Эчтәлеккә күчү

Төньяк һәм Үзәк Азиядәге Бөтендөнья матди мирас объектлары

Мәгълүмати исемлекләр
Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Төньяк һәм Үзәк Азиядәге Бөтендөнья матди мирас объектлары latin yazuında])
Төньяк һәм Үзәк Азиядәге Бөтендөнья матди мирас объектлары
Сурәт
Урын Үзәк Азия һәм Төньяк Азия
Нәрсәнең яки кемнең исемлеге Бөтендөнья мирасы, матди мирас, табигый мирас һәм мәдәни мирас
Викимәгълүматларга эквивалент SPARQL-мөрәҗәгать ?item wdt:P1435 wd:Q9259; wdt:P361 wd:Q2990612 һәм ?item wdt:P1435 wd:Q1459900; wdt:P361 wd:Q2990612

Бу исемлектә ЮНЕСКО билгеләве буенча Төньяк һәм Үзәк Азия географик төбәкләре территориясендәге Бөтендөнья мирасының матди объектлары күрсәтелә.

Сәяси билгеләмәләрдән аерым буларак, бусы каплаган мәдәни-географик алан бүген Россия Федерациясенең Азия өлеше (Урал таулары+, ~УФО+СФО+ЕКФО), Монголия, Казакъстан, Үзбәкстан, Төркмәнстан, Таҗикстан, Кыргызстан, Әфганстан, Кытайның Төньяк-Көнбатыш өлеше буларак тасвирлана.

1978 елгы рәсми ЮНЕСКО билгеләмәсеннән[1] аермалы буларак, хәзерге көн прагматик кирәкләре өчен Төньяк-Көнбатыш Иран һәм ПакьстанКөнбатыш Азиягә, Төньяк Һиндстан исә Көньяк Азиягә кертелә. Монголия исә гомумән георгафик Көнчыгыш Азиягә керә.

Керүче объектлар халыкара исемлегенә урнашкан дәүләт структуралары тарафыннан тәкъдим ителә. Халыкара исемлеккә рәсми кабул итү адымына кадәр, намзәт объектлар җирле дәүләтнең ЮНЕСКО эшләре комиссиясе тәкъдиме буенча ЮНЕСКОның махсуслаштырылган халыкара ICOMOS[ru], ICCROM[ru] һәм IUCN[ru] эксперт оешмалары хезмәткәрләре тарафыннан тирән өйрәнелә, боларның бәяләмәләр һәм киңәшләр белән баетылган досьесы һәр әгъза-ил делегациясенә тапшырыла.

Бөтендөнья мәгариф, фән һәм мәдәният оешмасының (ингл. UNESCO / United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, рус. ЮНЕСКО / Организация Объединённых Наций по вопросам образования, науки и культуры) халыкара Бөтөндөнья мирас комитеты[ru] утырышларында хупланган.


