Эйвиндур Петур Эрикссон

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Эйвиндур Петур Эрикссон latin yazuında])
Җенес ир-ат[1]
Ватандашлык  Исландия
Туу датасы 13 декабрь 1935(1935-12-13) (88 яшь)
Туу урыны Hnífsdalur[d], Northwest[d], Исландия
Һөнәр төре язучы
Әлма-матер Исландия үнивирситите[d]

Эйвиндур Петур Эрикссон (1935 елның 13 декабрендә туган) ул Исландия язучысы. Ул шигърият, романнар һәм пьесалар язган. Аның эшләре хәзерге заман читләнү һәм кеше һәм табигать арасында мөнәсәбәт турында борчуларга мөрәҗәгать итә, еш аларга кара юмор якынлаша. Аның Landið handan fjarskans романы Халдор Лакснесс Әдәби Бүләген алган һәм 1997 елда Исландия Әдәби Бүләгенә лаек булган.

Эйвиндур укытучы булган һәм язу аның төп шөгыле булганга кадәр Исландия радио һәм телевидениесында эшләгән. Ул Сесар А һәм Блац Рока рэпперларның әтисе. Ул Ásatrúarfélagið нео-мәҗүси оешмасында төбәк җитәкчесе.

Иртә тормышы һәм белем алуы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Эйвиндур Петур Эйрикссон Һнифсдалурда 1935-енче елның 13 декабрендә туган булган. Аның әтисе Эйрикур А. Гудйонссон (1908–2007), ул фермер, балыкчы һәм хезмәтче булган, һәм әнисе Гуннвөр Роза Самуэлсдоттир булган (1905–1967).[2][3] Эйвиндур Һорнстрандир һәм Исафьордурда үскән һәм мәктәпкә Акурейри Джуниор Колледжына барган. 1955 елда студентспрофын бетергәч, ул балыкчылыкта, төзелештә һәм офиста эшләгән һәм укыта башлаган.[2] 1964 елда ул Рейкьявикта дат телен, инглиз телен һәм педагогия укыган Исландия Университетында сәнгать бакалавры дәрәҗәсенә ия булган. Соңрак ул 1977 елда исланд грамматикасында дәрәҗә кабул итү өчен исланд телен һәм фин телен укыган.[4][5]

Карьера[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Укыту һәм массакүләм мәгълүмат чаралары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Күп еллар буена Эйвиндурның төп һөнәре төрле дәрәҗәләрдә укыту булган. 1961 елдан 1972 елга кадәр ул Рейкьявикта, Копавогурда һәм Исафьордурда башлангыч һәм урта мәктәпләрдә укыткан. 1972 елдан 1979 елга кадәр ул төрле күләмнәрдә Исландия Мәгариф Колледжында, Текнисколи Исландста һәм кичке курсларда һәм 1977–1979 елларда Исландия Университетында укыткан.[2][4] Ул 1979–1980 елларда Һелсинки Университетында лектор булган һәм 1980–1986 елларда Копенгаген Университетында исланд телен укыткан.[2]

1978 һәм 1979 елларда Эйвиндур RÚV-ның Daglegt mál (Көн саен сөйләү) радио тапшыруы өчен җаваплы булган. Финляндиядә торган вакытта ул RÚV өчен радио яңалыклар корреспонденты буларак эшләгән. 1979 елда ул исланд теле турында ике телевидение программа ясауда катнашкан.[4]

Язу[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Эйвиндур бераз укытуын дәвам иткән, әмма 1987 ел тирәсендә язу аның игътибар үзәгендә була башлаган[4] һәм 1990 елда Исландиягә кайтканнан соң төп шөгыле булган.[5] Ул әдәбият буенча шигъри тупланмаларны, романнарны һәм пьесаларны кертеп якынча 40 эш язган.[5] Әдәби галим Бьярки Валтиссон буенча Эйвиндурның шигърияте җылылык һәм тыгыз бәйләнеш белән сыйфатлана, ул саф юлламага ия булуына кармастан үзен бик җитди кабул итмәвеннән килеп чыга.[6] Эйвиндурның беренче шигърият китабы, Hvenær? (Кайчан?) 1974 елда чыккан. Ул хәзерге заман читләнү һәм кулланучылыкка һәм шулай ук күбрәк сөйләшелә торган Вьетнам Сугышы һәм Кефлавикта Америка хәрби базасына мөрәҗәгать итү өчен политик прагматик булмыйча караңгы юмор куллана. Юморсыз һәм ирониясез нисбәттә кешелек табигатьтә тамырларыннан аерылуы турында охшаш темалар Hvaðan – Þaðan (1978, Кайчан - Шунда), Viltu (1989, Итмәссезче) һәм Vertu (1998, Булыгыз) шигъри тупланмаларында пәйда була. Соңрак тупланмаларда сурәтләр тулырак һәм поэмаларга фольклор һәм Hávamál һәм Völuspá кебек борынгы норвег поэмалары йогынты ясый.[6] Аның Óreiðum augum: heiðin ljóð (2001, Ярсусыз күзләр: мәҗүси шигырьләре) шигърият тупланмасы өчен аның дусты Һилмар Өрн Һилмарссон шигырьләрне көйгә салган һәм китап CD белән нәшер ителгән булган.[7] Бу тупланмада шигырьләр табигатькә бәйле һәм аның матурлыгын хәзерге кеше эгосы белән капма-каршы куялар, аларны алар бөлү һәм читләштерү белән ассоциациялиләр.[6]

