Сүрия

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Сүрия latin yazuında])
Навигациягә күчү Эзләүгә күчү
Сүрия
Flag of Syria.svg
Байрак
Coat of arms of Syria.svg
Илтамга
Башкала Димәшкъ
Халык саны 19 809 141 (2013) Edit this on Wikidata
Нигезләнгән 8 март 1920 Edit this on Wikidata
Сәгать кушагы UTC+02:00, UTC+03:00
Рәсми тел гарәп теле
Җәгърафия
Мәйдан 185,180 дүрткел киламитер
Координатлар 35.21667°N 38.58333°E Edit this on Wikidata
Сәясәт
Дәүләт башлыгы Бәшәр Әсәд
Хөкүмәт башлыгы Гыймад Хәмис
Икътисад
ТЭП 60 200 миллион АКШ дуллыры (2010, бәя) Edit this on Wikidata
Кеше башына ТЭП 187 АКШ дуллыры (1960), 200 АКШ дуллыры (1961), 227 АКШ дуллыры (1962), 238 АКШ дуллыры (1963), 257 АКШ дуллыры (1964), 273 АКШ дуллыры (1965), 241 АКШ дуллыры (1966), 275 АКШ дуллыры (1967), 295 АКШ дуллыры (1968), 365 АКШ дуллыры (1969), 337 АКШ дуллыры (1970), 394 АКШ дуллыры (1971), 449 АКШ дуллыры (1972), 460 АКШ дуллыры (1973), 708 АКШ дуллыры (1974), 905 АКШ дуллыры (1975), 979 АКШ дуллыры (1976), 954 АКШ дуллыры (1977), 1112 АКШ дуллыры (1978), 1151 АКШ дуллыры (1979), 1462 АКШ дуллыры (1980), 1677 АКШ дуллыры (1981), 1699 АКШ дуллыры (1982), 1769 АКШ дуллыры (1983), 1700 АКШ дуллыры (1984), 1540 АКШ дуллыры (1985), 1208 АКШ дуллыры (1986), 999 АКШ дуллыры (1987), 902 АКШ дуллыры (1988), 815 АКШ дуллыры (1989), 988 АКШ дуллыры (1990), 1013 АКШ дуллыры (1991), 1005 АКШ дуллыры (1992), 1009 АКШ дуллыры (1993), 725 АКШ дуллыры (1994), 794 АКШ дуллыры (1995), 934 АКШ дуллыры (1996), 955 АКШ дуллыры (1997), 974 АКШ дуллыры (1998), 991 АКШ дуллыры (1999), 1177 АКШ дуллыры (2000), 1258 АКШ дуллыры (2001), 1263 АКШ дуллыры (2002), 1253 АКШ дуллыры (2003), 1408 АКШ дуллыры (2004), 1577 АКШ дуллыры (2005), 1762 АКШ дуллыры (2006), 2058 АКШ дуллыры (2007) Edit this on Wikidata
Акча берәмлеге Сүрия фунты
Инфеләсә 9.6% (1991)
Туу күрсәткече 2.95 (2014)[1]
КПҮИ 0.553 (1990)[2]
Яшәү озынлыгы 70.31 ел (2016)[3]
Башка мәгълүмат
Ярдәм телефоннары
  • 112 (пүлисә)[4]
  • 110 (ашыгыч тыйб ярдәме)[5]
  • 113 (янгын сакчылары)[5]
    • Электр аергычы төре Europlug,[6] CEE 7/5,[6] Type L[6]
    Автомобил хәрәкәте ягы уң[7]
    Челтәр көчәнеше 220 вольт[6]
    Телефон коды +9633
    ISO 3166-1 коды SY
    ХОК коды SYR
    Интернет домены .sy
    Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Сүрия (мәгънәләр) битенә күчегез.

    Сүрия — Азиядә урнашкан дәүләт.

    Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

    Илдә нигездә гарәпләр, көрдләр, төрекмәннәр, әрмәннәр һәм әссүриялеләр яши.

    Идарә-җир төзелеше[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

    14 губерния.

    Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

    • VII нче гасыр — Гарәп хәлифәтенә керә
    • 1516–1918 — Госманлы империясе составында
    • 1920–1943 — Франция мандатында
    • 1958 елда — Мисыр белән берләшә
    • 1961 елдан аерым республика
    • 1967 елда Исраил аның кайбер жирләрен яулап ала. Озакламый алар кире кайтарыла.

    Мәдәнияте[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

    Planned section.svg
    		 Бу мәкалә бүлеге әле язылмаган.
    Википедия кулланучы берсенең теләге буенча, шушы урында урнашырга тиеш махсус бүлек.
    Сез проектка ярдәм итә аласыз, бу бүлекне язып.

    Әдәбияты[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

    Planned section.svg
    		 Бу мәкалә бүлеге әле язылмаган.
    Википедия кулланучы берсенең теләге буенча, шушы урында урнашырга тиеш махсус бүлек.
    Сез проектка ярдәм итә аласыз, бу бүлекне язып.

    X—XI гасырлар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

    Ватандашлар сугышы (2011 елдан)[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

    2011 елның мартыннан Сүриядә Ватандашлар сугышы башлана. Башта Дәрья шәһәрендә, соңрак башка калаларда хакимияткә каршы чуалышлар башланып, соңрак алар сугышка әверелә.

    2013 елда сугыш авыр кораллар белән дәвам итә. 500 мең сүрияле илдән качып китергә мәҗбүр була. Август аенда химик корал кулланылганы да билгеле.

    Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

    1. ↑ http://data.uis.unesco.org/index.aspx?queryid=239; Институт статистики ЮНЕСКО.
    2. ↑ http://hdr.undp.org/en/countries/profiles/SYR.
    3. ↑ http://data.uis.unesco.org/Index.aspx?DataSetCode=DEMO_DS; Институт статистики ЮНЕСКО.
    4. ↑ "International Numbering Resources Database"; подзаголовок: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value; тикшерү датасы: 3 июль 2016; мөхәррир: Халыкара иликтер элемтәсе береге.
    5. ↑ 5,0 5,1 "International Numbering Resources Database"; подзаголовок: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value; тикшерү датасы: 8 июль 2016; мөхәррир: Халыкара иликтер элемтәсе береге.
    6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 "World Plugs"; тикшерү датасы: 10 июнь 2016; мөхәррир: Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе.
    7. ↑ http://chartsbin.com/view/edr.
    Чыганагы — "https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Сүрия&oldid=2339852"