Рәсми исемлектә

[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]
# Исем сурәт Викиҗыентык код дәүләт урнашу картада
1 Алтайның алтын таулары
Golden Mountains of Altai World Heritage Site 768
768rev
Россия Алтай Республикасы 50°28′00″ с. ш. 86°00′00″ в. д.HGЯO
2 Байкал күле
Lake Baikal 754 Россия Бурятия
Иркутск өлкәсе
53°18′10″ с. ш. 108°00′17″ в. д.HGЯO
3 Бамиан үзәнендәге мәдәни ландшафт һәм археологик объектлар
208rev Әфганстан Бамиан вилаяте 34°49′55″ с. ш. 67°49′36″ в. д.HGЯO
4 Болан таш һәйкәлләре, Бронза гасыр мәдәният мирасы 1621 Монголия 47°44′34″ с. ш. 101°13′33″ в. д.HGЯO
5 Борхан-Халдун
1440 Монголия 48°47′00″ с. ш. 109°10′00″ в. д.HGЯO
6 Бохараның тарихи үзәге
Historic Centre of Bukhara 602
602bis
Үзбәкстан
ССРБ
Россия империясе
Бохара 39°46′00″ с. ш. 64°26′00″ в. д.HGЯO
7 Даурия ландшафтлары
1448 Монголия
Россия
49°55′49″ с. ш. 115°25′32″ в. д.HGЯO
8 Ефәк юлы: Зәрәфшан-Караком коридоры
Silk Roads: Zarafshan-Karakum Corridor 1675 Таҗикстан
Төрекмәнстан
Үзбәкстан
39°26′29″ с. ш. 69°41′08″ в. д.HGЯO
9 Ефәк юлы: Чанган-Тянь-Шань коридоры юллар чылбыры
Silk Roads (World Heritage) 1442 Кытай
Казакъстан
Кыргызстан
Фуҗиян
Гәнсу
Хенань
Ниңчә-Хуэй автономияле районы
Чиңхәй
Шэньси провинциясе
Шеңҗан-Уйгыр автономияле районы
Чжэцзян провинциясе
Алматы өлкәсе
Чуй өлкәсе
34°18′16″ с. ш. 108°51′26″ в. д.HGЯO
10 Ичан-кала
Itchan Kala 543 Үзбәкстан Хивә 41°22′40″ с. ш. 60°21′34″ в. д.HGЯO
11 Камчатка янартаулары
Volcanoes of Kamchatka (World Heritage Site) 765 Россия Камчатка крае 54°55′31″ с. ш. 160°32′25″ в. д.HGЯO
55°40′12″ с. ш. 157°40′12″ в. д.HGЯO
52°00′00″ с. ш. 157°49′48″ в. д.HGЯO
56°06′00″ с. ш. 160°33′00″ в. д.HGЯO
53°30′ с. ш. 158°50′ в. д.HGЯO
12 Көнбатыш Тянь-Шань
Western Tien-Shan 1490 Казакъстан
Кыргызстан
Үзбәкстан
42°30′00″ с. ш. 74°35′00″ в. д.HGЯO
13 Көһнә Үргәнеч
Kunya Urgench 1199 Төрекмәнстан Ташугыз вилаяте
Хивә ханлыгы
42°19′00″ с. ш. 59°09′31″ в. д.HGЯO
14 Лена баганалары
Lena Pillars 1299
1299bis
Россия Якутия
Хангалас районы
61°06′25″ с. ш. 127°21′42″ в. д.HGЯO
15 Монгол Алтайның петроглифлары
Petroglyphic Complexes of the Mongolian Altai 1382 Монголия Bayan-Ölgii Province 49°20′02″ с. ш. 88°23′43″ в. д.HGЯO
16 Мәрв каласы археологик аланы
Merv 886 Төрекмәнстан Бәйрәмалы районы 37°39′46″ с. ш. 62°11′33″ в. д.HGЯO
17 Ниса археологик каласы
Nisa, Turkmenistan 1242 Төрекмәнстан Хыркания тарихи төбәге 37°57′04″ с. ш. 58°12′45″ в. д.HGЯO
18 Орхон елгасы үзәне мәдәни ландшафты
