Эчтәлеккә күчү

Паша (Һинд дине)

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Паша (Һинд дине) latin yazuında])

Паша (IAST:Pāśa) еш "элмәк" яки "лассо" дип тәрҗемә ителә, ул Һинд дине иконографиясендә тасвирланган табигыйдан өстен сугыш коралы. Ганеша, Яма Радж һәм Варуна кебек Илаһлар кулларында паша белән сурәтләнә. Паша Ганешаның еш очрый торган атрибуты,[1] ул киртәләр Ходае; паша богауларга һәм киртәләрдән арындырырга көчне чагылдыра. Үлем Ходае Яма Радж пашаны үлем вакытында кешенең тәненнән җанны чыгарыр өчен куллана.[2] Сынчылыкта ул бер кат яки икеләтә боҗрага ике яки өч мәртәбә борылган итеп сурәтләнә.[3]
Санскрит сүзе "паша"ның баштагы мәгънәсе "төен" яки "боҗра".[4] Гомуми кулланылышта паша дошманның кулларын яки ауланган хайваннарның аякларын бәйләр өчен кулланыла.[4][3] Паша дөньяга беркетелгән булуны һәм шулай ук Илаһның явызлыкны һәм наданлыкны тотарга куәтен чагылдыра.[1] Ананда Кумарасвами пашаның дөньяви богауларга бәйләнешен өйрәнә.[4]
Һинд диненең Шайва Сиддһанта мәктәбендә паша Пати-пашу-паша өчлегенең өлеше мәгънәсе "Остаз, хайван, тоташтыру" ул Ходайның, кешенең һәм дөньяның символы булып тора. Пати сектаның яклаучы Ходае Шива кебек Илаһ. Пашу ул җан яки кеше. Паша ул Шива җаннарны хакыйкатькә алып барган яки аның майясы (иллюзиясе) көче, аның тарафыннан ул "яктыртылмаган" мәхлукатларны дөреслектән яздыра.[2][5]

  1. 1,0 1,1 Eva Rudy Jansen (1993). The Book of Hindu Imagery: Gods, Manifestations and Their Meaning. Binkey Kok Publications. ISBN 978-90-74597-07-4. 
  2. 2,0 2,1 James G. Lochtefeld (2002). "Pasha". The Illustrated Encyclopedia of Hinduism: N–Z. The Rosen Publishing Group. p. 505. ISBN 978-0-8239-3180-4. https://archive.org/details/illustratedencyc0000loch/page/505. 
  3. 3,0 3,1 Rao, T. A. Gopinatha (1914). Elements of Hindu iconography. 1: Part I. Madras: Law Printing House. p. 8. 
  4. 4,0 4,1 4,2 René Guénon (2004). Symbols of Sacred Science. Sophia Perennis. pp. 328–330. ISBN 978-0-900588-77-8. 
  5. Subramuniya; Subramuniya (Master.) (2000). Loving Ganeśa: Hinduism's Endearing Elephant-faced God. Himalayan Academy Publications. p. 508. ISBN 978-1-934145-17-3. https://books.google.com/books?id=_sV4_JpQvycC&pg=PA508.