Чистай гербы

Чистай шәһәре гербы — Россия Федерациясе Татарстан Республикасы Чистай районының административ үзәге гербы.

Герб 1967 елда Чистай шәһәр Советы сессиясе белән расланган.

Герб Россия Федерациясенең Дәүләт геральдика регистрына кертелмәгән.

Герб тарихы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1781 елда Екатерина II указы белән Чистай Авылы Казан наместниклыгының Чистай өяз шәһәре статусын ала һәм шәһәр гербы раслана.

Чистай гербы геральдмейстер, чын стат киңәшчесе Волков А. А. җитәкчелегендә Сенат каршындагы Геральдия департаментында төзелә.

Чиста Алан авылы турында беренче истәлекләр XVII гасыр ахыры — XVIII гасыр башында елъязмаларда барлыкка килә.

Шәһәр гербы 1781 елның 18 октябрендә императрица Екатерина II тарафыннан Казан наместниклыгы шәһәрләренең башка герблары белән бергә (ПСЗ, 1781, № 15260 Закон) раслана^[1]^[2]

Чистай шәһәре гербының чын тасвирламасы:

«Золотой, клейменый четверикъ въ золотомъ полѣ, въ знакъ того, что въ семъ новомъ городѣ производится великій торгъ всякимъ хлѣбомъ».
В верхней части щита — герб Казанского наместничества: «Змий чёрный, под короною золотою Казанскою, крылья красные, поле белое».

1859 елда, Кене геральдик реформасы чорында, Чистай өяз шәһәренең яңа гербы проекты эшләнә (рәсми рәвештә расланмый). Яшел калканда көмеш "чирек". Казан губернасы гербы гербның ирекле өлешендә сурәтләнгән. Калкан көмеш таҗ һәм Александр тасмасы белән тоташтырылган алтын башаклар белән уратылган.

Совет чорында Чистай гербы (1781 ел) кулланылмаган.

1967 елда Чистай шәһәр депутатлар Советы сессиясе белән Иван Павлович Романов һәм Евгений Андреевич Скороходов проекты буенча Чистай шәһәренең яңа гербы раслана.

1994 елда совет чорындагы Чистайның суратләнеше алыштырылган гербы төшерелгән значок чыгарыла. Гомумән алганда, яңа композиция 1967 ел гербын кабатлый, ләкин буш өлештә Татарстан гербы урнаштырылган була, һәм сәгать циферблаты рәсеменең һәм икмәк башакларының төсләр гаммасы үзгәрә. Бу төрдәге Герб рәсми рәвештә расланмаган.

Советлардан соңгы чорда Чистай гербын юкка чыгару, шулай ук шәһәрнең тарихи гербын, Чистайның рәсми символы буларак, яңадан торгызу турында карар шәһәр хакимияте тарафыннан кабул ителми. Шуңа күрә, де-юре, хәзерге вакытта Чистайның рәсми гербы булып 1967 елда расланган герб санала.

2007 елның 24 гыйнварында Чистай муниципаль районы Советының 13/3 номерлы карары белән Чистай муниципаль районы гербы раслана.

Чистай муниципаль районы гербына нигез итеп өяз шәһәре (1781 ел) гербы алына.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Винклер П. П. Гербы городов, губерний, областей и посадов Рос. империи, внесённые в Полн. собр. законов с 1649 по 1900 г. — М., 1990;
О. Рево «Гербы городов Казанской губернии», журнал «Наука и жизнь» № 11, 1976.

[1] Высочайше утверждённый доклад Сената — Об утверждении гербов городам Казанского наместничества. (Чистопольской) 18 октября 1781 года. (Полное собрание Законов Российской империи. 1781 год. Том 21. Закон № 151260.)

[2] Рисунок герба Чистополя Казанского наместничества. (Полное собрание Законов Российской империи. 1781 год. Том 21. Закон № 15260. Книга чертежей и рисунков.)

[1]

[2]