Orkhon Valley Cultural Landscape 1081
1081rev
Монголия 47°33′24″ с. ш. 102°49′53″ в. д.HGЯO
47°27′25″ с. ш. 102°43′49″ в. д.HGЯO
19 Путорана платосы
Putorana Plateau 1234 Россия Красноярск крае 69° с. ш. 93° в. д.HGЯO
20 Сарыарка — Төньяк Казакъстан дала һәм күлләре
Saryarka – Steppe and Lakes of Northern Kazakhstan 1102rev Казакъстан 50°26′00″ с. ш. 69°11′20″ в. д.HGЯO
21 Сәмәрканд – мәдәниятләр чаты
Samarkand – Crossroad of Cultures 603
603rev
Үзбәкстан Сәмәрканд 39°40′07″ с. ш. 67°00′00″ в. д.HGЯO
22 Сөләйман тавы
Sulayman Mountain 1230
1230rev
Кыргызстан Ош 40°31′46″ с. ш. 72°47′00″ в. д.HGЯO
23 Тамгалы археологик аланы
Tamgaly 1145 Казакъстан Алматы өлкәсе 43°48′12″ с. ш. 75°32′06″ в. д.HGЯO
24 Убс Нуур бассейны
769
769rev
Россия
Монголия
50°16′30″ с. ш. 92°43′11″ в. д.HGЯO
25 Уртача климат киңлегендәге Туран чүлләре
Cold Winter Deserts of Turan 1693 Казакъстан
Үзбәкстан
Төрекмәнстан
44°01′33″ с. ш. 79°02′03″ в. д.HGЯO
26 Хуҗа Әхмәт Ясави төрбәсе
Mausoleum of Khoja Ahmed Yasawi 1103 Казакъстан Төркестан өлкәсе 43°17′52″ с. ш. 68°16′16″ в. д.HGЯO
27 Шеңҗандагы Тянь-Шань таулары
Xinjiang Tianshan 1414 Кытай 43°00′ с. ш. 82°18′ в. д.HGЯO
41°58′06″ с. ш. 80°21′15″ в. д.HGЯO
28 Шәһресәбз
Shahrisabz 885 Үзбәкстан Кашкадәрья өлкәсе 39°03′00″ с. ш. 66°50′00″ в. д.HGЯO
29 Җамдагы манара һәм археологик объектлары
211rev Әфганстан Шахрак районы 34°23′47″ с. ш. 64°30′57″ в. д.HGЯO
30 Үзәк Сихотэ-Алинь
Sikhote-Alin 766bis
766
Россия Диңгез буе крае 46°41′00″ с. ш. 136°39′40″ в. д.HGЯO


# Исем сурәт Викиҗыентык код дәүләт урнашу картада
1 Абдулхан банди буасы 5288 Үзбәкстан Нәваи өлкәсе
Нурата районы
40°29′00″ с. ш. 66°42′00″ в. д.HGЯO
2 Аблайкет буддист кәшишханәсе хәрабәләре
Abylaikit Monastery 6558 Казакъстан Улан районы 49°27′24″ с. ш. 82°34′15″ в. д.HGЯO
3 Адҗина-тепе калкулыгындагы буддачылык кәшишханәсе хәрабәләре
Ajina-Tepa 1382 Таҗикстан Хәтлан вилаяте 37°47′53″ с. ш. 68°51′16″ в. д.HGЯO
4 Ак Астана-баба төрбәсе 810 Үзбәкстан Сөрхандәрья өлкәсе 36°53′00″ с. ш. 67°15′00″ в. д.HGЯO
5 Амарбаясгалант кәшишханәсе
Amarbayasgalant Monastery 5947 Монголия Selenge Province 49°28′48″ с. ш. 105°05′06″ в. д.HGЯO
6 Амудәрья тыюлыгы
5436 Төрекмәнстан Ләбап вилаяте 39°39′ с. ш. 62°51′ в. д.HGЯO
7 Арпа-Үзән петроглифлары 1135 Казакъстан Төркестан өлкәсе 43°50′00″ с. ш. 68°50′00″ в. д.HGЯO
8 Аһсикәнт шәһәрчеге археологик аланы
Akhsikath 5293 Үзбәкстан Түрәкурган туманы 40°53′12″ с. ш. 71°27′02″ в. д.HGЯO
