Троицк күпере (Санкт-Петербург)

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Троицк күпере (Санкт-Петербург) latin yazuında])
Троицк күпере
Кисеп үтә Нева
Урнашу Санкт-Петербург
Матирьял сталь
Озынлык 582 метр
Ачылган 1903

Троицк күпере (1918 — 1934 — Тигезлек күпере, 1934 — 1991 — Кировский күпере ) — Санкт-Петербургтагы Нева аша үткәргеч . Ул Петроградский һәм 1-нче Адмиралтейский утрауларын тоташтыра. Нева аша өченче даими күпер ( Благовещенский һәм Литейныйнан соң), иң матур [1] [2] Санкт-Петербург күперләренең берсе. 1990 елда ул Рәсәйнең мәдәни мирасы объектлары исемлегенә кертелде, дәүләт яклавында . 2005 елдан башлап, күпернең ачык тартмасы — уку тәмамлаучыларның "Алсу җилкәннәр" бәйрәме символларының берсе .

Беренче йөзүче күпер 1803 елда төзелгән[⇨] . 1897-1903 елларда Франциянең «Батиньоль» фирмасы проекты буенча һәм Россия инженерлары катнашында даими металл күпер төзелә.[⇨] . Александр Невский күпере 1965-нче елда төзелгәнче, ул шәһәрдә иң озын булып кала(582 м) [3] . 1965-1967 елларда тартма яңадан торгызыла[⇨], 2001-2003 елларда күпер реконструкцияләнә[⇨] .

Урын[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Күпер Суворовская мәйданын Марс кыры һәм Троицкая мәйданы ( Петроград ягы ) белән тоташтыра. Каменностровский проспекты күпер артында башлана. Күпернең төньяк өлеше Пулково меридианы белән кисешә [4] .

Елганың югары агымында Литейный күпере бар, аста — Сарай күпере ( Зур Нева аша ) һәм Биржа күпере ( Кече Нева аша) [5] .

Исем[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1803 елдан бирле урнашкан понтон күпере 1804 елда Петербург күпере дип атала [4] . 1824-1827 елларда төзелгән күпер каршысында урнашкан Суворов мәйданы торганга күрә күпер Суворов дип аталырга тиеш була, өстәүенә, күпер каршысында шулай ук А.В.Суворов һәйкәле дә урнашкан. Әмма 1827 елда күпер якындагы Троица мәйданы һәм Троица соборы (1932 елда җимерелгән) исеме белән атала. 1891 елда, Дума Александр III һәм Мария Федоровналарның туена 25 ел тулу уңаеннан, төзелеш Александр -Мария күпере дип үҙгәртергә тәкъдим ителә , әмма император күпер артында Троицк исемен сакларга куша [6] . 1918 елның октябрендә күпер Тигезлек күпере дип үзгәртелә . 1934 елның 15 декабрендә С. М. Киров үлеп киткәч,СССР Үзәк Башкарма комитеты указы белән күпер Киров күпере дип үзгәртелә [4] [7] . Бу исем 1991 елның 4 октябренә кадәр булган, шуннан соң Санкт-Петербург Халык Депутатлары Советы Президиумы 1991 елның 4 октябрендәге 314 нче номерлы "Шәһәр объектларының тарихи исемнәрен торгызу турында" карарына ярашлы күпер кабат Троицкий дип атала башлай [4] .

Троицк күперенең исеме Адмиралтейство верфендә төзелгән танкер 2003 елның 25 февралендә суга җибәрелгән танкерга бирелә. Бу танылган Санкт-Петербург күперләре исемендәге танклар сериясенең бер өлеше булып тора [8] .

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Понтон күпере[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Беренче күпер монда 1803 елда барлыкка килгән. Ул елганың үрге агымында Кронверкский проспектын Жәйге бакчага тоташтырып урнашкан. Бу элекке Воскресенский понтон күпере булган һәм сүтеп яңа урынга куйганнар [9] . Петроградский утравы ягында балчык плотина коелган, мөгаен, күперне кыскарту өчен хезмәт иткәндер. Петербург күпере, ул вакытта шулай дип аталган, егерме ел эшләгән, аннары искергән. Моннан тыш, аны алыштыру архитектура сәбәпләре өчен дә кирәк була: ул Нева яры тирәсендәге ансамбльләргә туры килми. 1818 елда, архитектор К. Росси проекты буенча, Суворов мәйданы барлыкка килә, ул күпер башы өчен архитектура нигезенә әверелә [1] .

