Сьерра-Леоне

Байрак Илтамга
Һимн: Гимн Сьерра-Леоне[d]
Рәсми телләр	инглиз теле
• Ил башлыгы	Эрнест Бай Корома[d]
• Хөкүмәт башлыгы	Эрнест Бай Корома[d]
Канун чыгаручы орган	Парламент Сьерра-Леоне[d]
Мәйдан
• Барлыгы	71 740±1 км²
Халык саны
• Бәя	6 092 075 кеше кеше (2013)
ТМП (САМП)	(бәя)
• Барлыгы	10 127 102 610,12±0,0099983215332 халыкара доллар
• Кеше башына	653,13±0,01 $
ТМП (номинал)	(бәя)
• Барлыгы	4 837 512 587±1 $
Акча берәмлеге	леоне[d]
Нинди як хәрәкәте	уң[d]
Шалтрату коды	+232
Интернет домены	.sl
Балигъ булу яше	21 яшь

(Сьерра-Леоне Җөмһүрияте)

Гомуми мәгълүмат

Географик торышы

Сьерра-Леоне - Көнбатыш Африкадагы дәүләт. Төньякта һәм көнчыгышта Гвинея белән, көньяк-көнчыгышта - Либерия белән чиктәш. Көньяк-көнбатышта һәм көнбатышта Атлантик Океан белән юыла.

Мәйданы

Сьерра-Леоне территориясе мәйданы 71740 кв. км били.

Төп шәһәрләр, административ бүленеш

Сьерра-Леоне башкаласы - Фритаун. Иң эре шәһәрләр: Фритаун (649 мең кеше), Кенема (337 мең кеше), Бо (269 мең кеше). Илнең административ-территориаль бүленеше: 3 провинция һәм Көнбатыш өлкә.

Дәүләт төзелеше

Сьерра-Леонеда хәрби режим кертелгән. Хакимият Миллли Вакытлыча Хакимият Шурасы башы кулында. Ил Милләтләр Дуслыгына керә.

Табигате

Рельеф

Илнең күпчелек өлеше - Леоно-Либерия калкулыгы (биеклеге 1948 м га кадәр), төньякта - Фута-Джаллон итәкләре, көнбатыш һәм көньякта - түбәнлек.

Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар

Илнең җирләре эчендә алмаз, бокситлар, титан рудасы, тимер рудасы, алтын запаслары бар.

Климат

Климат тропик. Фритаунда уртача еллык температура якынча +26°С, яңгырлар фасылы майдан октябрьга кадәр дәвам итә.

Эчке сулар

Төп елгалар - Моа, Сева, Рокел, Каба.

Туфраклар һәм үсемлекләр

Саванна хөкем сөрә, тауларда һәм көньякта - дымлы экваториаль урманнар.

Хайваннар дөньясы

Фауна вәкилләре арасында күбрәк вак сөт имезүчеләр: урман дуңгызы, шимпанзе, дикобраз. Елгаларда крокодиллар һәм гиппопотамнар бар.

Халкы һәм теле

Сьерра-Леоненың халкы якынча 5,08 млн. кеше, халыкның уртача тыгызлыгы 1 кв. км га 70 кеше. Этник төркемнәр: темне - 30%, менде - 29%, креоллар һәм тагын 20 төркем. Телләр: инглиз теле (дәүләт теле), менде, темне, башка Африка телләре, крео (инглиз теле нигезендә диалект).

Дин

Мәҗүсиләр - 52%, мөселманнар - 40%, христианнар - 8%.

Сьерра-Леонеда чиркәү һәм мәчет

Кыскача тарихи тасвирлама

Бу регионда беренче европалылар 1460 елда португалиялеләр булган, алар илгә исемне биргән ("Арслан таулары"). Британия колониясе Фритаунда 1787 елда барлыкка килгән. 1808 елда Сьерра-Леоне король колониясе статусына ия булган, ә 1896 елда - протекторат статусына ия булган. 1924 елда ил җирле үзидарә органнарына беренче сайлаулар үткәргән. 1961 елның 27 апреленда Сьерра-Леоне бәйсезлеккә ирешкән. 1992 елның 29 апреленда илдә хәрби борылыш булган.

Кыскача икътисади тасвирлама

Сьерра-Леоне - үсеш алган тау файдалы казылма чыгару сәнәгате белән аграр ил. Төп товар авыл хуҗалыгы культуралары: кофе, май пальмасы. Урман кисүе. Балыкчылык. Алмазлар, бокситлар, алтын, рутил чыгару. Нефть эшкәртү, урман кисү предприятиеләре. Экспорт: тау файдалы казылмалар чыгару һәм авыл хуҗалыгы продукциясе. Авыл хуҗалыгы - леоне.

Кыскача мәдәният тасвирламасы

Сәнгать һәм архитектура. Фритаун. Милли музей; ботаник бакча; изге Георгий англикан соборы (1828).

Чыганаклар

Энциклопедический справочник "Все страны мира", Издательство "ВЕЧЕ", 2003, авторы-составители И.О. Родин, Т.М.Пименова.