40°53′12″ с. ш. 71°27′02″ в. д.HGЯO
9 Баги-Бабур паркы
Gardens of Babur 5469 Әфганстан Кабул 34°30′11″ с. ш. 69°09′36″ в. д.HGЯO
10 Байсын
Boysun 5300 Үзбәкстан Байсун районы 38°12′44″ с. ш. 67°11′56″ в. д.HGЯO
11 Байтудәшт IV борынгы кала археологик аланы 1380 Таҗикстан
12 Балданбэрээвэн-хийд кәшишханәсе
Baldan Bereeven Monastery 5949 Монголия Ömnödelger 48°12′09″ с. ш. 109°26′20″ в. д.HGЯO
13 Банде-Амир милли күлләр паркы
Band-e Amir National Park 1946 Әфганстан Бамиан вилаяте 34°50′23″ с. ш. 67°13′51″ в. д.HGЯO
14 Батхыз тыюлыгы 5432 Төрекмәнстан Мары вилаяте 35°42′00″ с. ш. 61°49′00″ в. д.HGЯO
35°46′52″ с. ш. 61°44′11″ в. д.HGЯO
15 Бахауддин Нәкшбәнд төрбәсе
Bahaouddin Naqshbandi mausoleum 5306 Үзбәкстан Бохара 39°48′03″ с. ш. 64°32′11″ в. д.HGЯO
39°48′07″ с. ш. 64°32′13″ в. д.HGЯO
16 Башкорт Уралы
5666 Россия 53°08′30″ с. ш. 57°00′30″ в. д.HGЯO
17 Башкорт шиханнары: Торатау, Йөрәктау һәм Куштау
6626 Россия
18 Борынгы Хәрәзем чүлләрендәге кирмәннәр
5311 Үзбәкстан Каракалпакстан
Элликкала районы
Беруни районы
19 Бәлех
Balkh 1928 Әфганстан Бәлех районы 36°45′29″ с. ш. 66°53′56″ в. д.HGЯO
20 Вабкәнт манарасы
Vobkent minaret 5312 Үзбәкстан Вабкәнт туманы 40°01′11″ с. ш. 64°31′04″ в. д.HGЯO
21 Вараһша шәһәрчеге археологик аланы
Varahsha 5302 Үзбәкстан Бохара 39°51′47″ с. ш. 64°04′23″ в. д.HGЯO
22 Васюган сазлыклары
5114 Россия Томск өлкәсе
Россия
57°34′00″ с. ш. 75°39′00″ в. д.HGЯO
23 Гарәп ата төрбәсе 5290 Үзбәкстан Нурабад районы 39°35′00″ с. ш. 66°45′00″ в. д.HGЯO
24 Денисова мәгарәсе
Denisova Cave 6625 Россия Солонешное районы 51°23′51″ с. ш. 84°40′34″ в. д.HGЯO
25 Дәшт-и-Җум тыюлыгы
2110 Таҗикстан Шәмсетдин Шохин районы
Хәтлан вилаяте
37°37′43″ с. ш. 70°04′50″ в. д.HGЯO
26 Дәһистан борынгы каласы археологик аланы 967 Төрекмәнстан 38°16′12″ с. ш. 54°37′30″ в. д.HGЯO
27 Енисейск тарихи үзәге
1460 Россия Красноярск крае 58°37′23″ с. ш. 92°09′16″ в. д.HGЯO
28 Ефәк юлы: Фәргана-Сырдәрья коридоры
6649 Үзбәкстан Ташкент вилаяте
Фәрганә вилаяте
Әндиҗан вилаяте
Нәмәнгән вилаяте
29 Зараут-Сай тарлавыгы петроглифлары
5299 Үзбәкстан Шерабад районы
30 Зоркул тыюлыгы
Zorkul reserve 2111 Таҗикстан Мургаб районы 37°25′54″ с. ш. 73°48′42″ в. д.HGЯO
31 Зур тәгәрмәч юлы
Grand Trunk Road 6056 Бангладеш
Һиндстан
Пакьстан
Әфганстан
27°20′15″ с. ш. 79°03′45″ в. д.HGЯO
32 Зәмин таулары
6781 Үзбәкстан Зәмин районы 38°12′ с. ш. 67°12′ в. д.HGЯO
33 Иле-Алатау милли паркы
Ile-Alatau national park 1681 Казакъстан 43°04′00″ с. ш. 77°10′00″ в. д.HGЯO
