Хлазоменадан Хермотимус
Хлазоменадан Хермотимус (Юнан телендәːἙρμότιμος; б.э.к. як. 6-нчы гасырда чәчәк аткан), Лукиан тарафыннан Пифагорейлы дип аталган, Анаксагораска кадәр (Аристотель буенча) үзгәрү сәбәбендә акылның фундаменталь булу фикерен тәкъдим иткән беренче фәлсәфәче булган.[1] Ул физик берлекләр статик, ә шул ук вакытта сәбәп үзгәрүне китереп чыгаручы дип тәкъдим иткән.[2] Секстус Эмпирикус аны Һесиод, Парменидес һәм Эмпедоклес белән матдинең дуалистик теориясен Галәмнең килеп чыгышы белән бергә актив принципы карашында булганнарга урнаштыра.[3]
Тертулиан Хермотимус турында хикәягә сылтый (ул аңа ышанмаган булганга охшаган).[4] Бу хикәя буенча Хермотимусның җаны йокы вакытында сәяхәткә барган кебек тәненнән киткән. Аның хатыны гаҗәптән тыш хәлгә хыянәт иткән, һәм ул йоклаганда тәнен яндырган, һәм аның җаны соңга калып кайткан. Хлазомена кешеләре Хермотимус гыйбадәтханәсен корган һәм аның хатынының хыянәт итүенә күрә хатыннарны кертмәгән. Херотимус турында бу хикәя һәм башкалар Плиний Олыда,[5] Лукианда,[6] Аполлонийда һәм Плутархта бар.
Диоген Лаёртиус Пифагор элекке тормышларын хәтерли дигән хикәяне язып куйган, аларның берсе Хермотимус булган, ул иртәрәк тормышларын искә төшерү раславын Бранхидада Аполлон храмында Менелайның таркалучы калканын танып исбатлаган.[7]
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ Aristotle. The Metaphysics 984b20, trans. by Hugh Lawson-Tancred. London, 2004.
- ↑ Aristotle. (2001). The basic works of Aristotle. McKeon, Richard (Richard Peter), 1900-1985.. New York: Modern Library. pp. 696 (Metaphysics, Book 1, Chapter 3). . .
- ↑ Sextus Empiricus, adv. Math. ix., ad Phys. i. 7
- ↑ Tertullian. De Anima (On the Soul) (Chapter 44), trans. by Peter Holmes, D.D., Anti-Nicene Fathers Vol. 3, 1885.
- ↑ Pliny, Hist. Nat. vii. 42
- ↑ Lucian, Encom. Musc. 7
- ↑ Lives of the Eminent Philosophers, Bk.8: Pythagoras