Фәүзи Йосыпов
| Фәүзи Йосыпов | |
|---|---|
 | |
| Туган телдә исем | Фәүзи Садри улы Йосыпов |
| Туган | 16 октябрь 1926 СССР, РСФСР, ТАССР, Зөя кантоны, Әрә |
| Үлгән | 8 апрель 1982 (55 яшь) СССР, РСФСР, ТАССР, Казан |
| Милләт | татар |
| Ватандашлыгы |  СССР |
| Әлма-матер | Казан дәүләт медицина университеты |
| Һөнәре | табиб, ортопед-травматолог |
| Эш бирүче | Казан дәүләт медицина академиясе |
| Бүләк һәм премияләре |   |
| Гыйльми дәрәҗә: | медицина фәннәре докторы[d] (1973) |
артист һәм конферансье Фәйзи Йосыпов белән бутамагыз.
Фәүзи Йосыпов, Фәүзи Садри улы Йосыпов (Фаузи Садриевич (Фаузей Садреевич[1]) Юсупов; 1926 елның 16 октябре, СССР, РСФСР, ТАССР, Зөя кантоны, Әрә ― 1982 елның 8 апреле, СССР, РСФСР, ТАССР, Казан) ― табиб, травматолог-ортопед, медицина фәннәре докторы (1973), ТАССР атказанган табибы (1981). В. И. Ленин исемендәге Казан табибларны камилләштерү дәүләт институты профессоры.
Тәрҗемәи хәле
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1926 елның 16 октябрендә ТАССРның Зөя кантоны (Татарстанның хәзерге Яшел Үзән районы Күгеш авыл җирлеге[d]) Әрә (Тугай) авылында туган[2]. Чыгышы белән сәүдәгәрләр һәм иганәчеләр Хәлфиннәр нәселеннән: әнисе Хәдичә ― Шакир Хәлфинның оныгы[3]. Шакир Хәлфин — сәнәгатькәр. 1916 елда Николай II дән Бөгелмә―Чаллы тимер юлын салдырырга рөхсәт алган. Ике мәчет төзеткән[3].
Казан медицина институтын тәмамлаган (1949).
1973 елда «Терәүле спицалар белән компрессия остеосинтезы» (рус. Компрессионный остеосинтез спицами с упором) дигән темага медицина фәннәре докторлыгына диссертация яклаган[4].
Хезмәт юлы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1949 елдан Казан травматология һәм ортопедия фәнни-тикшеренү институтында эшләгән: 1963 елдан өлкәннәр травматологиясе бүлеге мөдире, 1976 елдан патент белеме һәм мәгълүмат бүлеге җитәкчесе, 1979 елдан өлкәннәр травматологиясе бүлеге җитәкчесе. Меңнәрчә кешегә (ш.и. рәссам-уймачы Бакый Урманчега (1897―1990)[5]) сәламәтлекләрен торгызырга ярдәм иткән.
Хезмәтләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Хезмәтләре сөяк сынуларын терәүле ятакта дәвалау ысулларына карый. Сөяк сынган урыннарны дәвалау буенча Ф. С. Йосыпов буенча хезмәтләре бар:
- Компрессионный остеосинтез спицами с упорными площадками при косых и винтообразных переломах костей голени. Казань, 1969.
- О лечении переломов заднего края большеберцовой кости // Ортопедия, травматология и протезирование. 1977. № 5 (автордаш)
- Биомеханика компрессионного остеосинтеза косого диафизарного перелома двумя спицами с упорами // Труды Свердловского НИИ травматологии и ортопедии. 1978[6].
Остеосинтез өчен фиксатор һәм аңа шпонка кертү җайланмасына уйлап табуга патент алган (автордаш)[7].
1982 елның 8 апрелендә Казанда каты авырудан соң вафат булган[3]
Бүләкләре, мактаулы исемнәре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 1967 ― СССР халык хуҗалыгы казанышлары күргәзмәсенең көмеш медале ― компрессион остеосинтез өчен терәк мәйданлы яңа энә конструкцияләрен эшләгәне өчен[8]
- 1981 ― ТАССР атказанган табибы
Шәхси тормышы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Кызыксынулары: йөздән артык сортлы 200 төп розадан торучы розарий[d] булдырган һәм сирәк очрый торган күбәләкләр коллекциясе туплаган[5].
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ Юсупов Фаузей Садреевич. Милләттәшләр
- ↑ Тугаево. Татарская энциклопедия TATARICA
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Зөфәр Мөхәммәтшин. Бакый Урманче язмаларында Сарман төбәге. «Безнең мирас», 2025 ел, № 1 (373). – Б.27–31.
- ↑ Компрессионный остеосинтез спицами с упором. НЭБ
- ↑ 5,0 5,1 «Этот удивительный доктор Юсупов». Киножурнал На Волге широкой №21 (1981).
- ↑ Юсупов Фаузей Садриевич. Онлайн - энциклопедия Tatarica
- ↑ Патент «Фиксатор для остеосинтеза и устройство для введения в него шпонки». НЭБ
- ↑ Йосыпов Фәүзи Садри улы. Татарская энциклопедия TATARICA
Әдәбият
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Мәкаләләр
- Зөфәр Мөхәммәтшин. Бакый Урманче язмаларында Сарман төбәге. «Безнең мирас», 2025 ел, № 1 (373). – Б.27–31.
Сылтамалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Йосыпов Фәүзи Садри улы. Татарская энциклопедия TATARICA
Сүзлекләр һәм энциклопедияләр |
|---|
