Урал дәүләт медицина университеты
 | |
Халыкара исемнәр |
Ural State Medical University |
|---|---|
Элеккеге исемнәр |
Свердловск дәүләт медицина институты Урал дәүләт медицина академиясе |
| Шигарь | Во благо здоровья уральцев — обучать, исцелять, воспитывать! |
| Эшләү еллары | 1930 |
| Ректор | Ковтун Ольга Пётр кызы |
| Адрес | 620028, Россия, Екатеринбург шәһәре, Репин ур., 3 [1] |
| Сайт | usma.ru |
Урал дәүләт медицина университеты (рус. Уральский государственный медицинский университет (УГМУ)) — Свердловск өлкәсендә югары белемле табиблар һәм провизорлар әзерли торган бердәнбер югары уку йорты. Регионның профильсыз белгечлекләре булмаган аз санлы дәүләт югары уку йортлар арасына керә.
Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Свердловск медицина институты 1931 елның 1 мартында РСФСР Халык комиссарлары шурасының 1930 елның 10 июлендәге махсус карары нигезендә ачыла. Анда 100 студент белем алган бер дәвалау-профилактика факультеты ачылган. Институтның беренче директоры Пётр Спиридон улы Катаев була.
1953 елда Свердловск медицина институты, ССРБның башка медицина югары уку йортлары кебек үк, Бөтенсоюз әһәмиятендәге ике репрессив кампаниядән — «Табиблар эше» һәм сионизмга каршы көрәштән зыян күрә. Вузда корткыч-табибларны һәм сионистларны эзлиләр. Шулай итеп, ССРБ Югары аттестация комиссиясе Свердловск медицина институтының колак, тамак һәм борын кафедрасы ассистенты Р.Б. Пинусның «Гаймор пазухасы кистасы» дигән темага диссертациясенә бәяләмәдә «Социализмда яман шеш юк» дип язып, кире кагалар[2]. 1953 елда Свердловск медицина институтыннан (шәһәрнең медицина учреждениеләрендәге кебек үк) берничә табиб-яһүдне эштән азат итәләр[3]. Кайбер хезмәткәр-яһүдләрнең исем-фамилияләрен рус теленә алыштырырга омтылулары чикләнә. Шулай, 1953 елда Свердловск медицина институты хезмәткәре М.Е. Рутберг, 1948 елда паспорт алыштырганда Мерра исемен Мери исеменә алмаштырган өчен (партия билетында исем элеккечә кала), исәпкә алу карточкасына кертелү белән шелтә ала[4].
Тарихчы А.С. Киммерлинг фикеренчә, партия органнары 1953 елда Свердловск медицина институтының госпиталь хирургиясе кафедрасында «Табиблар эше» оештырырга омтылган[5]. Шул кафедра мөдире профессор А.Г. Лидский тәкъдим ителгән әдәбият исемлегенә «табиб-үтерүче» А.И. Фельдманның хезмәтен кертү факты буенча аклана[6]. Свердловск медицина институтының госпиталь хирургиясе һәм нерв авырулары кафедраларында вәзгыятьне өйрәнү өчен комиссия төзелә, ләкин әкрен эшләү сәбәпле, алар «үтерүче-табиб»ларга каршы кампания эшчәнлеген ахырына кадәр тәмамларга өлгермиләр[7]. 1953 елның апрелендә «табиблар эше» бөтенсоюз дәрәҗәсендә туктатыла, бу исә урыннарда медикларга каршы кампанияләрнең туктатылуына китерә.
1979 елда, институт медицина фәнен үстерүгә һәм медицина персоналын әзерләүгә керткән өлеше өчен Кызыл Хезмәт баннеры ордены белән бүләкләнде. 1979 елда медицина фәнен үстерүгә һәм медицина кадрларын әзерләүгә керткән өлеше өчен институт Кызыл Байрак Хезмәт ордены белән бүләкләнә.
1995 елда институт Урал дәүләт медицина академиясе (УДМА) итеп үзгәртелә.
2013 елда академиягә университет статусы бирелеп, исем Урал дәүләт медицина университеты (УДМУ)) дип үзгәртелә[8].
Җитәкчелек[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Ректор — Ковтун Ольга Пётр кызы
- Университет президенты — Кутепов Сергей Михаил улы
- Мәгариф һәм тәрбия эшләре буенча проректор — Бородулина Татьяна Виктор кызы
- Фәнни һәм клиник эш буенча проректор — Уфимцева Марина Анатолий кызы
- Перспектив үсеш һәм халыкара мөнәсәбәтләр буенча проректор — Флягин Михаил Александр улы
- Медицина белеме һәм региональ үсеш буенча проректор — Сабитов Алебай Усман улы
Структурасы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Университет структурасына 7 факультет керә:
- дәвалау-профилактика факультеты — декан Чернядьев Сергей Александр улы
- педиатрия факультеты — декан Вахлова Ирина Вениамин кызы
- стоматология факультеты — декан Жолудев Сергей Егор улы
- медик-профилактика факультеты — декан Ануфриева Елена Владимир кызы
- фармацевтика факультеты — декан Андрианова Галина Николай кызы
- психологик-иҗтимагый эш һәм ВСО факультеты — декан Набойченко Евгения Сергей кызы
- квалификация үстерү һәм һөнәри әзерлек факультеты — декан Кузьмин Вячеслав Валентин улы
Дипломнан соң белем алу:
- югары квалификацияле кадрлар әзерләү бүлеге — Левчук Лариса Василий кызы
Университетка кадәрге белем:
университетка кадәр уку үзәге — җитәкче Абрамова Надежда Сергей кызы
Инновацион мәгълүмат технологияләре белән идарә итү бүлеге;АХР белән идарә итү;Икътисад, бухгалтерлык һәм отчет бүлеге;Кадрлар сәясәте һәм юридик ярдәм бүлеге;Фәнни-тикшеренү бүлеге;Тәрбия һәм класстан тыш эш бүлеге;Мәгариф һәм методик идарә итү;Үзәк фәнни-тикшеренү лабораториясе;Фән китапханәсе;Музей.
