Псков архитектура мәктәбе храмнары
| Псков архитектура мәктәбе храмнары | |
 | |
| Дәүләт |
 Россия |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмлек | Псков өлкәсе |
| Алыштырган | Бөек Псков[d] |
| Архитектура стиле | Псков архитектура мәктәбе[d] |
| Мирас статусы | Бөтендөнья мирасы |
| Мәйдан |
19,32 һектар, 635,6 һектар |
| Бөтендөнья мирасы исемлегенә кертелү критерие | (ii)[d] |
 | |
Псков архитектура мәктәбе храмнары — ЮНЕСКО Бөтендөнья мирасы объекты, ул үз эченә ун Псков XII—XVII гасыр башындагы чиркәү архитектурасы һәйкәлләрен ала. ЮНЕСКО Бөтендөнья мирасы комитетының 43 нче сессиясе карары белән Бөтендөнья мирасы исемлегенә 2019 елның июлендә кертелгән.
Гомуми мәгълүмат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
«Псков архитектура мәктәбе храмнары» ЮНЕСКО Бөтендөнья мирасы исемлегенә мәдәни критерий (ii) буенча, ягъни хәзерге вакытта яки билгеле бер мәдәни киңлектә, архитектура яки технологияләрдә, монументаль сәнгатьтә, шәһәрләрне планлаштыруда һәм ландшафтларны булдыруда кешелек кыйммәтләренең үзара йогынтыларын таныклаучы объект буларак кертелгән. Чиркәүләр, соборлар, монастырьләр, крепость манаралары һәм административ биналар Россия Федерациясенең төньяк-көнбатышындагы Бөек Псков елгасында урнашкан һәйкәлләр төркемен тәшкил итә. Псков сәнгать мәктәбе төзегән әлеге биналарның архитектурасының төп үзенчәлекләре - күләмнәр, гөмбәз, подъездлар һәм колокольнялар. Чиркәү һәм соборлар бакчалары, коймалар һәм диварлар ярдәмендә табигый ландшафт белән туры киләләр. Византия һәм Новгород традицияләре йогынтысында Псков сәнгать мәктәбе XV-XVI гасырларда үсеш пигына ирешә һәм илдә иң йогынтылыларның берсе була. Ул Россиядә биш йөз ел дәвамында архитектура стильләрен формалаштыруга зур йогынты ясаган.[1]
Исемлеккә кертү тарихы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
2002 елдан башлап, борынгы Псков һәйкәлләрен ЮНЕСКО Бөтендөнья мирасы исемлегенә башта Бөек Псков номинациясе составында кертергә омтылалар. Шулай ук, «Россия Кремле» серияле номинация составында Псков Кремлен кертү омтылышы була; 2012 елда бу гариза кире кагыла.
«Борынгы Псков һәйкәлләре» дигән яңа номинация өстендә эш 2015 елда башлана. Гаризага нигездә шәһәрнең тарихи үзәгендә урнашкан 18 объект керә, әмма 2016 һәм 2017 елларда Псков гаризалары кире кагыла, шуның белән бәйле рәвештә, документлар тапшырылмаган була. 2018 елда материаллар кабат җибәрелә. Бу гариза 2019 елның июнь-июль айларында Бакуда узган ЮНЕСКО Бөтендөнья мирасы комитетының 43 нче сессиясендә 18 объектның 10 сы гына кертү өчен хуплана.
Псков өлкәсе Хакимиятләре киләчәктә ЮНЕСКО Бөтендөнья мирасы исемлегендә төбәк һәйкәлләре санын арттырырга ниятли.
Составы[2][үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
| № | Изображение | Название | Время постройки |
|---|---|---|---|
| 1523-001 |  |
Иоанн Предтечи соборы | XIII гасыр |
| 1523-002 |  |
Мирожский монастыре Спасо-Преображенский соборы | XII гасыр |
| 1523-003 |  |
Михаил Архангель чиркәве | XIV гасыр |
| 1523-004 |  |
Покров һәм Пролом чиркәве | XV—XVI гасырлар |
| 1523-005 |  |
Косьма һәм Дамиан белән Примостья чиркәве | XV—XVII гасырлар |
| 1523-006 |  |
Взвоздан Георгий чиркәве | XV гасыр |
| 1523-007 |  |
Богоявления чиркәве | XV гасыр |
| 1523-008 |  |
Усохадан Никола чиркәве | XVI гасыр |
| 1523-009 |  |
Горкада Василийчиркәве | XV гасыр |
| 1523-010 |  |
Снетогорский монастыре ансамбле: | XIV—XVI гасырлар |
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ UNESCO World Heritage Centre. Центр всемирного наследия -. 2019-11-20 тикшерелгән.
- ↑ UNESCO World Heritage Centre. Churches of the Pskov School of Architecture - Maps. 2019-11-20 тикшерелгән.