Рәшит Насретдин

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Рәшит Насретдин latin yazuında])
Рәшит Насретдин
фин. Räshid Nasretdin
Туган телдә исем Рәшит Фәхретдин улы Насретдин
Туган 14 июль 1920(1920-07-14)
Актук, Түбән Новгород губернасы, РСФСР
Үлгән 28 август 2010(2010-08-28) (90 яшь)
Хельсинки, Финляндия
Милләт татар
Ватандашлыгы  Финляндия
Һөнәре җәмәгать эшлеклесе, фотограф
Җефет Хәбибә

 [[commons:Category:Räshid Nasretdin|Рәшит Насретдин
фин. Räshid Nasretdin]]
Викиҗыентыкта

1952 елда Хельсинкида узган Олимпия уеннарында Олимпия уты кабызган Пааво Нурми фотосы. Авторы - Рәшит Насретдин.

Рәшит Фәхретдин улы Насретдин (1920 елның 14 июле, Актук авылы, Түбән Новгород өлкәсе, Совет Россиясе - 28 август 2010 ел, Хельсинки шәһәре, Финляндия) - фин татар фотографы, җәмәгать эшлеклесе.[1][2]

Биографиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Рәшит Насретдин 1920 елның 14 июлендә Түбән Новгород өлкәсе Актук авылында туа. Насретдин Финляндиягә ике яшьтә килә һәм Лаппеэнранта шәһәрендә яши, 1939 елда Хельсинкига күчеп килә. Алдан техник училищеда биналар төзелеше буенча укый, соңрак укуын «Koulukuvaus Oy» компаниясе хуҗасы булган курсташы йогынтысында фоторәсемнәр буенча дәвам итә. Насретдин студиясе ул вакытта Хельсинкида, Касармикат ягында, 34 йортның эчке ишегалдында, шәһәрнең иске өлешендә урнашкан була.

Насретдин 1952 елда Хельсинкида узган Олимпиадада Олимпия факелы белән йөгерүче Пааво Нурмины төшерә. Йөзләгән тапкыр басылган сурәт авторлык хокуклары буенча совет карары нигезендә әсәр булып тормаган дип табыла. Насретдин һәм аның хатыны «Nasakuvaa» дигән гаилә фотография бизнесы белән кырык елдан артык идарә иткән. Насретдин 1987 елда берничә тапкыр рәссамар бүләге һәм пенсиясе белән бүләкләнә.[1]

Насретдин фотографировал известных людей, повседневную жизнь и спортивные события. Среди известных финнов президенты Стольберг и Кекконен, архитектор Алвар Аалто, скульптор Вяйнё Аалтонен, актер Тауно Пало. В число иностранных гостей входят принц Цунэёси, принцесса Сибилла, политик Николай Булганин, актер Грегори Пек и татарский композитор Рустем Яхин.[3][4]

Гаиләсе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Насретдин Хәбибән Насретдингә өйләнгән. Кызы - Сәйяр, улы - Самил, алар икесе дә әтиләренең эшен дәвам итәләр. Хәзерге вакытта Самил үзенең әтисенең «Nasakuva Oy» компаниясенә ия.[1][5]

Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Harry Halén, Suomen tataarit [The Finnish Tatars.] ln: Suomi-Maa, kansa,kulttuuri. Laura Kolbe & Markku L,öytönen, eds. Helsinki: Suomalaisen Kirjallisuuden Seura, 1999, pp. 327–344.
  • Rashid Nasretdin: Kaikki alkoi itseotetusta omasta hääkuvasta, teoksessa. Laine, Tapio & Vivolin, Asko. Aikavalotuksia, Valokuvausalan tarinoita aikalaisten kertomina. 2001. 128–131. Tapio Laine Mediapalvelut. ISBN 978-951-98796-0-4.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. 1,0 1,1 1,2 [räshid-nasretdin Blomqvist, Jorma. Valokuvaaja ikuisti Helsingin olympiatulen sytytyksen. Helsingin Sanomat. 17.9.2010.]
  2. Әтисенең исеме - Хельсинки Ислам зираты, кабер ташы
  3. https://www.finna.fi/Search/Results?lookfor=%22Nasretdin%2C+R%C3%A4shid%2C+kuvaaja%22&type=Author
  4. https://intertat.tatar/news/r-st-m-yahin-turynda-yomshak-k-elle-tyynak-tabigatle-m-zyyaly-ide
  5. архив күчермәсе, archived from the original on 2017-02-17, retrieved 2020-04-17