Яков Окуневский

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Яков Окуневский latin yazuında])
Яков Окуневский
Туган 24 ноябрь 1877(1877-11-24)
Трихатки[d], Украина
Үлгән 23 ноябрь 1940(1940-11-23) (62 яшь)
Санкт-Петербург, РСФСР, СССР
Әлма-матер Императорский Новороссийский университет[d] һәм Император тыйб-хирургия академиясе[d]
Катнашкан сугышлар/алышлар Рус-япон сугышы
Гыйльми дәрәҗә: медицина фәннәре докторы[d]
Гыйльми исем: профессор[d]

Яков Окуневский (1877-1940) — россия һәм совет галим-медигы, эпидемиолог, сәламәтлек саклауны һәм медицина фәнен оештыручы, медицина докторы (1917), медицина фәннәре докторы (1936), профессор (1931), дивизия табибы (1940). РСФСР-ның атказанган фән эшлеклесе (1937).

Биографиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Яков Леонтьевич Окуневский 1921 елның 25 мартында Херсон губернасының Ананьенский өязе Трихатки авылында крестьян гаиләсендә туган.

1896-1900 елларда Император Новороссийск университетының физика-математика факультетының табигать фәннәре бүлегендә һәм 1900-1904 елларда Император медицина-хирургия академиясендә укый.

1904 елда гамәлдәге армиягә җибәрелә, 5-нче Люблин полкы составында кече хәрби табиб вазифасына Рус-япон сугышында катнаша. 1905 елдан Одесса хәрби округының хәрби госпиталендә хәрби табиб булып эшли.

1912-1914 елларда Император медицина-хирургия академиясе каршында санитар эшне камилләштерү буенча курста укый, профессор В. А. Левашевның укучысы.

1914 елдан Император медицина-хирургия академиясендә — С. М. Киров исемендәге хәрби-медицина академиясендә гигиена кафедрасы ассистенты, 1917 елдан — гомуми гигиена кафедрасының өлкән укытучысы, 1924-1940 елларда — эпидемиология һәм микробиология кафедрасы буенча дезинфекция курсын оештыручы һәм җитәкчесе һәм бу академиянең дезинфекция кафедрасы мөдире вазыйфасында педагогик эшчәнлек алып бара. Бер үк вакытта 1921 -1925 елларда Ленинград технология институтында профессор һәм гомуми, һәм һөнәри гигиена кафедрасы мөдире вазыйфасында педагогик эшчәнлек алып бара. 1936 елның 11 апрелендә Я. Л. Окуневскийга ССРБ оборона халык комиссариаты боерыгы белән бригада табибы хәрби званиесе бирелә, ә 1940 елның 13 июлендә ССРБ Югары Советы Президиумы указы белән дивизия табибы исеме бирелә[1][2][3][4].

Урология өлкәсендә казанышлары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Я. Л. Окуневскийның төп гыйльми-педагогик эшчәнлеге дезинфекция, дезинсекция һәм дератизация (шул исәптән гаскәрләрдә) өлкәсендәге мәсьәләләр белән бәйле. Ул Дезинфекцион-ремонт бригадасына нигез салучыларның берсе һәм аның беренче гыйльми җитәкчесе булып тора. Эшче-крестьян Кызыл Армиясенең медицина эшчәнлеге өчен аппаратура һәм дезинфекция камералары эшләү буенча комиссия рәисе, Гыйльми-тикшеренү сынау санитар институтының, РККА Санитар идарәсенең, ССРБ-ның сәламәтлек саклау халык комиссариатының санитар бүлегенең дезинфекция һәм санитария мәсьәләләре буенча консультанты.

1917 елда медицина фәннәре докторы гыйльми дәрәҗәсенә дәгъвалау өчен диссертация яклый, 1920 елда аңа медицина фәннәре кандидаты гыйльми дәрәҗәсе бирелә, 1936 елда Я. Л. Окуневскийга хезмәтләре җыелмасы буенча медицина фәннәре докторы гыйльми дәрәҗәсе бирелә. 1931 елда Я. Л. Окуневский профессор гыйльми исеме бирелә. Я Л. Окуневский йөз егермедән артык тикшеренү, шул исәптән биш монография авторы булып тора[2][1][3][4].