34 Илмән таулары
Ilmen Mountains 5388 Россия Чиләбе өлкәсе
Свердловск өлкәсе
55°15′27″ с. ш. 60°13′21″ в. д.HGЯO
35 Иркутск тарихи үзәге
1166 Россия Иркутск өлкәсе 52°03′ с. ш. 103°00′ в. д.HGЯO
36 Канка борынгы шәһәрчеге археологик аланы
Kanka 5286 Үзбәкстан Аккурган туманы 40°48′24″ с. ш. 68°59′08″ в. д.HGЯO
40°48′08″ с. ш. 68°58′57″ в. д.HGЯO
37 Карон борынгы шәһәрчеге археологик аланы
6886 Таҗикстан Дарваз районы
Таулы Бәдәхшан автономияле вилаяте
38 Командор табигый тыюлыгы
Komandorsky Zapovednik 1997 Россия Камчатка крае 54°46′ с. ш. 166°29′ в. д.HGЯO
39 Красноярск багана сыман кыялары милли паркы
Krasnoyarsk Stolby National Park 5113 Россия Красноярск 55°53′00″ с. ш. 92°46′00″ в. д.HGЯO
40 Кукан тарихи үзәге
Cultural heritage monuments in Kokand 5291 Үзбәкстан Кукан
Фәрганә вилаяте
41 Кулҗабашы археологик ландшафты петроглифлары 6564 Казакъстан Җамбыл өлкәсе
Кордай районы
44°08′00″ с. ш. 75°30′00″ в. д.HGЯO
42 Кусавлисай ботаник заказник тыюлыгы 2109 Таҗикстан Шәһрестан районы 39°34′59″ с. ш. 68°37′01″ в. д.HGЯO
43 Кыргызстандагы Ефәк юлы аланнары 5518 Кыргызстан
44 Кыталык милли паркы
Kytalyk National Park 6520 Россия Якутия 70°51′ с. ш. 147°51′ в. д.HGЯO
45 Көйтентау динозавр һәм мәгарәләре 5434 Төрекмәнстан
46 Көйтентау сырты
6786
6887
Үзбәкстан
Төрекмәнстан
Сөрхандәрья өлкәсе
Ләбап вилаяте
37°40′00″ с. ш. 66°33′00″ в. д.HGЯO
47 Магадан табигый тыюлыгы
Magadansky Nature Reserve 1998 Россия 59°38′31″ с. ш. 147°26′55″ в. д.HGЯO
48 Мангышлак ярымутравы кыялы мәчетләре
6566 Казакъстан Маңгыштау өлкәсе 43°35′49″ с. ш. 54°04′12″ в. д.HGЯO
49 Мерке төркиләр изге җире 1131 Казакъстан Җамбыл өлкәсе 42°41′20″ с. ш. 73°07′01″ в. д.HGЯO
50 Мир-Сәет Бахром төрбәсе
Mir-Sayid Bakhrom Mausoleum 5309 Үзбәкстан Кармана каласы
Нәваи өлкәсе
Кармана районы
40°08′34″ с. ш. 65°21′41″ в. д.HGЯO
51 Монголиядәге Бөек Гоби чүле ландшафтлары
5943 Монголия
52 Монголиянең Гоби чүлендәге Акбур чоры динозаврлары калдыклары
5944 Монголия
53 Мөхәммәт Башоро төрбәсе
1386 Таҗикстан Мазори Шәриф авылы
Пәндҗәкәнт районы
Согыд вилаяте
39°23′15″ с. ш. 67°51′08″ в. д.HGЯO
54 Нуратау сырты
Nuratau mountains 6787 Үзбәкстан Нурата районы
Кошрабад районы
Фариш районы
40°30′00″ с. ш. 66°40′00″ в. д.HGЯO
55 Оглахты тау сырты
Oglakhty Mountains 6165 Россия Хакасия 54°03′18″ с. ш. 91°29′31″ в. д.HGЯO
56 Олытау мәдәни ландшафты
1137
6560
Казакъстан Караганды өлкәсе 48°39′20″ с. ш. 67°00′14″ в. д.HGЯO
57 Пазырык мәдәнияте хәзинәләре
