Чапаев (крейсер)

Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Чапаев (мәгънәләр) битенә күчегез.

«Чапаев» — совет 68-К проектлы җиңел крейсеры. Беренче бөтендөнья һәм Ватандашлар сугышларында катнашкан, Кызыл армия командиры Василий Чапаев истәлегенә аталган.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Проектлаштыру[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Яңа проектлаштыруга тактик-техник йөкләмә (ТТЙ), океанда сугыш алып бару шартларында КРЛ өчен хәрби бурыч йөкләүче ССРБ хәрби-диңгез доктринасы үзгәрүне исәпкә алып, кабул ителгән.

Эскадра эчендә хәрби корабларның җиңел төрләрен һөҗүмгә юнәлтү өчен, башка корабларга күзәтү алып бару һәм дозор торуда ярдәм итү, шулай ук эскадраны каршы якның (дошманның) җиңел төрләре һөҗүменнән саклау өчен булдырылган.

Төзелеш тарихы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Завод номеры: 305.

1939 елның 8 октябрендә — ССЗ № 189 карары нигезендә салына башланган (Балтыйк берләшмәсе, Ленинград).
1940 елның 25 сентябрендә — / ССРБның ХДФ исемлекләрләренә алына.

Хезмәт тарихы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1950 елның 19 сентябре — / ССРБның 4-нче ХДФ составына керә.

Командирлар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1949-1951 - Георгий Абашвили.

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Крейсера проекта 68-k «Чапаев» на сайте «АТРИНА» • Боевые корабли СССР и России • 1945—2005 гг.

68, 68-К, 68-бис проектлы крейсерлар.

68-К проектлы крейсерлар (төзелә башлавы вакыты буенча)	Чапаев • Комсомолец («Валерий Чкалов») • Железняков • Фрунзе • Куйбышев • Орджоникидзе¹ • Свердлов¹
68-бис проектлы крейсерлар	Свердлов • Жданов • Адмирал Ушаков • Александр Суворов • Адмирал Сенявин • Дмитрий Пожарский • Орджоникидзе • Александр Невский • Адмирал Лазарев • Дзержинский • Адмирал Нахимов • Михаил Кутузов • Октябрьская революция («Молотовск») • Мурманск • Кронштадт¹ • Таллин¹ • Варяг¹ • Щербаков¹ • Адмирал Корнилов¹ • Архангельск¹ • Владивосток¹
¹ билгесе белән төзелеп бетмәгән кораблар күрсәтелгән

ССРБ ХДФның сугышка кадәрге чор җиңел крейсерлары
«Светлана» төре	«Красный Крым» • «Червона Украина» • «Красный Кавказ»
26 проектлы крейсерлар	«Киров» • «Ворошилов»
26-бис проектлы крейсерлар	«Максим Горький» • «Молотов» • «Калинин» • «Каганович»

Бөек Ватан сугышы елларында ССРБ ХДФ кораблары
*Линия кораблары (линкорлар)* һәм линия крейсерлары**
«Севастополь»	«Марат»/«Петропавловск» • «Парижская коммуна»/«Севастополь» • «Октябрьская Революция» • «Михаил Фрунзе»
Башка кораблар һәм төрләр	«Архангельск» • 23 проекты/«Советский Союз» төре • 24 проекты
Авыр крейсерлар	«Петропавловск»/«Таллин» • 69 проекты/«Кронштадт» төре • 25 проекты
Җиңел крейсерлар
«Светлана» төре	«Красный Крым» • «Червона Украина» • «Красный Кавказ»
26 һәм 26-бис проектлары	«Киров» • «Ворошилов» • «Максим Горький» • «Молотов» • «Калинин» • «Каганович»
68-К проектлы	«Чапаев» • «Валерий Чкалов» • «Железняков» • «Фрунзе» • «Куйбышев» • «Орджоникидзе» • «Свердлов»
Башка крейсерлар	«Мурманск» • «Коминтерн» • «Керчь»
Эскадра мина ташучылары
«Новик»	«Сталин» • «Артём» • «Энгельс» • «Урицкий» • «Володарский» • «Войков» • «Карл Либкнехт» • «Валериан Куйбышев» • «Ленин» • «Карл Маркс» • «Калинин» • «Незаможник» • «Дзержинский» • «Железняков» • «Шаумян»
7 проекты/ «Гневный» төре	«Бодрый» • «Быстрый» • «Бойкий» • «Беспощадный» • «Безупречный» • «Бдительный» • «Гневный» • «Гордый» • «Грозный» • «Грозящий» • «Громкий» • «Гремящий» • «Сокрушительный» • «Сметливый» • «Стерегущий» • «Стремительный»
7-У проекты/ «Сторожевой» төре	«Свирепый» • «Свободный» • «Сердитый» • «Сильный» • «Скорый» • «Славный» • «Смелый» • «Смышлёный» • «Совершенный» • «Сообразительный» • «Способный» • «Сторожевой» • «Стойкий» • «Страшный» • «Строгий» • «Стройный» • «Статный» • «Суровый»
Лидерлар	«Ленинград» • «Москва» • «Харьков» • «Минск» • «Баку» • «Тбилиси» • «Ташкент» • 48проект/«Киев» төре
Китерелгән ленд-лиз буенча	«Дерзкий» • «Деятельный» • «Доблестный» • «Достойный» • «Дружный» • «Жаркий» • «Жгучий» • «Жёсткий» • «Живучий»
Яулап алынган	«Аметист» • «Летучий» • «Лёгкий» • «Лихой» • «Ловкий» • «Муссон» • «Торос»
Башка эскадра мина ташучылары (эсминецлар)	«Яков Свердлов» • «Фрунзе» • «Опытный» • «Огневой»
Кечкенә кораблар
Сакчы кораблар	194 проекты/«Малый Охотник» төре • «Ураган» төре • 29 проекты/«Ястреб» төре • 43 проекты/«Бриллиант» төре • «Киров» төре • «ЭК» төре
Торпедалы катерлар	«Г-5» төре • «ТМ-200» төре • «ТД-200» төре • «Д-3» төре • «СМ-3» төре • «Ш-4» төре • «Комсомолец» төре
Тралчылар	«Фугас» төрендәге 53 проекты база тралчылары • «Владимир Полухин» төрендәге эскадра тралчылары • 253Л проекты рейд тралчылары • «АМ» төрендәге диңгез тралчылары • «YMS» төрендәге база тралчылары
Су асты көймәләрен эзәрлекләүчеләр	«БО-2» төрендәге 122 проекты зур эзәрлекләүчеләре • 122-А проекты зур эзәрлекләүчеләре • 122-бис проекты зур эзәрлекләүчеләре • МО-4 проекты кече эзәрлекләүчеләре • «РS» төрендәге зур эзәрлекләүчеләр
Курсив белән төзелеп бетмәгән кораблар һәм сафка басмаган корабларның классы күрсәтелгән

Бу — Крейсер турында мәкалә төпчеге.
Сез мәкаләне үзгәртеп һәм мәгълүмат өстәп,

Википедия проектына ярдәм итә аласыз.