Хөсәен Мухтаров
.svg){kind=small}
| Хөсәен Мухтаров | |
|---|---|
| Туган | 18 июль 1938 Төркестан өлкәсе, Казакъ Cовет Социалистик Республикаcы, СССР |
| Үлгән | 5 март 2001 (62 яшь) Бишкәк, Кыргызстан |
| Күмү урыны | Ала-Арчинское кладбище[d] |
| Ватандашлыгы |  СССР |
| Әлма-матер | Мәскәү дәүләт консерваториясе |
| Һөнәре | опера җырчысы |
Хөсәен Мохтар улы Мухтаров ( кырг. Кусейин Мухтаров ; 1938 - 2001 ) - ССРБ, кыргыз опера җырчысы ( бас ). ССРБның Халык артисты ( 1984 ).
Биографиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Хөсәен Мухтаров 1938 елның 18 июлендә Шортүбе (хәзер авылында Сортүбе, Kордай районы, Жамбыл өлкәсе, Казакъстан ) [1] (башка чыганаклар буенча - Чуй районының Кен-Болак авылында, Кыргызстан [2] туган ).
1956 елда Кыргыз опера һәм балет театрындагы опера һәм хор студиясендә вокалны өйрәнә башлый. 1964 елда ул Мәскәү дәүләт консерваториясен тәмамлый (С. Мигай һәм В. Гусельников класы).
1964 елдан ул А.Малдыбаев исемендәге Кыргыз операсы һәм балет театры солисты. Ул милли операларда да, Россия һәм Көнбатыш Европа композиторларының операларында да җырлаган.
Ул концертларда, шул исәптән хатыны, Кыргызстан халык артисты Эсен Молдокулова белән чыгыш ясый [1] . Камера репертуарына, күпсанлы опера сәхнәләреннән һәм ариялардан тыш, М.Глинка, А. Бородин, П. Чайковский, с. Рахманинов, Г. Свиридов романслары, шулай ук рус, украин, казакъ, кыргыз, дунган һәм башка халыкларның җырлары керде. Тулы бер вокал циклларын (Д.Кабалевскийның«ун сонет Шекспир», Г. Свиридовның «Роберт Бернс җырлары» һ. б.) башкара.[3] .
Ул СССРның күп шәһәрләрендә һәм чит илләрдә гастрольләрдә булды ( Маҗарстан, Польша, Канада, Сүрия, Тунис, Хәбәшстан, Йәмән, Лаос ).
Безиров Хөсәен 2001 елның 5 мартында Бишкәктә вафат була. Ала-Арчинский зиратында җирләнгән.
Бүләкләр һәм исемнәр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Опера җырчыларының халыкара һәм бөтен Союз конкурслары лауреаты (шул исәптән яшь музыкантларның икенче конкурсы -Үзәк Азия һәм Казакъстан Республикалары башкаручылары ( Ташкәнт, 1964))
- Кыргыз ССРның атказанган артисты ( 1967 )
- Кыргыз ССРының халык артисты ( 1973 )
- СССР халык артисты ( 1984 )
- Халыклар Дуслыгы ордены ( 1988 )
- А.Малдыбаев исемендәге музыка премиясе
- Үзәк Азия Америка университетының мактаулы профессоры.
Партиялары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Вожак — «Оптимистическая трагедия» А. Холминов (1965)
- Мельник — «Русалка» А. Даргомыжский (1966)
- Васков — «Зори здесь тихие» К. Молчанов (1973)
- Борис Годунов, Пимен — «Борис Годунов» М. Мусоргский
- Филипп II, Инквизитор — «Дон Карлос» Дж. Верди
- Гремин — «Евгений Онегин» П. Чайковский
- Дон Базилио — «Севильский цирюльник» Дж. Россини
- Мефистофель — «Мефистофель» А. Бойто
- Мефистофель — «Фауст» Ш. Гуно
- Конурбай — «Манас» В. Власов, В. Фере һәм А. Малдыбаев
- Чинкоджо — «Айчурек» В. Власов, А. Малдыбаев, В. Фере
- Семён — «Токтогул» В. Власов, А. Малдыбаев, В. Фере
- Ады — «Алтын кыз» В. Власов һәм В. Фере
- Амонасро, Рамфис — «Аида» Дж. Верди
- Пётр I — «Пётр I» А. Петров
- Кончак — «Князь Игорь» А. Бородин
- Даанышман — «Сепил» С. Осмонов
- Тейитбек — «Курманбек» Н. Давлесов
- Михаил Фрунзе — «Михаил Фрунзе» В. Власов
- Григорий Мелехов — «Тихий Дон» И. Дзержинский
- Дон Жуан — «Дон Жуан» В. Моцарт
- Кулжыгач — «Олджобай һәм Кишимджан» М. Абдраев
- Балбай — «Перед бурей» М. Абдраев
- «Служанка-госпожа» Дж. Перголези.
Хәтер[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- 2002 елда Хөсәен Мухтаровның улы Данияр Бишкәктә музыкаль театрга нигез салган һәм аңа атаклы әтисе исемен биргән.
Искәрмәләр (үзгәртү)[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ 1,0 1,1 Хусейн Мухтарович Мухтаров. Кыргызский национальный академический театр оперы и балета. әлеге чыганактан 2019-08-23 архивланды. 2021-07-31 тикшерелгән.
- ↑ Мухтаров, Кусейин - Wikipedia
- ↑ Национальная библиотека Кыргызской Республики — Хусейн Мухтаров