6283 Россия Алтай Республикасы 51°08′50″ с. ш. 85°44′23″ в. д.HGЯO
58 Пайкәнд борынгы каласы археологик аланы
Paikend archaeological site 5301 Үзбәкстан Бохара вилаяте 39°35′13″ с. ш. 64°00′42″ в. д.HGЯO
59 Пап борынгы каласы археологик аланы (Баландтәпә) 5294 Үзбәкстан Пәп туманы 40°50′00″ с. ш. 71°02′00″ в. д.HGЯO
60 Рабат-и Мәлик кәрвансарае
Rabat-i Malik caravanserai 5308 Үзбәкстан Кармана районы 40°07′20″ с. ш. 65°08′51″ в. д.HGЯO
61 Рәпәтәк биосфера тыюлыгы
Cold Winter Deserts of Turan 5435 Төрекмәнстан
ССРБ
Ләбап вилаяте 38°20′ с. ш. 63°07′ в. д.HGЯO
62 Саймалыташ дәүләт табигать паркы
Saimaluu-Tash 1512 Кыргызстан Toguz-Toro District 41°10′50″ с. ш. 73°48′50″ в. д.HGЯO
63 Сармишсай петроглифлары
5307 Үзбәкстан Нурата районы 40°17′00″ с. ш. 65°35′00″ в. д.HGЯO
64 Саускандык археологик ландшафты петроглифлары 6156
6565
Казакъстан Кызылурда өлкәсе
Шиели районы
44°21′38″ с. ш. 67°12′54″ в. д.HGЯO
65 Сийпанташ петроглифлары 5297 Үзбәкстан Китаб районы 39°15′00″ с. ш. 66°40′00″ в. д.HGЯO
66 Сикачи-Алян петроглифлары
Petroglyph of Sikachi-Alyan 1787 Россия Сикачи-Алян авылы 48°45′11″ с. ш. 135°38′44″ в. д.HGЯO
67 Сөнт-Һасартау тыюлыгы 5433 Төрекмәнстан Балкан вилаяте 38°32′00″ с. ш. 56°25′00″ в. д.HGЯO
68 Ташкент модернист архитектурасы. Үзәк Азиядәге модернизм һәм традиция
6708 Үзбәкстан Ташкент
69 Ташкент мәхәлләләре
6578 Үзбәкстан Ташкент
70 Таҗикстандагы Ефәк юлы аланнары 5790 Таҗикстан
71 Тирмез
Termez 5298 Үзбәкстан Сөрхандәрья өлкәсе 37°13′27″ с. ш. 67°16′42″ в. д.HGЯO
72 Турфан су системасы
Turpan karez system 5347 Кытай Шеңҗан-Уйгыр автономияле районы 42°52′22″ с. ш. 89°23′52″ в. д.HGЯO
73 Тыва патшалары үзәне
Arzhan kurgan 6583 Россия Пий-Хем районы 52°04′50″ с. ш. 93°39′50″ в. д.HGЯO
74 Тәхт-и Сангин борынгы кала археологик аланы Takht-i Sangin 1379 Таҗикстан Хәтлан вилаяте 37°05′56″ с. ш. 68°17′06″ в. д.HGЯO
75 Төрекмәнстандагы Ефәк юлы аланнары 5521 Төрекмәнстан
76 Фан таулары
Fann Mountains 2107 Таҗикстан 39°10′00″ с. ш. 68°15′00″ в. д.HGЯO
77 Хазарасп каласы 5310 Үзбәкстан Хазарасп районы 41°18′00″ с. ш. 61°05′00″ в. д.HGЯO
78 Ханбәнди буасы 809 Үзбәкстан Фариш районы
Җиззәх өлкәсе
40°30′33″ с. ш. 67°16′25″ в. д.HGЯO
79 Хуҗа Мәшхәд төрбәсе археологик аланы
Khoja Mahshad 1381 Таҗикстан 37°13′13″ с. ш. 68°08′53″ в. д.HGЯO
37°13′13″ с. ш. 68°08′53″ в. д.HGЯO
80 Хуҗа Нашрон төрбәсе 1384 Таҗикстан
81 Хәзрәти-шаһ төрбәсе
1378 Таҗикстан 40°07′22″ с. ш. 70°36′47″ в. д.HGЯO
82 Хәзәр тыюлыгы
