Хәсрәтле ана мемориалы
 |
Бу мәкаләгә башка Википедия мәкаләләре сылтамыйлар. Зинһар, ярдәмчене кулланып, кабул ителгән киңәшләргә күрә сылтамалар куегыз.
|
| Һәйкәл | |
«Хәсрәтле ана» мемориалы
| |
.jpg)
| |
| Урын | Уфа |
| Төзелеш | 1998—2003 еллар |
| Материал | бронза, кара гранит (габбро) |
«Хәсрәтле ана» мемориалы (баш. «Ҡайғылы әсә» мемориалы, рус. Мемориал «Скорбящая мать») — Башкортстанның локаль хәрби конфликтларда һәлак булган яугирләренә багышланган мемориал.
Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Уфа шәһәренең Җиңү паркы каршында, Комаров урамында, 2003 елның октябрендә ачылган. Мемориалның авторы — Николай Александровича Калинушкин (25.01.1948 — 20.05.2004).
Тасвирлама[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Һәйкәл — локаль хәрби конфликтларда һәлак булган башкортстанлыларга багышланган мемориалның бер өлеше. Гыйбадәтханә гөмбәзен хәтерләткән истәлекле корылманың эчке өлешендәге аскуймада - баласын югалткан бар әниләрнең кайгысын чагылдырган бронза сын.
Һәйкәл янында кара граниттан (габбро) 60 шакмак такта — 1951 елдан 2003 елга кадәр Башкортстаннан солдатка киткән һәм хәрби конфликтларда һәлак булган 685 егетнең исемнәре язылган. Гөмбәзнең фронтонына тонык алсу төстәге буй-буй пыяла сызыклар урнаштырылган.
Ана басып торган гөмбәзнең ике ягындагы кара мәрмәр диварга рус һәм башкорт телләрендә шигырьләр уеп язылган.
Язмаган безгә бәхетләр:
Без — сөелеп туймаганнар.
Тик аналар һаман көтә,
Өметләрен җуймаганнар.
Сискәнәләр, бездер диеп,
Җилләр какса ишек-капка,
Улым тере, тере, диеп,
Ышанмыйча "кара" хатка.
Хәтерләрдә яшәгәндә
Ябылмаслар кайтыр юллар,
Татлы төшләргә керербез —
Шәһит булып калган уллар.
Талпынып, җаныбыз очар,
Әниләр, сез калган якка.
...Безне үлем ала алмый
Хәтер тере тоткан чакта.А нам с тобой не повезло:
К любимым нам не возвратиться.
Но матери всему назло
В толпе все ищут наши лица.
Все ждут, что мы придем домой,
Привычно постоим у двери.
Что мы убитые с тобой —
Они до смерти не поверят.
Вы верьте, мамы, мы живем,
Совсем вы нас не хороните.
Мы в добрых снах домой придем,
Вы только ждите, ждите, ждите…
Придем, обнимем нежно вас.
И слезы радости прольются.
Пускай не сами в этот час,
Пусть души наши к вам вернутся.Яҙмаған беҙгә бәхеттәр:
Беҙ — һөйөлөп туймағандар.
Тик әсәләр һаман көтә,
Өмөттәрен юймағандар.
Һиҫкәнәләр, беҙҙер тиеп,
Елдәр ҡаҡһа ишек-ҡапҡа,
Улым тере, тере, тиеп,
Ышанмайса “ҡара” хатҡа.
Хәтерҙәрҙә йәшәгәндә
Ябылмаҫтар ҡайтыр юлдар,
Татлы төштәргә инербеҙ —
Шәһит булып ҡалған улдар.
Талпынып, йәнебеҙ осор,
Әсәйҙәр, һеҙ ҡалған яҡҡа.
…Беҙҙе үлем ала алмай
Хәтер тере тотҡан саҡта.Русчадан тәрҗемә:
Гүзәл Ситдыйкова
Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Памятники монументального искусства Уфы 2008 елның 3 апрель көнендә архивланган. (рус.)
- Панорама мемориала 2012 елның 1 август көнендә архивланган.
- «Бельские просторы», № 2, 2007 г. (рус.)
- Ситдиҡова Гүзәл. Беҙҙе үлем ала алмай хәтер тере тотҡан саҡта. 2016 елның 11 июнь көнендә архивланган. «Башҡортостан», 2013, 23 февраль. (башк.)