Таңчулпан Бабичева
| Таңчулпан Бабичева Таңсулпан Бабичева | |
|---|---|
 | |
| Туган телдә исем | Таңчулпан Даһи кызы Бабичева |
| Туган | 15 май 1953 (71 яшь) Дәүләкән |
| Милләт | башкорт |
| Ватандашлыгы |  ССРБ→ Россия |
| Әлма-матер | Уфа дәүләт сәнгать институты |
| Һөнәре | артист, педагог |
| Эш бирүче | Башкорт дәүләт академия драма театры |
| Җефет | Азат Нәдергулов (1962―2023) |
| Балалар | кызы Рушана Бабич, актриса |
| Бүләк һәм премияләре |  (1981) |
Таңчулпан Бабичева (Таңчулпан Даһи кызы Бабичева, баш. Таңсулпан Даһи ҡыҙы Бабичева) – драма артисты, режиссёр, профессор, Уфа дәүләт сәнгать академиясе кафедра мөдире, РФ (2001) һәм БР (1994) халык артисты. Салават Юлаев премиясе лауреаты (1981).
Тәрҗемәи хәле
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1953 елның 15 маенда БАССР Дәүләкән шәһәрендә туган. Уфа дәүләт сәнгать институтын (Р. Әюпов классы) тәмамлаган (1974).
Хезмәт юлы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 1974 елдан Гафури театры артисты.
- 1984 елдан Уфа дәүләт сәнгать институты (Уфа дәүләт сәнгать академиясе) режиссёрлык һәм актёр осталыгы кафедрасында укыта , 2001 елдан кафедра мөдире.
- 2005-2007 Милли яшьләр театры (Уфа) сәнгать җитәкчесе.
Иҗаты
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Таңчулпан Бабичева иҗаты экспрессиягә бай иҗат, уйнаган рольләре югары актёр осталыгы, драматизмы, нечкә психологик сурәтле булуы белән аерылып тора. Комедияләрдә дә, классик драматургиядә дә ышандырырлык итеп уйный.
Уйнаган рольләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Гөлҗамал — «Гармунчы дус» Наҗар Нәҗми (1974, дебют)
- Зөбәрҗәт, Шәфәкъ — «Ай тотылган төндә» Мостай Кәрим
- Һәдия — «Һәдия» Газим Шәфыйков
- Зәмзәгөл — «Җәяүле Мәхмүт» Мостай Кәрим
- Мария Тереза — «Ярлыкау» Мостай Кәрим
- Диләфрүз — «Диләфрүзгә дүрт кияү» Туфан Миңнуллин
- Мөнирә — «Кыз урлау» Мостай Кәрим
- Заһирә — «Зәңгәр шәл» Кәрим Тинчурин
- Филумена Мартурано — «Елый белми торган хатын» Э. де Филиппо
- Диана — «Әкәмәт сөю» Лопе де Вега
- Аркадина — «Акчарлак» А.П. Чехов
- Регина Эрнстовна — «Алдан түлим!» Н.М. Птушкина
Куйган спектакльләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 1989 «Дүрт кешелек табын» Наил Гаетбай
- 1991 «Ташлама утны, Прометей!» Мостай Кәрим
- 1991 «Ә монда таңнар тыныч» (А зори здесь тихие) Б. Васильев
- 1996 «Уникенче төн» (Двенадатая ночь) Уильям Шекспир
- 1998 «Талантлар һәм баш иючеләр» (Таланты и поклонники) А. Островский
- 2001 «Кара монах» (Черный монах) А.П. Чехов
- 2004 «Ромео һәм Джульетта» Уильям Шекспир
- 2005 «Шаян яшьлек» Ибраһим Абдуллин
- 2005 «Гыйльмияза» Таңчулпан Гарипова
- 2007 «Сөю ялкынында янып» А.С. Пушкин
- 2007 «Курайдан мюзиклга хәтле»
- 2007 «Йолдызга үрел!»
- 2008 «Тормышның ике яры» Мостай Кәрим
Фильмография
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 1978 «Алтын атлы җайдак» (Всадник на золотом коне) , Мосфильм — Гөлбикә
- 1986 «Төпкелдән төшкән килен» (Невестка из захолустья), Баштелефильм — Килен
- 1991 «Һәдия», «Башкортстан» ДТРК - Һәдия
Уңышлары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 2000 Ярославль шәһәре губернаторы призы — «Акчарлак» (А.П. Чехов) спектакле өчен
- 2004 Бөтенрусия смотр-бәйгесе (Ярославль) — «Ромео һәм Джульетта» спектакле 5 диплом ала.
- 2007 XVIII төбәкара студентлар фестивале (Ырынбур) — «Сөю ялкынында янып» (А.С. Пушкин) спектакле диплом ала.
- 2009 Бөтенрусия фестивале (Ярославль) – «Бертуган Карамазовлар» спектакле диплом ала.
- 2009 республика эстрада миниатюралары фестивале ([[Уфа) дипломы.
Хезмәтләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Т. Бабичева. «Гамәл» (Действие) (дәреслек). Уфа, 2001.
Бүләкләре, мактаулы исемнәре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- БАССР атказанган артисты (1981)
- БР халык артисты (1994)
- РСФСР атказанган артисты (1991)
- РФ халык артисты (2001)
- Салават Юлаев премиясе (1981) – Гафури театрында уйнаган «Язмышлардан узмыш бар!» (Мостай Кәрим-Рифкать Исрафилов) спектаклендәге роль өчен (иҗат төркеме эчендә)[1]
- «Милли драматургия фестивале» (Уфа) дипломы.
- «Театр язы» фестивале (Уфа) дипломы.
- «Туганлык» фестивале (Уфа) дипломы.
- 2024 ― «Хезмәт фидакарьлеге өчен» медале (БР)[2]
Гаиләсе
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Ире Азат Нәдергулов (1962―2023), кызлары Рушана Юрий кызы, Рената. [3]
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ Мәҗит Гафури театры сайтында «Спектакльләр архивы» бүлегендә, archived from the original on 2013-12-19, retrieved 2015-03-10
- ↑ СПИСОК награждённых государственными наградами Республики Башкортостан(үле сылтама)
- ↑ Салауат Әбүзәров. Сәскә атыр театр. bash.bashgazet.ru, 20.07.2012(башк.)
Сылтамалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Уфа сәнгать академиясе рәсми сайты(үле сылтама)
- Башкортстан (белешмәлек)(рус.)