Эчтәлеккә күчү

Сөйләшүчеләр саны буенча телләр исемлеге

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Сөйләшүчеләр саны буенча телләр исемлеге latin yazuında])

Беренчел тел буларак кулланылган төп 10 иң күп кулланылган телләр[1]

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
1. Кытай/Мандарин (845 миллион)
2. Испан (329 миллион)
3. Инглиз (328 миллион)
4. Гарәп (221 миллион)
5. Португал (220 миллион)
6. Хинди/Урду (182 миллион)
7. Бенгали (181 миллион)
8. Рус (144 миллион)
9. Япон (122 миллион)
10. Алман (90.3 миллион)

Туган теле дәрәҗәсендә сөйләшүчеләр саны 10 миллионнан артык булган телләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

2009 елда чыккан Encarta энциклопедиясе мәгълүматлары буенча төзелгән телләр исемлеге. Критерий — телне туган тел дип санаучыларның якынча саны (10 миллион кешедән күбрәк сөйләшкән телләр).

Тел Туган тел (млн кеше)
Encarta экспертлары фикеренчә[2]
Географик куллану даирәсе Үз-исем
(язу үрнәге)
1 Кытай 1 212 560 000 Кытай, Тайвань, Сингапур, Малайзия 中文, 汉语
2 Гарәп 422 039 637 Якын көнчыгыш, Төньяк Африка, Занзибар العربية
3 Һинд 366 000 000 Һиндстан हिन्दी
4 Инглиз 341 000 000 Бөекбритания, АКШ, Канада, Австралия, Яңа Зеландия, Ирландия, Үзәк Африка, Көньяк Африка English
5 Испан 322 200 000 Испания, Көньяк Америка, Үзәк Америка Español, Castellano
6 Бенгаль 207 000 000 Һиндстан, Бангладеш বাংলা Bāṇlā
7 Португаль 176 000 000 Португалия, Ангола, Бразилия, Гвинея-Бисау, Кабо-Верде, Мозамбик, Сан-Томе һәм Принсипи, Көнчыгыш Тимор, Макао Português
8 Рус 167 000 000 Россия, Элекке СССР җөмһүриятләре һәм кайбер ерак чит илләре Русский язык
9 Япон 125 000 000 Япония 日本語
10 Алман 100 130 000 Алмания, Австрия, Швейцария, Люксембург, Лихтенштейн Deutsch
11 Француз 78 000 000 Франция, тагын 28 илдә рәсми статус Français
12 Корейча 78 000 000 Көньяк Корея, КХДҖ, Кытай, АКШ, Япония 한국어, 조선말
13 Яван 75 567 550 Индонезия Basa Jawa, Basa Jawi
14 Телугу 69 666 000 Һиндстан తెలుగు
15 Маратхи 68 022 000 Һиндстан मराठी
16 Вьетнам 68 000 000 Вьетнам, АКШ, Камбоджа, Франция Tiếng Việt
17 Тамиль 66 000 000 Һиндстан, Шри-Ланка, Сингапур, Малайзия தமிழ்
18 Итальян 62 000 000 Италия Italiano
19 Төрек 61 000 000 Төркия Türk dili (Türkçe)
20 Урду 60 290 000 Һиндстан, Пакьстан اردو, Urdu
21 Пенджаб 57 129 000 Пакьстан ਪੰਜਾਬੀ, پنجابی
22 Украин 47 000 000 Украина Українська мова
23 Гуджарати 46 100 000 Һиндстан ગુજરાતી
24 Тай 46 050 000 Таиланд ภาษาไทย
25 Поляк 44 000 000 Польша, Литва, Беларус, Украина język polski, polszczyzna
26 Малаялам 35 706 000 Һиндстан മലയാളം
27 Каннада 35 346 000 Һиндстан ಕನ್ನಡ
28 Ория 32 300 000 Һиндстан ଓଡ଼ିଆ
29 Бирман 32 250 000 Мьянма (Бирма) ဗမာစာ
30 Азәрбайҗан 31 423 000 Азәрбайҗан, Иран, Россия Azərbaycan dili, آذربايجان ديلی

