Хатха-йога-прадипика

«Хатха-йога-прадипика» (Санскрит телендә: हठ योग प्रदीपिका, haṭhayoga pradīpikā — «Хатха-йоганы аңлату») — Санскрит телендә Хатха-йога турында текст, фараз иткәнчә XV гасыр белән даталана. Авторы булып Свами Сватмарама санала, ул Горакшанатх тарафдары, Натха-сампрадайя нигезләүчесе.

Иң борынгы сакланып калган Хатха-Йога классик тексты булып тора. Соңрак период белән даталанган башка ике текст, ул «Гхеранда-самхита» һәм «Шива-самхита». Ул йог Сватмараманың үз практикасын өстәү белән иртәрәк чыганаклар тупланмасы булып тора. Бу текстның күп тәрҗемәләре бар — шул исәптән Рус теленә дә.

Текст Йоганың Һинд дине фәлсәфәсе мәктәбе кысаларында язылган һәм Шива Ходаена багышланган, ул, Һинд дине традициясе буенча, Хатха-йога турында серле белемнәрне үзенең илаһи хатыны Парватига тапшырган.

Текстның эчтәлеге

Булган рус тәрҗемәсендә текст 382 строфадан тора, һәм дүрт өлешкә бүленгән «Асана», «Пранаяма», «Мудралар», «Самадхи»:

1. бүлектә белем тапшыру шәҗәрәсен, асаналарны һәм туклану буенча киңәшләр бар. Бер шлокада Яма (үз-үзеңне тотышта тыйнаклык) һәм ниямы (үтәлә торган чикләүләр) кагыйдәләре — 67 шлок. Описано 15 асан.
2. бүлек пранаяма һәм шаткарманы тасвирлый (эчке чистару практикалары) — 78 шлока.
3. бүлек мудралар, бандхалар («йозак»), нади (кешенең нәзек тәнендә прана ага торган каналлар турында), һәм кундалини энергиясе турында сөйләнә — 130 шлока.
4. бүлек пратьяхараны, дхарананы, Дхьянаны һәм самадхины тасвирлый — 114 шлока. Бүлекнең төп фикерләре: тормыш вакытында азат ителү практикасы буларак самадхи; (манас) акыл контроле практикасы буларак сулышны контрольдә тоту фикере; икеләтмәү халәте буларак кайвалья; чакра төшенчәсе искә алына.

Инглиз тәрҗемәсендә булган бүлекләр:

1. бүлек. Мудралар — 188 шлока.
2. бүлек. Пратьяхара — 61 шлока.
3. бүлек. Раджа-йога — 67 шлока.
4. бүлек. Нада йога — 51 шлока.
5. бүлек. Вакытны белү — 42 шлока.
6. бүлек. Тәннән тыш азат ителү — 43 шлока.

Шулай ук карарга мөмкин

• Гхеранда-самхита
• Шива-самхита

Әдәбият

• Свами Муктибодхананда Сарасвати, Свами Сатьянанда Сарасвати. Хатха Йога Прадипика с комментариями. — Саттва, 2002. — 672 с. — ISBN 5-901518-04-7.
• Свами Сватмарама. Хатха Йога Прадипика. (перевод и комментарии О. Полотова). — Аслан, 1994. — 112 с. — ISBN 5-87793-008-7.
• Свами Муктибодхананда Сарасвати, Свами Сатьянанда Сарасвати. Нава Йогини Тантра. Йогические практики для женщин. — Ведантамала, 2007. — ISBN 987-35-1705-7.
• Путь Шивы (антология древнеиндийских классических текстов) / Пер. с санскрита А. Ригина. — Киев: Экслибрис, 1994. — 176 с..

Сылтамалар

• Хатха йога прадипика. Перевод с санскрита Александра Ригина
• Sanskrit text and English translation, at sacred-texts