Самар өлкәсе
Внешний вид
Сама́р өлкәсе́ – Россия Федерациясенең Яyрупa өлеше субъекты. Идел буе федераль бүлгесенә керә.
Өлкә үзәге – Самар шәһәре.
Җəгърафия
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Чиктәшлек
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Як | Россия субъекты |
---|---|
Төньяк | Татарстан |
Көнчыгыш | Ырынбур өлкәсе |
Көньяк | Сарытау өлкәсе Казахстан |
Көнбатыш | Сембер өлкәсе |
Самар өлкәсе Көнчыгыш Яyрупa тигезлегенең көньяк-көнчыгышында, Иделнең урта агымында урнаша, анда ул текә борылышны (Самар тугаен) ясый.
Идел елгасы тарафыннан ике өлешенә бүленә. Уңъякны таулы-чокырлы Идел буе калкулыгы биләп тора, Самар тугаеның төньяк өлешендә Җигүле таулары урнашалар. Сулъякның төньяк-көнбатышында — Түбәнле Идел аръягы, төньяк-көнчыгышында — үрле Биек Идел аръягы урнашкан. Көньякта — сөзәк һәм дулкынлы тигезлек, көньяк-көнчыгышта ул Төп Сырт исемле калкулыгына күчә.
Халык
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Торак пунктлар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Самар өлкәсенең эре торак пунктлары
№ | Шәһәр | Халык саны | № | Шәһәр | Халык саны | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Самар | 1 164 685 | 11 | Безенчук | 22 952 | |||||
2 | Тольятти | 719 632 | 12 | Нефтегорск | 19 254 | |||||
3 | Сызран | 178 750 | 13 | Кинель-Черкассы | 17 252 | |||||
4 | Новокуйбышевск | 108 438 | 14 | Суходол | 13 413 | |||||
5 | Чапаевск | 72 692 | 15 | Рошчинcки | 11 920 | |||||
6 | Җигүле | 55 565 | 16 | Алексеевка | 10 411 | |||||
7 | Отрадный | 48 356 | 17 | Усть-Кинельcки | 9 988 | |||||
8 | Кенәл | 34 491 | 18 | Новосемейᴋᴎʜа | 9 750 | |||||
9 | Похвистнево | 28 169 | 19 | Большая Глушица | 9 667 | |||||
10 | Үктәбepск | 27 244 | 20 | Борское | 8 953 | |||||
2010 елның җанисәбе буенча |
Милли cасᴛаф
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]2002 ел
- Рус халкы – 2 708 549 кеше
- Татар халкы – 127 931 кеше
- Чуаш халкы – 101 358 кеше
- мapдыва халкы – 86 мең кеше
- Украин халкы – 60 727 кеше
- Әрмән халкы – 21 566 кеше
- Азәрбайҗан халкы – 15 046 кеше
- Казакъ халкы – 14 918 кеше
- Белорус халкы – 14 082 кеше
- Немец халкы – 9 569 кеше
- Башкорт халкы – 7 885 кеше
- Яһүди халкы – 6 384 кеше
- Үзбәк халкы – 5 483 кеше
- Чегән халкы – 5 244 кеше
- Таҗик халкы – 4 624 кеше
- Мари халкы – 3 889 кеше
- Грузин халкы – 3 518 кеше
- Молдова халкы – 2 364 кеше
- Удмурт халкы – 1 608 кеше
- Корея халкы – 1 462 кеше
- Ләх халкы – 1 263 кеше
- Чечен халкы – 1 193 кеше
- Лезгин халкы – 1 126 кеше
- Бүтән халык – 22 489 кеше
Административ бүленеш
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Алексеевка районы
- Безенчук районы
- Богатое районы
- Борское районы
- Елхау районы
- Идел районы
- Исаклы районы
- Камышлы районы
- Кенәл районы
- Кенәл-Черкас районы
- Келәүле районы
- Кошки районы
- Красноармейское районы
- Красный Яр районы
- Нефтегорск районы
- Олы Глушица районы
- Олы Черниговка районы
- Пестравка районы
- Похвистнево районы
- Приволжье районы
- Сергиевск районы
- Ставрополь районы
- Сызран районы
- Хворостәнка районы
- Чаллыбаш районы
- Шонталы районы
- Шигон районы
Танылган шәхесләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Зыя Ярмәки - шагыйрь
- Халикъ Садрый- язучы
- Җәмил Гыйльманов- тел галиме
- Рәшит Шамкаев - актер
- Хәбил Бикташев- көрәшче
- Гобәй Дәүләтшин - язучы, дәүләт эшлеклесе
- Ренат Кадыйров - Pəcəй ᴛиᴙтыр һәм ᴋᴎʜа əрᴛисе
- Владимир Федотов - баянчы, педагог, Тукай премиясе иясе (2010).
- Зәкия Туишева - ᴛиᴙтыр əрᴛисе, режиссөр, Taᴛapcᴛан Aʙᴛoʜомияле Cәʙит Caᴛсиялиcлар Җɵᴍhүрᴎяте халык əрᴛисе (1969).
- Әсхәт Җиһаншин - каһарман диңгезче.
Фән һәм мәгариф
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 2019 елда, Самара өлкәсе губернаторы Дмитрий Азаров исеменнән "Киләчәк инженериясе" РЭК ачылды. Бүгенге көндә ул 40тан артык югары уку йортларын, предприятияләрне, фәнни-мәгариф үзәкләрен берләштерә.[4]
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ Шахрай С. М., Алексеев С. С., Собчак А. А. et al. Конституция Российской Федерации // Российская газета — Россия: 1993. — ISSN 1606-5484; 1560-0823
- ↑ ОКТМО
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 3,22 3,23 3,24 3,25 3,26 3,27 3,28 3,29 3,30 3,31 3,32 3,33 3,34 3,35 3,36 ОКТМО. 185/2016. Приволжский ФО
- ↑ НАЗАРОВ АЛЕКСАНДР ЮРЬЕВИЧ И ДРУГИЕ ПРЕДСТАВИТЕЛИ НАБСОВЕТА «ИНЖЕНЕРИИ БУДУЩЕГО» ОБСУДИЛИ НОВУЮ РАБОЧУЮ ФОРМУЛУ.