Azərbaycan-türkcəsi, Azəri dili, Türki, Türki azəri, Азәрбајҹан дили

31 Фарсы 31 280 000 Иран فارسی
32 Сундан 27 000 000 Индонезия Basa Sunda
33 Пушту 26 811 657 Әфганстан ښتو
34 Румын 26 265 555 Румыния Limba română
35 Бходжпури 26 254 000 Һиндстан भोजपुरी
36 Хауса 24 200 000 Көнбатыш Африка Hausa / هَوُس (до 1930-х годов)
37 Майтхили 24 191 900 Һиндстан मैथिली
38 Малай 23 576 500 Малайзия Bahasa Melayu
39 Серб-хорват 21 000 000 элекке Югославия (Словения һәм Македониядан тыш) Српскохрватски језик
40 Авадхи 20 540 000 Һиндстан अवधी
41 Үзбәк 20 051 000 Үзбәкстан O‘zbek tili, Ўзбек тили, ئۇزبېك تیلى
42 Йоруба 20 000 000 Нигерия Yorùbá
43 Нидерланд 20 000 000 Нидерландлар, Бельгия (төньяк) Nederlands
44 Синдхи 19 720 000 Пакьстан सिन्धी / سنڌي
45 Игбо 18 000 000 Нигерия Igbo
46 Амхар 17 413 000 Эфиопия አማርኛ
47 Оромо 17 232 000 Эфиопия Afaan Oromoo
48 Индонезия 17 070 000 Индонезия Bahasa Indonesia
49 Тагал 17 000 000 Филипин Tagalog
50 Непал 16 056 000 Непал नेपाली
51 Ассам 15 374 000 Һиндстан অসমিয়া
52 Сараики 15 059 000 Пакьстан سرائیکی, ਸਰਾਇਕੀ, सराइकी
53 Себуан 15 000 000 Филипин Sugboanon
54 Маҗар 14 500 000 Маҗарстан Magyar nyelv
55 Читтагонг 14 000 000 Бангладеш চাটগাঁইয়া বুলি
56 Чжуан 14 000 000 Кытай Sawcuengh
57 Шона 14 000 000 Зимбабве Shona (chiShona)
58 Мадур 13 694 000 Индонезия Basa Mathura
59 Сингхала 13 220 000 Шри-Ланка සිංහල
60 Марвари 13 183 000 Һиндстан मारवाड़ी
61 Магахи 13 000 000 Һиндстан मगही
62 Харьянви 13 000 000 Һиндстан हरियाणवी
63 Грек 12 000 000 Греция, Кипр Ελληνικά
64 Чех 12 000 000 Чехия Čeština, Česky
65 Чхаттисгархи 11 535 000 Һиндстан छत्तिसगढ़ी
66 Фула 11 428 700 Көнбатыш Африка Pulaar, Fulfulde
67 Деканс 10 709 800 Һиндстан
68 Малагаси 10 484 000 Мадагаскар Malagasy
69 Беларус 10 200 000 Беларус, Литва, Польша Беларуская мова

Туган теле дәрәҗәсендә сөйләшүчеләр саны 5 белән 10 миллион тирәсе булган телләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Тел Гаилә Туган тел дәрәҗәсендә[3] Тулаем Башка фаразлар
чехча Һинд-аурупа, Славян телләре 9.5 миллион (2001) 15 миллион чех һәм словак
Канауҗи теле Һинд-аурупа, Indic 9.5 миллион (2001) Generally considered Hindi
болгарча Һинд-аурупа, Славян телләре 9.1 миллион (1986)
Min Dong
(Fuzhou)
Сино-тибет телләр гаиләсе, кытайча 8.6 миллион (2000)
ломбардча Һинд-аурупа, Роман телләре 9.1 миллион (2000)
уйгырча төрки, Uyghur 8.9 миллион (2000)
Chewa
(Nyanja)
Нигер-Конго телләре, Bantu 8.7 миллион (2001)
белорусча Һинд-аурупа, Славян телләре 8.6 миллион (2001)
казакъча төрки, кыпчак 8.3 миллион (1979)
швед теле Һинд-аурупа, Герман телләре 8.3 миллион (1998)
Akan
(Twi, Fante)
Нигер-Конго телләре, Kwa 8.3 миллион 9.3 миллион 10 миллион native, ≈20 миллион total [4]
Makuwa
(Lomwe)
Нигер-Конго телләре, Bantu 8.0 миллион (2006)
(incl. Lomwe/West Makua)
татарча-башкортча төрки, кыпчак 7.9 миллион (2002)
Bagheli Һинд-аурупа, Indic 7.9 миллион (2004) Generally considered Hindi
Xhosa Нигер-Конго телләре, Bantu 7.8 миллион (2006)
Haitian French creole 7.7 миллион (2001)
Konkani Һинд-аурупа, Indic ca. 7.6 миллион (2001)
Албанча Һинд-аурупа, isolate 7.5 миллион (1989–2007)
Gikuyu Нигер-Конго телләре, Bantu 7.2 миллион (undated)
Неаполитанча
(Calabrese)
Һинд-аурупа, Роман телләре 7.0 миллион (1976)
Ilokano Austronesian, Malayo-Polynesian 7.0 миллион (2000) significant L2 use
Balochi Һинд-аурупа, Iranian 7.0 миллион (1998)
Southern Quechua Quechuan 6.9 миллион (1987–2002)
Batak Austronesian, Malayo-Polynesian 6.8 миллион (1991–2000)
(all varieties)
Төрекмәнчә төрки, Oghuz 6.6 миллион (1995–1997)
Mossi-Dagomba Нигер-Конго телләре, Gur 6.4 миллион (1991–2003) Does not include Frafra.
Әрмәнчә Һинд-аурупа, isolate 6.4 миллион (?–2001)
Sukuma-Nyamwezi Нигер-Конго телләре, Bantu 6.4 миллион (2006)
Tshiluba
(Luba-Kasai)
Нигер-Конго телләре, Bantu 6.3 миллион (1991) 7.0 миллион
Santali Austro-Asiatic, Munda 6.2 миллион (1997)
Venetian Һинд-аурупа, Роман телләре ≈ 6.2 миллион (2000–2006) Incl. ≈ 4M in Brazil.
конгоча Нигер-Конго телләре, Bantu ≈ 6 миллион (?–2007) ≈ 11 миллион Figures are only approximate.
Hiligaynon Austronesian, Malayo-Polynesian 5.8 миллион (2000) Significant L2 use.
Tigrinya Afro-Asiatic, Semitic 5.8 миллион (1994–2006) 6.0 миллион
Монголча Mongolic 5.7 миллион (1982–1995) Some L2 use.
Bhili
(Wagdi, etc.)
Һинд-аурупа, Indic 5.6 миллион (1998–2007)
(all varieties)
Danish Һинд-аурупа, Герман телләре 5.6 миллион (2007)
Minangkabau Austronesian 5.5 миллион (2007)
Kashmiri Һинд-аурупа, Indic 5.6 миллион (undated) data apparently post-2000
Hebrew Afro-Asiatic, Semitic 5.3 миллион (1998) Number is L1 use, not nec. native. Significant L2 use.
Финча Урал, Finnic 5.1 миллион (1993)
словакча Һинд-аурупа, Славян телләре 5.0 миллион (2001) See Czech above.
Африкаанс Һинд-аурупа, Герман телләре 4.9 миллион (2006) 15.2 миллион See Dutch above.
Гуаранча Tupi 4.9 миллион (1995)

