Элин Вагнер
 | |
| Җенес | хатын-кыз[1][2] |
|---|---|
| Ватандашлык |
 Швеция |
| Туу датасы | 16 май 1882[3][4][5] |
| Туу урыны | приход Кафедрального собора Лунда[d], Швеция[4][5][6] |
| Үлем датасы | 7 гыйнвар 1949[3][4][7] (66 яшь) |
| Үлем урыны | Berg parish[d], Швеция[4][7] |
| Җирләнгән урыны | Северное кладбище в Лунде[d][8] |
| Ата | Свен Вегнер[d][4][5][6] |
| Кардәш | Харальд Вегнер[d][4][6] |
| Ире яки хатыны | Юн Ландквист[d][4] |
| Язма әсәрләр теле | шевит теле |
| Һөнәр төре | журналист, язучы, суфражистка |
| Башкарган вазыйфа | Член Шведской академии наук[d] |
| Әгъзалык | Шведская академия[d][9], Общество Девяти[d][10] һәм Svenska hem[d] |
| Бүләкләр | |
| Нинди веб-биттә тасвирланган | nordicwomensliterature.net/writers/wagner-elin-3/ |
| Нинди вики-проектка керә | Wikipedia:Project Swedish Academy[d] һәм Wikidata:Project Svenskt kvinnobiografiskt lexikon[d] |
| Commons Creator бите | Elin Wägner |
 Элин Вагнер Викиҗыентыкта | |
Элин Матильда Элизабет Вагнер (швед. Elin Wägner, 16 май 1882 ел — 7 гыйнвар 1949 ел, Берг, Крунур, Швеция) — швед язучысы, журналист, педагог, эколог. Җәмәгать эшмәкәре, балаларны яклау һәм коткару буенча хәрәкәт оештыручы, феминистик һәм пацифист хәрәкәте активисткасы.
1944 елдан бирле Швед академиясе әгъзасы.
Биографиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Элина Вагнер Лунд шәһәре мәктәбе директоры гаиләсендә туган. Өч яшендә әнисеннән мәхрүм кала. Фогельстадта хатын-кызлар мәктәбендә укытучы булып эшли.
1910 елда әдәби тәнкыйтьче Джон Ландквистка кияүгә чыга.
Вагнер ашказаны рагы авыруыннан вафат була. Лунд Төньяк зиратында җирләнгән.
Аның сеңлесенә Грегор Паульсон өйләнгән була.
Иҗтимагый эшмәкәрлеге[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Иң билгеле суфражисткаларның, Швецияда хатын-кызларга сайлау хокугын бирү хәрәкәте эшмәкәрләренең берсе, хатын-кызларның тигез хокуклылыгы өчен Швед җәмгыятен оештыру инициаторы.
Фредрика Бремер белән беррәттән Э.Вагнер Швецияда феминистик хәрәкәтенең инициаторы, төп һәм абруйлы эшмәкәре булып тора.
1919 елның ноябрендә Элин Вагнер, Элен Пальмшерна и Герда Марку Швецияда балаларны яклау һәм коткару буенча илдә беренче «Рада-Барнен» ("Балаларга ярдәм халыкара берлеге"нең швед бүлекчәсе) исемле оешма төзи.
Әдәби иҗаты[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Романнар, гәҗит һәм журнал мәкаләләре, 4 фильм сценарие авторы. Э.Вагнерның популяр романнары арасында: Norrtullsligan («Ир-егетләр һәм башка бәхетсезлекләр», 1908), Pennskaftet («Тотка», 1910), Åsa-Hanna крестьяннары тормышыннан халык традицияләре рухындагы повесте (1918). Иҗади псевдонимы — Девинез (Devinez).
Э. Вагнерның китаплары һәм бик күп санлы мәкаләләре хатын-кызлар эмансипация проблемаларына, гражданнарның хокукларына, тынычлык өчен хәрәкәткә, кешеләрнең тормыш хәлен күтәрү, тирә-юнь мөхитне саклауга багышланган.
Сайлаулы библиография[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Från det jordiska museet (1907)
- Norrtullsligan (1908)
- Pennskaftet (1910)
- Helga Wisbeck (1913)
- Mannen och körsbären (1914)
- Camillas äktenskap (1915)
- Släkten Jerneploogs framgång (1916)
- Åsa-Hanna (1918)
- Kvarteret Oron (1919)
- Den befriade kärleken (1919)
- Den förödda vingården (1920)
- Nyckelknippan (1921)
- Den namnlösa (1922)
- Från Seine, Rhen och Ruhr (1923)
- Silverforsen (1924)
- Natten till söndag (1926)
- De fem pärlorna (1927)
- Den odödliga gärningen (1928)
- Svalorna flyga högt (1929)
- Korpungen och jag (1930)
- Gammalrödja (1931)
- Dialogen fortsätter (1932)
- Mannen vid min sida (1933)
- Vändkorset (1934)
- Genomskådad (1937)
- Hemlighetsfull (1938)
- Tusen år i Småland (1939)
- Fred med jorden (1940)
- Väckarklocka (1941)
- Selma Lagerlöf I (1942)
- Selma Lagerlöf II (1943)
- Hans Larsson (1944)
- Vinden vände bladen (1947)
- Spinnerskan (1948)
- Fredrika Bremer (1949)
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ OCLC. Record #59210949 // VIAF — [Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 Брокгауз энциклопедиясе / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Elin Mathilda Elisabeth Wägner
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Lunds domkyrkoförsamlings kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/LLA/13254/C I/14 (1881-1892), bildid: 00106227_00062, sida 58
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Elin Mathilda Elisabeth, f. 1882 i Lund Malmöhus län — Riksarkivet.
- ↑ 7,0 7,1 Bergs kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/VALA/00028/C/4 (1920-1949), bildid: 80007270_00183
- ↑ https://www.svenskagravar.se/gravsatt/71108373 — Svenskagravar.se.
- ↑ http://www.svenskaakademien.se/svenska-akademien/ledamotsregister/wagner-elin
- ↑ http://www.samfundetdenio.se/
Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Вагнер, Элин (1882-1949)(үле сылтама)(ингл.)