Понтон күпере, 1880-нче еллар

Күперне реконструкцияләү 1824-нче елда башланган. Яңа күперөчен гранит блоклар кулланыла, алар Михайловский замогын әйләндереп торган каналлардан чокып чыгарыла. Яр буендагы нигезләр проекты майор инженер Лебедев тарафыннан эшләнгән [1] . Сул яктагы нигез 1824 елның 19 ноябренә әзер була, һәм Невага тирән сузылган дамба формасында эшләнгән уң ярдагы нигез төзелеше киләсе елның гыйнварында башлана. Санкт-Петербургта (500 мнан артык) иң озын понтон күперенең ачылышы 1827 елда булды [1] .Бу понтон күпер бик матур итеп бизәлгән була.

Урнаштырылган нигез тактасындагы текст:

Күпернең өске ягында обелисктагы мемориаль такта:

Күпернең аскы ягындагы обелискта:

Даими күпер[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

XIX гасыр азагында понтон күпере урынына даими күпер булдыру кирәклеге туа. Бу күпер Петербург (Петроград) ягының статусын күтәрергә тиеш була. Даими күпер файдасына хәлиткеч аргументларның берсе — Петроградский ягында җирләрнең бәясе Нева аша шәһәр үзәге белән даими һәм уңайлырак элемтә урнашу белән сизелерлек арта [10] .

1879 елда инженер А. Э. Струве Шәһәр Думасына Литейный күпере төзелеше тәмамланганнан соң калган материаллар ярдәмендә даими күпер төзү тәкъдиме белән мөрәҗәгать итә [11] . Бу проблема Думаның махсус комиссиясе тарафыннан карала, ләкин шәһәр бюджетында акча җитмәү сәбәпле, карар кабул ителмәй [12] .

Шәһәр Думасы Нева аша өченче даими күпер салу турында 1891 елның 9 октябрендә карар кабул итә [1] [6] . 1892 елның апрелендә Дума Троица күпере проекты өчен халыкара конкурс игълан итә. Алты ай эчендә уналты проект кабул ителә. Шуларның бишесен Россия инженерлары тапшырды, алтысы Франциядән, икесе Голландиядән һәм берсе Болгария, Венгрия һәм Испаниядән җибәрелә [13] . Н. А. Белелюбский, Л. Д. Проскуряков, К. Я. Михайловский, Л. Ф. Николаи һәм башкалар кебек зур күпер төзүчеләр конкурста катнашмыйлар. [14] .

Йөзүче вакытлы күпер, 1903

Беренче приз — 6000 сум — А. Г. Эйфель фирмасына "Минор" девизы астында арка системасы күпере проектына бирелә; икенчесе — 3000 сум — Россия инженерлары К. Э. Лембке һәм Е. К. Кноррга "Кремль" исеме белән арха системасы күпере проекты өчен; өченчесе — 1500 сум — болгар инженеры П. Момчилов "Acier" ("Корыч") девизы астында нур системасы күпере проекты өчен. [1] [6] [4] . Конкурс шартлары буенча, Дума бу биш проектның теләсә кайсысын куллана ала: акча бүләкләрен түләгәннән соң, алар аның милке булалар [13] . Ләкин соңгы проектны сайлау һәм төзелеш башлау белән ашыкмыйлар, чөнки Франциянең «Батиньоль» проекты конкуренциядәнтыш тәкьдим ителә, ул ниндидер сәбапләр аркасында конкурска индерелми калган була. Конкурс комитеты аны "бик уңышлы" дип билгели, чөнки "консоллар белән өч шарнирлы аркаларның махсус дизайны аркасында" ул металл куллануны сизелерлек киметергә мөмкинлек бирә [13] . Кайсы проектны сайларга һәм кем белән төзелеш контракты төзергә дигән сорау Думада озак сөйләшелә. Комиссия "Россия көчләре үзаллы бәйсез проект эшләячәк һәм аны Россия инженерлары, Россия эшчеләре һәм Россия материаллары күзәтүе астында төзиячәк" дигән фикерләр әйтә [13] .

