Төрки каганлыгы
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Төрки каһанлыгы Күк төркиләре | |||||||
| |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
![]() Төрки каһанлыгының башлангыч еллары (яшел). | |||||||
Башкала | Урда-Балык (ингл.) | ||||||
Тел(ләр) | Борынгы төрки (ингл.) | ||||||
шура | Корылтай | ||||||
Мәйдан | 6000000 | ||||||
Идарә итү төре | Ханлык | ||||||
Хан | |||||||
- 551–553 | Бумын Каган (ингл.)![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
Хан | |||||||
- 553–576 | Истәми каган![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
Төрки каһанлыгы (Күк төркиләре) — кешелек тарихында иң зур Азия дәүләтләренең берсе. Ашина нәселеннән чыккан хакимнәр нигез салган дәүләт.
Мәйданы 13 млн км² тәшкил иткән. VI гасырда, үзенең иң көчле чорында, хәзерге Төньяк-Көнчыгыш Кытай, Монголия, Алтай, Көнчыгыш Төркестан, Көнбатыш Төркестан, Казакъстан һәм Төньяк Кавказ җирләрен биләгән. Моннан тыш Төрки каһанлыгына шулай ук Сасанид Ираны, Кытай дәүләтләре Көньяк Җоу, Көньяк Ци ясак түләгәннәр.
576 елда Төрки каһанлыгы Византияне җиңеп, Төньяк Кавказ һәм Кырымны кушып ала.
Каһанлык 552 елда оешкан. 603 елда исә ул ике өлешкә, Көнбатыш Төрки каһанлыгы һәм Көнчыгыш Төрки каһанлыгына бүленә.
Этимология[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]


Борынгы төрки телендә (ингл.) исеме Түрүк,[1][2]
Көк Түрүк,[1][2] яки
Түрүк[3] булды (уңдан сулга укыла).
Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ 1,0 1,1 Kultegin's Memorial Complex, TÜRIK BITIG en:Khöshöö Tsaidam Monuments (ингл.)
- ↑ 2,0 2,1 Bilge Kagan's Memorial Complex, TÜRIK BITIG Khöshöö Tsaidam Monuments (ингл.)
- ↑ Tonyukuk's Memorial Complex, TÜRIK BITIG en:Bain Tsokto Monument (ингл.)
Бу мәкаләнең сыйфатын арттырыр өчен түбәндәгеләрне эшләргә кирәк?:
|