Эйвиндурның беренче нәшер ителгән романы Múkkinn (Ахмак) 1988 елда чыккан.[4] Анда гамәлләр Исландия балыкчы траулерында бара, китерелгән персонажлар арасында ачык төп каһарманнар юк һәм яшәп калу өчен тупас, романтик булмаган көрәшне тасвирлый.[6] Эйвиндур Халлдор Лакснесс Әдәби Бүләген алган һәм икенче романы Landið handan fjarskans (Ерактан соң җир) өчен 1997 елда Исландия Әдәби Бүләген алган.[4][8] 19-ынчы гасырның борылышында барып, анда сугышның көчле тәнкыйте бар һәм шартлар аны төрле рольләрдә һәм илләрдә куеп исландияле исемен һәм идентиклыгын үзгәртеп дәвам итә. Аның Þar sem blómið vex og vatnið fellur (1999, Чәчәк үскән һәм су төшкән урында) сиквелында каһарман Исландиягә кайта һәм табигатькә комачаулый торган көчләр белән көрәшә. Бөтен өч роман да төрлечә кеше һәм табигать арасында мөнәсәбәт турында бара.[6] Glass: saga af glæpum og glöpum (Пыяла: җинаять һәм акылсызлык хикәсе) романы капитализмны һәм хәзерге Көнбатыш Европаны пычрану һәм ачлык янаучы антиутопия хикәясе аша тәнкыйтьли, Рейкьявик пыяла белән капланган һәм исланд теле инглиз теле белән алышытырлган. Эйвиндур роман өчен ун ел буена нәшер тапмакчы булган, 2007 елда ун елдан соң аны үзе нәшер иткәнче.[9]

Балалар һәм яшүсмерләр өчен ике китап Á háskaslóð (1993, Куркынычка юл) һәм Meðan skútan skríður (1995, Кечкенә кораб барганда) эксцентрик укытучы һәм аның ике улы турында. Китаплар төп каһарманнар диңгез ялына Балтик Диңгезенә барып гаилә бәйләнешләренә һәм әйләнә-тирә мохит мәсьәләләренә мөрәҗәгать итә.[6]

Эйвиндур Исландия Язучылыр Берлеге вәкиле буларак Исландия Тел Комитеты әгъзасы булган.[4] 2015 елда Нордик Йортта җәмәгать чаралары белән аның 80-енче туган көне бәйрәм ителгән булган, галимнәр аның эшләре һәм карьерасы турында презентацияләр ясаган һәм музыкантлар аның шигъриятен башкарганнар.[5]

Шәхси тормышы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Эйвиндур 1961 елда өйләнгән булган.[2] Аның өч улы һәм бер кызы бар. Аның уллары Эййолфур "Сесар A" Эйвиндарсон һәм Эрпур "Блаз Рока" Эйвиндарсон репперлар һәм Исландия һип һопында йогынтылы булган.[5][7] Эйвиндур Ásatrúarfélagið нео-мәҗүси оешмасында катнаша, анда ул Vestfirðingagoði, бу ул Вестфьордс төбәге өчен җаваплы төп оештыручы дигәнне аңлата. 2006 елдан бирле ул законлы рәвештә туйларны беркетә ала.[10]

Сайланма нәшер ителгән эшләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Библиографик детальләр Исландия Әдәби Вебыннан адаптацияләнгән.[11]

  • Hvenær? (1974, Калып:Ill, шигырьләр)
  • Hvaðan – Þaðan (1978, Letur, шигырьләр)
  • Múkkinn (1988, Iðunn, роман)
  • Viltu (1989, Óskráð, шигырьләр)
  • Á háskaslóð (1993, Mál og menning, балалар китабы)
  • Meðan skútan skríður (1995, Mál og menning, балалар китабы)
  • Landið handan fjarskans (1997, Калып:Ill, роман)
  • Vertu (1998, Óskráð, шигырьләр)
  • Þar sem blómið vex og vatnið fellur (1999, Vaka-Helgafell, роман)
  • Óreiðum augum: heiðin ljóð (2001, Andblær, шигырьләр)
  • Glass: saga af glæpum og glöpum (2007, EPE, роман)

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. ↑ Record #56498343 // VIAF — [Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Afmæli: Eyvindur Pétur Eiríksson (исланд.) (13 December 1995), бит  58.
  3. ↑ Minningargreinar: Eiríkur Annas Guðjónsson (исланд.) (1 December 2007).
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Eyvindur P. Eiríksson: Biography. Icelandic Literature Web. Калып:Ill and City of Reykjavík (15 April 2014).(үле сылтама)
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Kjartan Atli Kjartansson. Málfræðingur af nýja skólanum sem hefur séð heiminn (исланд.) (5 December 2015), бит  62.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Bjarki Valtýsson (2002). Eyvindur P. Eiríksson: About the author: Man and Nature. The work of Eyvindur P. Eiríksson. Icelandic Literature Web. Калып:Ill and City of Reykjavík.(үле сылтама)
  7. ↑ 7,0 7,1 Sullivan, Paul (2003). Waking Up in Iceland. London: Sanctuary. ISBN 978-1-86074-460-0. https://books.google.com/books?id=HN6aAwAAQBAJ&pg=PT97. 
  8. ↑ Bókmenntaverðlaun Halldórs Laxness: Eyvindur Pétur hlutskarpastur (исланд.) (18 November 1997), бит  29.
  9. ↑ Thelma Hjaltadóttir. Með síðustu skáldsöguna í smíðum, eða hvað? (исланд.) (24 February 2011), бит  5.
  10. ↑ Fjölgun goða með vígsluréttindi hjá ásatrúarmönnum (исланд.) (9 October 2006).
  11. ↑ Eyvindur P. Eiríksson: Works. Icelandic Literature Web. Калып:Ill and City of Reykjavík (15 April 2014).(үле сылтама)
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Эйвиндур_Петур_Эрикссон&oldid=3639888