Берничә елдан соң, 1896-нчы елда, Дума икенче конкурс игълан итте [1] . Batignolles фирмасына өстәп, күпер проектларын тагын ике автор тәкъдим итә, шул исәптән бер француз фирмасы . 1897 елның 5-7 февралендә шәһәр Дума киңәшмәсендә Батиньоль компаниясенә 5 миллион 200 мең сумлык проекты буенча күпер төзелешен ышанып тапшыру турында карар кабул ителә. сум. Контрактның махсус пунктында күпернең Россия материалларыннан һәм Россия эшчеләреннән төзелергә тиешлеге каралган. Проект 1897 елның 5 июнендә Николай II тарафыннан хуплана [1] .

Күпчелек Санкт-Петербург инженерлары һәм архитекторлары соңгы дизайнны төзүдә һәм күпер төзелешендә актив катнашалар. Шәһәр Думасы тарафыннан 1898 елның майында сайланган Күпер төзелеше буенча башкарма комиссиясенә (генерал-лейтенант А.И. Глуховский җитәкчелегендә) инженерлар Ф.Г. Зброжек, Л.Ф. Николаи, Н.Б.Богуславский, А.П. Веретенников һәм башкалар керә [1] . Санкт-Петербург сәнгать академиясе Троица күперен проектлауда актив катнашып, проект үсешен һәм аны тормышка ашыруны күзәтүче махсус комиссия төзи. Анда күренекле архитекторлар Л. Н. Бенуа , A. Н. Померанцев , Р. А. Гөдике , Г. И. Котов һәм бүтәннәр була. Академия комиссиясе күпернең архитектур дизайнына бик күп үзгәрешләр кертә. Аерым алганда, ул үгезләргә куелган декоратив гранит стеналарны кире кага, чөнки алар күпер структурасына да, гомуми планына да капма-каршы булган була [13] .

Троицкий күперен салу тантанасы, 1897, 12 август

Күпер 1897 елның 12 августында салына башлай; тантанада император Николай II һәм Франция Республикасы президенты Феликс Фор катнашалар. Франция президентының визиты үзара булды: 1896 елның октябрендә Николай II Парижда Александр III күперен салуда катнаша. Суворов мәйданында күпер ташын салу тантанасы үтә. Яр буеннан дүрт метр ераклыкта зур гранит монолит салынга — булачак күпернең беренче нигез ташы. Якында патша чатыры архитектор Л.Н. Бенуа тарафыннан рус стилендә ясала . Император, патша гаиләсе әгъзалары һәм Франция президенты күпер төбенә алтын тәңкә салалар [8] . Аннан соң президент, аннары император нигез такталарын куя [4] .

1935-нче елда Марс кырыннан күпер подъездындагы обелисклардагы бронза такталар сүтелә һәм яңалары белән алыштырыла [4] [8] .

“Ата, Угыл һәм Изге Рух исеме белән, Амин. 1897, Суверен Император Николай II-нең уңышлы идарә итүенең өченче елында, 12-нче август, аларның Император Мәҗлесләре, Франция Республикасы Президенты Феликс Фур, Император Гаилә әгъзалары, Чит илләр вәкилләре, дәүләт учреждениеләре вәкилләре һәм шәһәр дәүләт идарәсе, ул эчке эшләр министры булганда И.А.Горемыкина, мэр Н.В. Клейгельс, шәһәр башлыгы В.А.Ратков-Рожнов, әзерлек комиссияләре рәисләре: П.П. Дурново һәм Ф.Иербин Нева елгасы аша 25 истәлегенә төзелә торган даими күпернең нигезен салдылар. туйның юбилее үлгән император Александр III һәм император Мария Феодоровна. Күпер шәһәр хисабына "Батигнол" француз төзелеш җәмгыяте тарафыннан төзелә, ул үзе ясаган проект буенча, Messrs җитәкчелегендә. Фукет, Галлард һәм Гена, җәмгыять администраторлары, Россия материалларыннан һәм Россия эшчеләреннән. " [4]