5437 Төрекмәнстан Балкан вилаяте 39°00′00″ с. ш. 53°02′41″ в. д.HGЯO
83 Чишмә-Әйүб төрбәсе
Chashma-Ayub Mausoleum 5304 Үзбәкстан Бохара 39°46′42″ с. ш. 64°24′08″ в. д.HGЯO
84 Чор-Бәкер төрбәләр комплексы
Chor-Bakr Mausoleum 5305 Үзбәкстан Бохара туманы 39°46′28″ с. ш. 64°20′04″ в. д.HGЯO
85 Шаһимәрдан каласы
5292 Үзбәкстан Фәрганә вилаяте 39°58′46″ с. ш. 71°47′54″ в. д.HGЯO
86 Шаһрухийә шәһәрчеге археологик аланы 5287 Үзбәкстан Ташкент вилаяте
Куйичырчык туманы
40°45′59″ с. ш. 68°54′05″ в. д.HGЯO
40°45′58″ с. ш. 68°54′05″ в. д.HGЯO
87 Шәех Мохтар-Вәли төрбәсе комплексы 798 Үзбәкстан Яңа Арык районы 41°20′21″ с. ш. 60°33′24″ в. д.HGЯO
88 борынгы Кахкаха шәһәрчеге археологик аланы (Шәһрестан)
Bunjikat 1387 Таҗикстан Шәһрестан
Шәһрестан районы
Согыд вилаяте
39°46′28″ с. ш. 68°48′33″ в. д.HGЯO
89 борынгы Пәнҗәкәнт каласы археологик аланы
Ancient Panjakent 1385 Таҗикстан Пәнҗәкәнт 39°29′08″ с. ш. 67°37′04″ в. д.HGЯO
90 Үзбәкстандагы Ефәк юлы җирләре
5500 Үзбәкстан
91 Һамун күле
Lake Hāmūn 5276 Иран
Әфганстан
Систан һәм Бәлуҗстан
Нимруз вилаяте
30°45′55″ с. ш. 61°38′14″ в. д.HGЯO
92 Һиссар дәүләт тау арчалы тыюлыгы
Hissar sanctuary 6782 Үзбәкстан Кашкадәрья өлкәсе 38°55′00″ с. ш. 67°24′00″ в. д.HGЯO
93 Һәрат
Herat 1927 Әфганстан Һәрат районы 34°20′31″ с. ш. 62°12′11″ в. д.HGЯO
94 Әндиҗан
Andijan 5296 Үзбәкстан Әндиҗан вилаяте
Әндиҗан өязе
Qoqand xanlığı
40°46′55″ с. ш. 72°20′39″ в. д.HGЯO
95 Әшкиүлмәс петроглифлары 1134 Казакъстан Алматы өлкәсе 44°50′00″ с. ш. 78°30′00″ в. д.HGЯO
96 Өстйорт табигать тыюлыгы
Ust'urt Nature reserve 6571 Казакъстан Каракия районы 42°47′11″ с. ш. 54°18′15″ в. д.HGЯO


  1. Лев Иванович Мирошников (1992). A Note on the meaning of the term 'Central Asia' as used in this book (Appendix). ЮНЕСКО. 2025 елның 14 сентябрь тикшерелгән. “The Meeting of Experts on the preparation of a History of Civilization of Central Asia,held at UNESCO Headquarters in Paris in October 1978, fully agreed with the statementmade at Dushanbe. It clearly stated that ‘the delimitation of modern Central Asia should bethat accepted by previous UNESCO sponsored conferences’. To avoid any misunderstand-ing concerning the cultural definition of Central Asia, the Final Report of this Meetingreads that the area in question covers ‘territories lying at present within the boundariesof Afghanistan, the western part of China, northern India, north-eastern Iran, Mongolia,Pakistan and the Central Asian Republics of the USSR.”