Туган теле дәрәҗәсендә сөйләшүчеләр саны 3 белән 5 миллион арасы булган телләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Language Family Native[3] Total Other estimates
Mandingo
(Maninka)
Mande 4.8 миллион (1986–2006) L2 use.
Sicilian Һинд-аурупа, Роман телләре 4.8 миллион (2000)
Norwegian Һинд-аурупа, Герман телләре 4.6 миллион (no date) 4.7 миллион (2006, Statistics Norway)
Bikol Austronesian, Malayo-Polynesian 4.6 миллион (2000)
(all varieties)
L2 use.
Bambara
(Malinke, Jula)
Mande ≈ 4.5 миллион (1990–1995) Widespread as L2, over 10 миллион
Southern Thai Tai–Kadai, Tai 4.5 миллион (2006)
Dholuo
(Luo proper)
Nilo-Saharan, Eastern Sudanic, Nilotic 4.4 миллион (undated) (data apparently after 2000)
Georgian Kartvelian 4.3 миллион (1993)
Kituba Kikongo-based creole 4.2 миллион (1990) 5 миллион Widely used as L2
Kanuri
(Kanembu)
Nilo-Saharan, Saharan ≈ 4.2 миллион (1985–2006) ≈ 4.8 миллион 3 of the 4.2 M is a rough estimate from 1985
Wolof Нигер-Конго телләре, Senegambian 4.2 миллион (2006) Significant L2 use.
Ganda
(Luganda)
Нигер-Конго телләре, Bantu 4.1 миллион (2002) ≈ 5 миллион (1999)
Umbundu
(South Mbundu)
Нигер-Конго телләре, Bantu ≈ 4 миллион (1995) L2 use.
Kamba Нигер-Конго телләре, Bantu 4.0 миллион (undated) 4.6 миллион Data likely after 2000.
Dogri
(Kangri)
Һинд-аурупа, Indic 3.8 миллион (1996–1997)
Tsonga Нигер-Конго телләре, Bantu 3.7 миллион (2006)
Konkani Һинд-аурупа, Indic 3.6 миллион Goan Konkani (2000)
≈ 7.6 миллион all varieties
There is debate over whether Maharashtra Konkani is actually Konkani or Marathi
Luyia Нигер-Конго телләре, Bantu 3.6 миллион (1989) Scope of language has been changed, but without complete data available.
Bemba Нигер-Конго телләре, Bantu 3.6 миллион (2001) Significant L2 use.
Buginese Austronesian, Malayo-Polynesian ≈ 3.5 миллион (1991) ≈ 4 миллион
Efik
(Ibibio–Efik)
Нигер-Конго телләре, Cross River (≈ 3½ миллион, 1990–1998)
(incl. Anaang)
(≈ 5½ миллион) Ethnologue has rescinded its data for Ibibio.
Acehnese Austronesian, Malayo-Polynesian 3.5 миллион (2000) L2 use.
Balinese Austronesian, Malayo-Polynesian 3.3 миллион (2000) 3.9 миллион (2001 Johnstone and Mandryk)
MazanderaniGilaki Һинд-аурупа, Iranian 3.3 миллион (1993)
Shan Tai–Kadai, Tai 3.3 миллион (2001)
Lithuanian Һинд-аурупа, Baltic 3.2 миллион (1998)
Galician Һинд-аурупа, Роман телләре 3.2 миллион (1986) Portuguese and Galician are dialects.
Jamaican Creole English creole 3.2 миллион (2001)
Shan Tai–Kadai, Tai 3.2 миллион (2001)
Ewe Нигер-Конго телләре, Kwa 3.1 миллион (1991–2003) 3.6 миллион
Piemonteis Һинд-аурупа, Роман телләре 3.1 миллион (2000)
Kimbundu
(North Mbundu)
Нигер-Конго телләре, Bantu ≈ 3 миллион (1999)
Кыргызча төрки, кыпчак 2.9 миллион (1993)

