Шәл бәйләдем
.svg){kind=small}
| Шәл бәйләдем | |
| Сәнгать формасы | җыр |
|---|---|
| Жанр | халык җыры[d] |
| Әсәр яки аның атамасы теле | башкорт теле һәм татар теле |
| Чыгару датасы | 1935[1][2] |
Шәл бәйләдем (баш. Шәл бәйләнем) — халык һөнәре белән бәйле[3][4] татар[5][6][7] һәм башкорт халык җыры[8].
Тарихы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Җыр беренче тапкыр композитор Солтан Габәши тарафыннан яздырыла һәм 1935 елда "Башкорт халык җырлары" җыентыгында басылып чыга. Җырның версияләре Заһир Исмәгыйлев, Лев Лебединский һәм Р.С. Сөләйманов тарафыннан язылып алына.1943 елда Хөсәен Әхмәтов . җырның бер вариантын Баймак районы Чыңгыз авылында Хаҗи Әхмәтовтан язган, аннары текст 1954 һәм 1974 елларда БНТ җыентыгында, 1954 елда БНП җыентыгында басыла.[9]
Башкаручылар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
"Айсылу" ("Сакмар") операсында "Шәл бәйләдем" җырын Сәгыйть Мифтахов кулланган, җырны Башкортостан Республикасы Хоры капелласы, шулай ук башкорт һәм татар җырчылары М.Галеева[10], Т. Х. Үзәнбаева, Әлфия Афзалова[11], Алсу, Л. Муллаянова, Г. Хәертдинова һәм башка башкарган.
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ Башкорт халык жырлары
- ↑ Габәши С. (unspecified title)
- ↑ Республиканский фестиваль-конкурс «Башкирская шаль – 2020» приглашает мастеров к участию
- ↑ Шалью башкирской укутаю плечи
- ↑ Еникеева А.Р. Этнопедагогический потенциал музыкального фольклора в системе народной художественной культуры. Берлин: Директор Медиа. 2017. — с. 110.
- ↑ Э. М. Галимова Институт языка, литературы и искусства им. Г. Ибрагимова Академии наук Республики Татарстан. ОБРЯДЫ ЗЕМЛЕДЕЛЬЧЕСКО-КАЛЕНДАРНОГО ЦИКЛА ПЕРМСКИХ ТАТАР.
- ↑ Tatarica. Татарская энциклопедия
- ↑ «Шәл бәйләнем», ҡыҫҡа көй
- ↑ . — ISBN 5-295-00637-9.
- ↑ Шәл бәйләнем (башҡорт халыҡ йыры)
- ↑ Семёнов Г. Татарский соловей // Театральная жизнь. 1964. № 6.
Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Составитель С. А. Галин. . — Т. 8. — (БНТ). — 7000 экз. — ISBN 5-295-00637-9.
- Гурарий С. И. Хабибуллин Загид Валеевич // Диалоги о татарской музыке. — Казань: Татарское кн. изд-во, 1984. — С. 111—120.
- Нигмедзянов М. Загид Хабибуллин // Композиторы и музыковеды Советского Татарстана. — Казань, 1986. — С. 159—160
- Байыҡ — «Шәл бәйләнем» («Шаль вязала») — Соловьева Александра
- Республиканский фестиваль-конкурс «Башкирская шаль – 2020» приглашает мастеров к участию
- Шалью башкирской укутаю плечи