Клиника кафедралары куллана торган урын-җир фонды якынча 10 мең урын-җир тәшкил итә. Университетта зур фәнни китапханә бар — якынча 600 мең данә китап һәм вакытлы басмалар, шул исәптән 42 мең том чит ил медицина әдәбияты. Мохтаҗ студентлар 1750 урынга исәпләнгән 5 студентлар тулай торагы белән тәэмин ителә.
Университетны 78 ел эчендә 36 меңнән артык табиб тәмамлады, 11 меңнән артык табиб алдынгы әзерлек һәм белгечлек алган.
Профессор-укытучылар составы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Университетның 70тән артык кафедрасында югары квалификацияле белгечләр эшли, алар арасында Россия фәннәр академиясенең 2 корреспондент әгъзасы, Россия медицина фәннәре академиясенең корреспондент әгъзасы, 20 академик һәм җәмәгать академияләренең корреспондент әгъзалары, биш мактаулы галим, 50дән артык мактаулы табиб һәм Россия Федерациясенең югары дәрәҗәле биш эшчесе, Россия Хөкүмәт премиясенең ике лауреаты, Г.Ф. Ланг (РМФА) премиясенең ике лауреаты һәм җиде Татишчев һәм де Геннин исемендәге бүләк лауреатлары .
Танылган укытучылар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Шулутко Михаил Лев улы — медицина фәннәре докторы, профессор
Керемнәр һәм чыгымнар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
2015 елда университетның керемнәре якынча 1,2 миллиард сум тәшкил итә, шул исәптән 560 миллион сум федераль бюджеттан алынган, 641 миллион сумны университет үзе эшләп ала[9].
Танылган тәмамлаучылар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Булдаков Лев Александр улы — Россия медицина фәннәре академиясе академикы.
- Гуськова Ангелина Константин кызы — Россия медицина фәннәре академиясенең корреспондент әгъзасы.
- Величковский Борис Тихон улы — Россия медицина фәннәре академиясе академикы.
- Ковригина Мария Дмитрий кызы — ССРБ сәламәтлек саклау министры.
- Лазарев Василий Григорий улы — пилот-космонавт.
- Мурашко Михаил Альберт улы — Россия Федерациясенең сәламәтлек саклау министры.
- Сакович Владимир Пётр улы — Медицина фәннәре докторы, Россия Федерациясенең мактаулы докторы.
- Стародубов Владимир Иван улы — Россия Федерациясенең сәламәтлек саклау министры.
- Тахчиди Христо Периклович — Россия медицина фәннәр академиясенең корреспондент әгъзасы, «Күз микрохирургиясе» Федераль дәүләт тармакара фәнни-техник комплексы оешмасы директоры.
- Уйба Владимир Виктор улы — Россия Федерациясе сәламәтлек саклау министры урынбасары
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ GRID Release 2017-05-22 — 2017-05-22 — 2017. — doi:10.6084/M9.FIGSHARE.5032286
- ↑ Кимерлинг А. С. Террор на излете. «Дело врачей» в уральской провинции. — Пермь: Пермский государственный институт искусства и культуры, 2011. — С. 50.
- ↑ Кимерлинг А. С. Террор на излете. «Дело врачей» в уральской провинции. — Пермь: Пермский государственный институт искусства и культуры, 2011. — С. 85 — 86.
- ↑ Кимерлинг А. С. Террор на излете. «Дело врачей» в уральской провинции. — Пермь: Пермский государственный институт искусства и культуры, 2011. — С. 87.
- ↑ Кимерлинг А. С. Террор на излете. «Дело врачей» в уральской провинции. — Пермь: Пермский государственный институт искусства и культуры, 2011. — С. 131.
- ↑ Кимерлинг А. С. Террор на излете. «Дело врачей» в уральской провинции. — Пермь: Пермский государственный институт искусства и культуры, 2011. — С. 131—132.
- ↑ Кимерлинг А. С. Террор на излете. «Дело врачей» в уральской провинции. — Пермь: Пермский государственный институт искусства и культуры, 2011. — С. 142.
- ↑ Уральский государственный медицинский университет(үле сылтама)
- ↑ Вузы беднеют, ректоры богатеют, archived from the original on 2017-10-11, retrieved 2020-12-11
