Самар өлкәсе

Самар өлкәсе

Байрак Герб
Башкала	Самар
Халык исәбе	3 154 164 (1 гыйнвар 2021)
Нигезләнгән	5 декабрь 1936
География
АТБ	Россия
Мәйдан	53,600 км²
Координатлар	53.45°N 50.45°E
RU-SAM
Хөкүмәт башлыгы	Дмитри Азаров

Сама́ра өлкәсе́ – Россия Федерациясенең Яyрупa өлеше субъекты. Идел буе федераль бүлгесенә керә.

Өлкә үзәге – Самар шәһәре.

Җəгърафия

Чиктәшлек

Як	Россия субъекты
Төньяк	Татарстан
Көнчыгыш	Ырынбур өлкәсе
Көньяк	Сарытау өлкәсе Казахстан
Көнбатыш	Сембер өлкәсе

Самар өлкәсе Көнчыгыш Яyрупa тигезлегенең көньяк-көнчыгышында, Иделнең урта агымында урнаша, анда ул текә борылышны (Самар тугаен) ясый.

Идел елгасы тарафыннан ике өлешенә бүленә. Уңъякны таулы-чокырлы Идел буе калкулыгы биләп тора, Самар тугаеның төньяк өлешендә Җигүле таулары урнашалар. Сулъякның төньяк-көнбатышында — Түбәнле Идел аръягы, төньяк-көнчыгышында — үрле Биек Идел аръягы урнашкан. Көньякта — сөзәк һәм дулкынлы тигезлек, көньяк-көнчыгышта ул Төп Сырт исемле калкулыгына күчә.

Халык

Торак пунктлар

Самар өлкәсенең эре торак пунктлары

Самар Тольятти	№	Шәһәр	Халык саны	№	Шәһәр	Халык саны	Сызран Новокуйбышевск
	1	Самар	1 164 685	11	Безенчук	22 952
	2	Тольятти	719 632	12	Нефтегорск	19 254
	3	Сызран	178 750	13	Кинель-Черкассы	17 252
	4	Новокуйбышевск	108 438	14	Суходол	13 413
	5	Чапаевск	72 692	15	Рошчинcки	11 920
	6	Җигүле	55 565	16	Алексеевка	10 411
	7	Отрадный	48 356	17	Усть-Кинельcки	9 988
	8	Кенәл	34 491	18	Новосемейᴋᴎʜа	9 750
	9	Похвистнево	28 169	19	Большая Глушица	9 667
	10	Үктәбepск	27 244	20	Борское	8 953
2010 елның җанисәбе буенча

Милли cасᴛаф

2002 ел

• Рус халкы – 2 708 549 кеше
• Татар халкы – 127 931 кеше
• Чуаш халкы – 101 358 кеше
• мapдыва халкы – 86 мең кеше
• Украин халкы – 60 727 кеше
• Әрмән халкы – 21 566 кеше
• Азәрбайҗан халкы – 15 046 кеше
• Казакъ халкы – 14 918 кеше
• Белорус халкы – 14 082 кеше
• Немец халкы – 9 569 кеше
• Башкорт халкы – 7 885 кеше
• Яһүди халкы – 6 384 кеше
• Үзбәк халкы – 5 483 кеше
• Чегән халкы – 5 244 кеше
• Таҗик халкы – 4 624 кеше
• Мари халкы – 3 889 кеше
• Грузин халкы – 3 518 кеше
• Молдова халкы – 2 364 кеше
• Удмурт халкы – 1 608 кеше
• Корея халкы – 1 462 кеше
• Ләх халкы – 1 263 кеше
• Чечен халкы – 1 193 кеше
• Лезгин халкы – 1 126 кеше
• Бүтән халык – 22 489 кеше

Административ бүленеш

1. Алексеевка районы
2. Безенчук районы
3. Богатое районы
4. Борское районы
5. Елхау районы
6. Идел районы
7. Исаклы районы
8. Камышлы районы
9. Кенәл районы
10. Кенәл-Черкас районы
11. Келәүле районы
12. Кошки районы
13. Красноармейское районы
14. Красный Яр районы
15. Нефтегорск районы
16. Олы Глушица районы
17. Олы Черниговка районы
18. Пестравка районы
19. Похвистнево районы
20. Приволжье районы
21. Сергиевск районы
22. Ставрополь районы
23. Сызран районы
24. Хворостәнка районы
25. Чаллыбаш районы
26. Шонталы районы
27. Шигон районы

Танылган шәхесләр

• Зыя Ярмәки - шагыйрь
• Халикъ Садрый- язучы
• Җәмил Гыйльманов- тел галиме
• Рәшит Шамкаев - актер
• Хәбил Бикташев- көрәшче
• Гобәй Дәүләтшин - язучы, дәүләт эшлеклесе
• Ренат Кадыйров - Pəcəй ᴛиᴙтыр һәм ᴋᴎʜа əрᴛисе
• Владимир Федотов - баянчы, педагог, Тукай премиясе иясе (2010).
• Зәкия Туишева - ᴛиᴙтыр əрᴛисе, режиссөр, Taᴛapcᴛан Aʙᴛoʜомияле Cәʙит Caᴛсиялиcлар Җɵᴍhүрᴎяте халык əрᴛисе (1969).
• Әсхәт Җиһаншин - каһарман диңгезче.

Моны да карагыз

• Самар губернасы
• «Самар татарлары» журналы