Сөйләшүчеләр саны 3 миллионнан күбрәк дип еш әйтелгән телләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Some languages are widely cited as having more speakers than the sources for this article allow, due to discrepancies in the conception of language. Differences may be due to defining a language along ethnic lines rather than by degree of comprehension (Tibetan, Hmong), large numbers of L2 speakers who use the language on a daily basis (Swahili, Lingala), or a suspected but undocumented number (Chinese Sign Language). Numerous cases where estimates disagree without some such extenuating circumstance are not listed.

Тел Гаилә Туган тел Тулаем Башка фаразлар
Chinese Sign Language language isolate Perhaps the most populous sign language; number of speakers (signers) unknown.
Indo-Pakistani Sign Language language isolate 2.7 миллион in India (2003) Additional speakers (signers) in Pakistan and Bangladesh.
Zhuang Tai–Kadai, Tai 2.65 миллион Buyei (2000),
2.0 миллион Yongbei Zhuang (2007)
15 миллион all varieties (2001–2007). Not mutually intelligible. Ethnologue divides Zhuang into 16 languages.
Hmong Hmong–Mien 2.7 миллион Not mutually intelligible with other Hmongic languages. Cited figures dependent on conception of "Hmong": 7.8 миллион (2006); ca. 4 миллион (Lemoine, 2005)
Lingala Нигер-Конго телләре, Bantu 2.1 миллион ≈ 9 миллион (1999) in DR Congo L2 also in Congo-Brazzaville. Per Britannica (2005 Yearbook), > 36 миллион speak Lingala as lingua franca.
Yi (Nuosu) Сино-тибет телләр гаиләсе, Tibeto-Burman 2 миллион Not mutually intelligible with other Yi languages. Cited figures dependent on conception of "Yi": 4.2 миллион (2006), 7.8 миллион ethnic Yi (2000 census)
Central Tibetan (Dbus / Ü) Сино-тибет телләр гаиләсе, Tibeto-Burman 1.3 миллион (1990) Not mutually intelligible with other Tibetan languages. Cited figures dependent on conception of "Tibetan".
Swahili Нигер-Конго телләре, Bantu 800 thousand (1994–2006) 40 миллион (1991–2006) ~5 миллион native, ~80 миллион second language[чыганагы?]
The following are languages which were not properly sourced for where they were included, or which have not yet been added

Калып:Expert

Varhadi-Nagpuri Калып:Ethnolink 7.0
Lambadi Калып:Ethnolink 6.0
Mewati Калып:Ethnolink 5.0
Mainfränkisch Калып:Ethnolink 4.9
Domari Калып:Ethnolink 4.0
Musi Калып:Ethnolink 3.9
Mina Калып:Ethnolink 3.8
Banjar Калып:Ethnolink 3.5
Hassaniyya Калып:Ethnolink 3.1 [already counted under Arabic]
Godwari Калып:Ethnolink 3.0
Hunsrik Калып:Ethnolink 3.0


Шулай ук карагыз

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
  1. http://www.ethnologue.com/ethno_docs/distribution.asp?by=size
  2. Languages Spoken by More Than 10 Миллион People (10 миллион кешедән күбрәк сөйләшкән телләр) Encarta энциклопедиясы мәгълүматлары буенча. әлеге чыганактан 2009-10-31 архивланды. 2021-08-11 тикшерелгән.
  3. 3,0 3,1 Чыганакка җибәрү хатасы: Неверный тег <ref>; для сносок ethnologue1 не указан текст
  4. архив күчермәсе, archived from the original on 2012-03-21, retrieved 2012-04-12