Күпернең өске ягында обелискта:

Троица күпере төзелеше. 1901 елның апрель башында эшләрнең позициясе
Петербург мэры П. .И. Лелянов кызыл бәрхет ястыктагы төймәне император Николай IIгә тәкъдим итә, ул электр чыбык белән Троица күперен күтәрү механизмын тоташтыра. 1903 елның 16 маенда ачылган көнне.
ХХ гасыр башында Троицкий күпере (алгы планда — фонарь һәм гранит боз кисүче).
Троица күперенең ростраль обелисклары
"Алсу җилкәннәр" бәйрәме вакытында Троицкий күпере, 2019
Ачылган тартма арасы
Күпернең рәшәткәләре һәм фонарьлары Art Nouveau стилендә француз архитекторлары Р. Патуллиард һәм В. Шаброль эше
Күпернең йөрү урыны
Күпернең аскы ягыннан сул ягында урнашкан мемориаль такта
Күпернең сул ягындагы мемориаль такта өске ягыннан

"Батигноллес Төзелеш Societyәмгыятеннән: күперне төзүче А.Флаче, консультант Н. А. Белелубский, җәмгыять вәкиле И. А. Ландау, эш җитештерүчеләре: Л. де Лонгой, М. Бернард, С.Смирнов һәм В.Волков. » [8]

«Троицкий мост окончен в 1903 г. в девятое лето благополучного царствования Государя Императора Николая II, в бытность Министра Внутренних дел В. К. Плеве, Градоначальником Н. В. Клейгельса, Городским головою П. И. Лелянова, товарищем его С. А. Тарасова и членами Управы М. А. Аничкова, А. Н. Бутова, М. Ф. Еремеева, И. Т. Крюкова, И. П. Медведева, В. С. Петрова и В. А. Тройницкого. Постройка моста и составление проектов производились под руководством Исполнительной комиссии: председателя А. И. Глуховского и членов А. А. Архангельского, А. П. Веретенникова, П. Н. Казина, И. В. Клименко, Ф. Б. Нагеля, А. И. Кокшарова, А. Г. Редько, М. Ф. Андерсина и П. А. Лихачева, представителя от Министерства Внутренних дел Л. И. Новакова и представителей от Министерства Путей Сообщения Л. Ф. Николаи, Ф. Г. Зброжека, Н. Б. Богуславского, А. Б. Бернгарда и Г. Н. Соловьева при участии Комиссии от Императорской Академии Художеств под председательством Р. А. Гедике из членов Л. Н. Бенуа, А. Н. Померанцева, М. П. Боткина, Г. И. Котова и М. А. Чижова. Металлическая часть моста с каменными опорами длиною 225 сажен построена французским строительным Обществом „Батиньоль“ по проекту, им же составленному, при председателе Общества Ю. Гуэне и администраторах Е. Фуке и Л. Гальяре. Каменная часть моста длиною 38 сажен построена А. Симоновым и Е. Кнорре по проекту Г. Г. Кривошеина»[8]

Тышкы медиафайллар

«По просьбе трудящихся Ленинграда, в память С. М. Кирова, выдающегося деятеля Коммунистической партии и Советского государства, руководителя ленинградских большевиков — этот мост 15 декабря 1934 года назван Кировским»[8][15][4]

“Кировский (элеккеге Троицкий) күпере 1897 елның 12 августында салынды һәм 1903 елның 16 маенда Санкт-Петербургның ике еллыгын бәйрәм итү көнендә тантаналы рәвештә ачылды. Күпер Россия технологияләре һәм архитектурасының күренекле шәхесләре җитәкчелегендә төзелгән: Л. Н. Бенуа, М. П. Боткин, Р. А. Гедике, Г. И. Котов, Ф. Г. Зброжек, Л. Ф. Николай, А. Н. Померанцева, А.Симонова, О. Томилина, М. А. Чижова һәм башкалар. " [8] [15] [4]

