816 елдан билгеле. 1850 һәм 1858 еллар арасында бүлендек авыл — Кече Баек торак пункты барлыкка килә, шуңа күрә иске торак пункты Олы Байлык дип атала башлый.

Тарихы

XVIII гасыр азагында авылда 18 йорт һәм 111 кеше исәпләнгән.

1816 елда 105 асаба башкорт яшәгән 18 йорт хуҗалыгы була. Авыл йөз башы Баек Сарбаев милкендә була. Ул 1755, 1761 елларда асаба җирләрне сатуда катнаша, ә ул вакытта ул Әлимгол Сапаргулов нигез салган Әлимгул авылында яшәгән була. Баекның агасы — Байморат. Баекның балалары: Каекбирде, Тимербай (1772-1817). Мукач авылы шәҗәрәсендә Сарбай, Баек һәм башкалар китерелгән. Ахырда Баек үзенең исеме белән аталган авылда урнаша.

Баеклар — шулай ук малчылар. 1839 елда 142 кеше яшәгән 25 йортта 162 ат, 90 сыер, 31 сарык, 4 кәҗә, 53 умарта, 3 чолык була. Барысына бергә 192 пот көзге һәм 704 пот язгы ашлык чәчелгән.

XX гасыр уртасында авылда 175 кеше һәм 22 йорт була.

Халык саны

2010 елгы Бөтенроссия исәбе алу мәгълүматләре буенча халык саны (кеше)

Исәп алу җылы һәм көне	Бөтен халык	Ир-егетләр	Хатын-кыз	Ир-егетләр өлеше (%)	Хатын-кыз өлеше (%)
2010 елның 14 октябренә	52	23	29	44,2	55,8

Географик урыны

Баек елгасы агып үтә. Авылдан көнбатыштарак Ташлытау тавы урнашкан.

Аралар:

• Район үзәгенә чаклы (Ишембай): 21 км
• Авыл советы үзәгенә чаклы (Кинҗәбулат): 6 км
• Якындагы тимер юл станциясенә (Салават): 35 км.

Урамнары

Урам исеме:

• Үзәк урамы (рус. улица Центральная)
• Татар урамы (рус. улица Татарская)

1812 елгы Ватан сугышы ветераннары

1836-1839 елларда теркәлгән 1812 елгы Ватан сугышы ветераннары, алар «1814 елның 19 мартында Парижны алган өчен» һәм «1812 елдагы сугыш истәлегенә» медальләре алганнар:

• Мөхәмәтгали Каепбирдин;
• Гали Юнлебаев.

Истәлекле урыннары

• Ташлытау тавы. Биеклеге — 380,6 м. Тау район әһәмиятендәге Ишембай — Воскресенское юлыннан һәм Олы Баек авылы эченнән ачык күренә.

• Баек елгасы. Ташлытау тавының көнчыгыш битләрендә, урманлы урында башлана. Башта төньяк-көнчыгышка таба ага. Олы Баек авылы янында көнчыгыш — көньяк-көнчыгышка борыла. Тамагы буенда ике тармакка бүленә. Тирү елгасына сул яктан, Кызыл Йолдыз авылы янында коя.

Сылтамалар

• Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 130. — ISBN 978-5-295-04683-4.
• Почтовые индексы Ишимбайского района 2020 елның 5 февраль көнендә архивланган.
• Страница Баиково Ишимбайского района портала «Генеалогия и Архивы» 2010 елның 4 март көнендә архивланган.
• Закон о границах, статусе и административных центрах муниципальных образований в Республике Башкортостан N 126-з от 17 декабря 2004 года
• Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан 2016 елның 4 март көнендә архивланган.