Фәрит Гарифуллин
| Фәрит Гарифуллин | |
|---|---|
| Туган | 20 декабрь 1928 Күчәрбай (Благовар районы), Благовар районы[1] |
| Үлгән | 16 август 2018[1] (89 яшь) |
| Ватандашлыгы |  СССР Россия |
| Әлма-матер | Башкорт дәүләт аграр университеты |
| Һөнәре | галим |
| Гыйльми дәрәҗә: | авыл хуҗалыгы фәннәре докторы[d] |
Фәрит Гарифуллин (20 декабрь 1928 ел) — ССРБ һәм Россиянең галим-агроном, югары мәктәп укытучысы. Башкортстан Фәннәр академиясенең мактаулы академигы (1995), авыл хуҗалыгы фәннәре докторы (1984), профессор (1985), Россия Федерациясенең (1996) һәм Башкорт АССР-ының (1976) атказанган фән эшлеклесе.
Биографиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Фәрит Шәрифулла улы Гарифуллин[2] 1928 елның 20 декабрендә Башкорт АССРның Бәләбәй кантоны Ахун улусының[3] Күчәрбай авылында туган.
1952 елда Башкортстан авыл хуҗалыгы институтын белем ала.
Эш урыннары: 1952 елдан — СССР Фәннәр академиясе Башкортстан филиалының Биология институтында: өлкән гыйльми хезмәткәр (1964-1965), лаборатория мөдире, бер вакытта гыйльми эшләр буенча директор урынбасары (1965-1980); Башкортстан авыл хуҗалыгы институтының кафедра мөдире (1980-1983, 1988-1994), гыйльми эш буенча проректоры (1983-1990), Башкорт дәүләт аграр университетының профессоры (1994-2008).
Фәнни тикшеренү юнәлешләре: туфракның агрофизик үзәнлекләре, Башкортстан Республикасында туфракның су-физик үзәнлекләрен оптималләштерү. Ул БАССР территориясенә туфрак-эрозия районлаштыру үткәрә (Бер мең тугыз йөз җитмеш алты), республиканың туфрак картасын төзүе (Бер мең тугыз йөз җитмеш биш).
Профессор Фәрит Гарифуллин Башкорт дәүләт аграр университетындагы кандидатлык (1993-2000) һәм докторлык (2001-2008) диссертациясе яклау буенча диссертация советлары җитәкли, ССРБ Югары аттестация комиссиясенең докторлык советы әгъзасы (1986-1989).
1985-1990 елларда БАССР Югары Советы депутаты (11 чакырылыш) була.
Галимнең укучылары арасында — 5 фән докторы һәм 8 фән кандидаты.
Мактаулы исемнәре һәм башка бүләкләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Россия Федерациясенең атказанган фән эшлеклесе(1996),
- Башкорт АССР-ның атказанган фән эшлеклесе (1976).
Хезмәтләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- 250-дән артык фәнни хезмәт авторы, шул исәптән 4 авторлык таныклыгы иясе.
Шул исәптән:
- Почвы Южного Урала и их рациональное использование / Ф. Ш. Гарифуллин, А. Ш. Ишемьяров ; Ульянов. с.-х. ин-т, Башк. с.-х. ин-т, 82,[2] с. ил., карт. 22 см, Ульяновск Уфа Башк. СХИ 1987.
- Физические свойства почв и их изменение в процессе окультуривания / Отв.ред. В. К. Гирфанов; АН СССР, Ин-т биологии. — М. : Наука, 1979. — 154с.
- Зонально-экологические особенности почв РБ и адаптация систем земледелия к агроландшафтам. Уфа, 2001 (автордаш).
- Почвы лесостепи РБ и их оценка. Уфа, 2005 (автордаш).
- Агрофизические свойства черноземов Предуралья Башкортостана и пути их оптимизации. Уфа, 2008.
Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Недорезков В. Д., Зиязетдинов Р. М. Башкирский государственный аграрный университет: история и современность. Уфа, 2000.
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Башкорт энциклопедиясе — Башкирская энциклопедия, 2005. — 4344 бит — ISBN 978-5-88185-053-1
- ↑ архив күчермәсе (PDF), archived from the original (PDF) on 2013-04-02, retrieved 2022-05-10
- ↑ хәҙер Башҡортостан Республикаһының Благовар районы[[Категория:Благовар районыда туганнар ]]
Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Башкирская энциклопедия. Гл. ред. М. А. Ильгамов к. 2.. 2006. науч.. изд. Башкирская энциклопедия, г. Уфа.
- Татарская энциклопедия: В 5 к. К. 2: Г-Й. Казан: Институт татарской энциклопедии АН РТ, 2005.