Станислав Галиәкбәров

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Станислав Галиәкбәров latin yazuında])
Станислав Галиәкбәров
Туган телдә исем Станислав Кәбир улы Галиәкбәрев
Туган 30 июль 1931(1931-07-30)
Новопавливка[d], Луганск өлкәсе, Украина Совет Социалистик Республикасы, СССР
Үлгән 22 май 2016(2016-05-22) (84 яшь)
Казан, Россия
Ватандашлыгы  СССР
 Россия
Һөнәре шаһматчы

Станислав Галиәкбәрев (Станислав Кәбир улы Галиәкбәрев, 30 июль 1931(1931-07-30), Новопавливка[d], Луганск өлкәсе, Украина Совет Социалистик Республикасы, СССР22 май 2016(2016-05-22) (84 яшь), Казан, Россия) — СССР шаһматчысы һәм шаһмат композиторы, Татарстан Республикасы шахмат мәктәбе патриархы, Р.Г. Нәҗметдинов исемендәге Шахмат һәм шашка сараена нигез салучы[1].

Биографиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1931 елның 30 июлендә Украина ССРның Ворошиловград өлкәсе Краснолучский районы Ново-Павловка авылында туа.

1932 елдан Казан шәһәрендә яши.

Шахмат белән балалар яшендә таныша. Бөек Ватан сугышы елларында Казанның Куйбышев урамында урнашкан сәүдә клубы каршындагы шахмат түгәрәгенә йөри. Аннары Р. Г. Нәҗметдинов һәм Г. И. Сатонина җитәкчелегендә «Спартак» балалар-яшүсмерләр спорт мәктәбенең шахмат түгәрәгендә шөгыльләнә.

Мәктәпне тәмамлаганнан соң Архангельскида укый, соңыннан танылган тренер, спорт мастеры Виктор Голенищевта шахмат белән шөгыльләнә. 1951 елда «Зенит» ДСО өлкә беренчелегендә катнаша һәм беренче категория нормасын үти.

Техникумны тәмамлаганнан соң, 1952 елда проект оешмаларында, башта «Промэнергопроект» институтында, ә 1953 елдан «Татпроект» проект конторасында, «Татагропромпроект» институтында, «Татагропромпроект» институтында эшли башлый. Хөкүмәт бүләкләре белән бүләкләнгән.

1953 елда Казанга кайткач, «Труд» балалар-яшүсмерләр спорт мәктәбенең шәхси беренчелегендә катнаша һәм беренче урынны ала, шуннан соң актив шахматлардан читләшә.

1977 елда шахмат композициясе белән кызыксына. Мәсәләләр һәм этюдлар чишә, читтән торып үткәрелгән конкурсларда катнаша башлый. 1977-1986 елларда 36 халыкара, бөтенсоюз, республика, өлкә һәм шәһәр конкурсларында катнаша.

Татарстан Республикасы Шахмат Федерациясе каршындагы шахмат композициясе комиссиясенең 1982 елдан беренче рәисе.

Җәмәгать эшчәнлеге[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Татарстан шахматчылары Станислав Галиәкбәровка республикада шахмат композициясен үстерү буенча гаять зур хезмәт куйганы өчен рәхмәтле. Галиәкбәров улы Айдар белән берлектә 1982 елның февралендә ТАССР шахмат Федерациясе каршындагы шахмат композициясе буенча комиссия төзү, композицияне торгызу һәм популярлаштыруның мөһим этап булып тора.

Кыска вакыт эчендә бөтен республика проблемалары белән тыгыз иҗади элемтә урнаштырыла. Дөньяның алдынгы композиторларын җәлеп итеп, күп кенә кызыклы ярышлар оештырылды һәм үткәрелде. Татарстан спортчылары Бөтенроссия, Бөтенсоюз һәм халыкара ярышларда, дөнья чемпионатларында уңышлы чыгыш ясый башлыйлар.

Станислав Галиәкбәров шахмат клубы өчен искиткеч бина бүлеп бирүгә ирешә, Советлар Союзы коммунистик партиясе Үзәк Комитеты политбюросына һәм шәхсән Леонид Ильич Брежневка шәхси хаты белән мөрәҗәгать иткән. Нәтиҗәдә, Казан һәм Татарстан шахмат йортын (соңыннан шахмат сараен) бирәләр, анда Р. Г. Нәҗметдинов исемендәге Шашка һәм шахмат мәктәбе урнашкан.

Казанышлары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Станислав Кәбир улы Галиәкбәров ветераннар арасындагы турнирларда да бик яхшы чыгыш ясаган, һәрвакыт югары призлы урыннар яулаган. Пенсиягә чыкканнан соң Р. Г. Нәҗметдинов исемендәге шахмат һәм шашка сараенда белгеч булып эшли.

Шахмат буенча V Россия Кубогы ачылган көнне (Казан), 70 яшь тулу уңаеннан, шахмат буенча комиссиянең мактаулы президенты Станислав Кәбир улы Галиәкбәровка Россия шахмат федерациясенең Мактау грамотасы тапшырылды.

Аның җитәкчелегендә Леонид Ярош ике тапкыр дөнья чемпионы, ә Лев Грольман Россия җыелма командасы составында шахмат композициясе буенча өч тапкыр дөнья чемпионы булды. Ирешкән уңышлары өчен алар Татарстан Республикасының атказанган спорт мастерлары дигән мактаулы исемгә лаек булдылар[2].

Татарстан Республикасы Яшьләр эшләре һәм спорт министрлыгы Станислав Кәбир улы Галиәкбәровны «Физик культура һәм спортны үстерүдәге казанышлары өчен» республика хөрмәт билгесе белән бүләкләде.

Татарстан Республикасы шахмат федерациясе президиумы Станислав Кәбир улы Галиәкбәровка федерациянең мактаулы әгъзасы исемен бирде һәм 1 нче номерлы «Татарстан Республикасы шахмат ветераны» таныклыгын тапшырды.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. См., напр.:
  2. Аксенов Е.. Наследники Наима аль-Хадима. // «Вечерняя Казань», № 115 (2845). 2012-4-13 тикшерелгән.