Көндезге күпер күтәртү вакытында Троицкий күперенең панорамасы

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Мосты Ленинграда, 1986
  2. ↑ Мосты и набережные Ленинграда, 1963
  3. ↑ Ленинград : Энциклопедический справочник / Под общ. ред. Л.С. Шаумяна. — Л.: БСЭ, 1957. — С. 620. — 806 с.
  4. ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 Троицкий мост. 115 лет, 2018
  5. ↑ Error on call to Template:cite web: Parameters url and title must be specified.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Альбом работ по постройке моста, 1903
  7. ↑ {{{башлык}}} // Ленинградская правда.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 Троицкий мост, 2003
  9. ↑ Степнов, 1991
  10. ↑ {{{башлык}}} // Неделя строителя. — № 4. — С. 2—3.
  11. ↑ Всеподданейший отчет С.-Петербургского градоначальника за 1879 год. — СПб., 1880. — С. 1—2.
  12. ↑ {{{башлык}}} // Неделя строителя. — С. 229—230.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 Повесть о ленинградских мостах, 1971
  14. ↑ Кочедамов, 1958
  15. ↑ 15,0 15,1 Мост в тумане, 1999

Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Троицкий мост. 115 лет / науч. ред. Богданов Г. И. — СПб.: Издательский дом «Бранко», 2018. — 216 с. — ISBN 978-5-903521-54-8.
  • Бунин М. С. Мосты Ленинграда. Очерки истории и архитектуры мостов Петербурга — Петрограда — Ленинграда. — Л.: Стройиздат, 1986. — 280 с.
  • Кочедамов В. И. Мосты Ленинграда. — Л.: Искусство, 1958. — 60 с.
  • Тумилович Е. В., Алтунин С. Е. Мосты и набережные Ленинграда. Альбом. — М.: Издательство Министерства Коммунального Хозяйства РСФСР, 1963. — 298 с.
  • Пунин А. Л. Повесть о ленинградских мостах. — Л.: Лениздат, 1971. — 192 с.
  • Новиков Ю. В. Мосты и набережные Ленинграда / Сост. П. П. Степнов. — Л.: Лениздат, 1991. — 320 с.
  • Пунин А. Л. Архитектура отечественных мостов. — Л.: Стройиздат, 1982. — 152 с.
  • Санкт-Петербургское городское общественное управление. Городская комиссия по постройке Троицкого моста. Альбом работ по постройке постоянного через р. Большую Неву Троицкого моста, дамбы и набережных между Кронверкским и Сампсониевским мостами. 1893-1903. Санкт-Петербург / Сост. Г. Г. Кривошеин. — СПб., 1903.
  • Горбачевич К. С., Хабло Е. П. Почему так названы? О происхождении названий улиц, площадей, островов, рек и мостов Санкт-Петербурга. — 4-е изд., перераб. — СПб.: Норинт, 1996. — С. 336. — 359 с. — ISBN 5-7711-0002-1.
  • Богданов Г. И., Петров Ю. А., Ярохно В. И. Троицкий мост // Нева. — 1999.
  • Кузнецова Т. Ю., Крылов Ю. Ю. Реконструкция Троицкого моста через р. Неву // Вестник мостостроения. — М., 2003. — № 1—2. — С. 37—42.
  • Ландау С. Мост в тумане. Страницы семейной хроники // Звезда. — СПб., 1999. — № 8.
  • Павлов В. Е. Троицкий мост (к столетию со дня открытия) // История Санкт-Петербурга. — СПб.: Нестор, 2003. — № 4 (14). — С. 13—18.
  • Пунин А. Л. Понятие стиля и Троицкий мост в контексте творческих исканий архитектуры и мостостроения эпохи модерна // 100 лет петербургскому модерну. Материалы научной конференции 30 сентября — 2 октября 1999 года. — СПб.: Альт-Софт, Белое и Черное, 2000. — С. 86—97.

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Троицкий мост (рус.). СПб ГБУ «Мостотрест».
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Троицк_күпере_(Санкт-Петербург)&oldid=3544582