1940 елның 23 ноябрендә Ленинградта вафат була, Богословский зыяратында җирләнгән[5].

Библиография[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Описание некоторых способов санитарных исследований и требований, предъявляемых к пищевым продуктам и материалам / Д-р Я. Л. Окуневский, старший препод. гигиены Воен.-мед. акад., проф. Петрогр. технол. ин-та. — Москва ; Петроград : Гос. изд-во, 1922. — 151 с.
  • Практическое руководство по дезинфекции / Я. Л. Окуневский ; С предисл. зам. нар. ком. здрав. и начальника Воен.-сан. упр. РККА, проф. З. П. Соловьева. — Москва : Изд-во Наркомздрава, 1926
  • Труд и питание красноармейца / Проф. Я. Л. Окуневский. — Москва ; Ленинград : Гос. мед. изд-во, 1930. — 46
  • Практическое руководство по дезинфекции / Проф. Я. Л. Окуневский. — Москва ; Ленинград : Биомедгиз, 1932—1936
  • Обеззараживание больничных сточных вод хлорной известью: Эксперимен. исследование / Я. Л. Окуневский, А. А. Смородинцев, М. Н. Фишер; [Предисл. С. М. Шифрин] ; Всес. науч.-исслед. ин-т водоснабжения и сантехники. Ленингр. отд-ние. — Ленинград : [б. и.], 1933. — 112 с.
  • Простейшие способы оздоровления быта: Дезинфекция. Дезинсекция. Дератизация / проф. Я. Л. Окуневский и проф. П. А. Пацановский. — [Ленинград] : Медгиз, Ленингр. отд-ние, 1939. — 88 с.
  • Практическое руководство по войсковой дезинфекции / Т. Е. Болдырев и Я. Л. Окуневский. — 2-е изд., перер. и доп. — [Ленинград] : Медгиз, Ленингр. отд-ние, 1940. — 264 с.

Мактаулы исемнәре һәм бүләкләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • РСФСР-ның атказанган фән эшлеклесе (1937 — «Медицина һәм фәнни эшчәнлек өлкәсендә зур казанышлары өчен»)

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. ↑ 1,0 1,1 Профессора Военно-медицинской (медико-хирургической) академии (1798—1998) / Редкол.: Ю. Л. Шевченко (гл. ред.) и др. — Санкт-Петербург : Наука : С.-Петерб. изд. фирма, 1998 г. — 313 с. — С.273 — ISBN 5-02-026061-4
  2. ↑ 2,0 2,1 Памятные даты военной медицины: справочник-указатель / Военно-медицинский музей М-ва обороны СССР. — Санкт-Петербург : Военно-медицинская акад. им. С. М. Кирова, 1991 г. — С.77
  3. ↑ 3,0 3,1 Девят ова Л. Н. Окуневский Яков Леонтьевич // БМЭ. 3-е изд. Т. 17. С.282
  4. ↑ 4,0 4,1 Беляков В. Д, Санжаров Б. Н. Научная и общественная деятельность Я. Л. Окуневского: К 100-летию со дня рождения //Журнал микробиологии, эпидемиологии и иммунобиологии. 1978. № 3. С. 147— 148
  5. ↑ Профессор Я.Л. Окуневский. әлеге чыганактан 2021-09-15 архивланды. 2021-09-23 тикшерелгән.

Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Профессора Военно-медицинской (медико-хирургической) академии (1798-1998) / Редкол.: Ю. Л. Шевченко (гл. ред.) и др. — Санкт-Петербург : Наука : С.-Петер. изд. фирма, 1998 г. — 313 с. — ISBN 5-02-026061-4
  • Поляков Л. Е. Каминский Лев Семенович // М. 3-е изд. К. 10. С. 62-63
  • Знаменитые люди Санкт-Петербурга, 1703-2003: Биографический словарь / В. Д. Доценко. — 2. изд., испр. и доп. — СПб. : ДАРК, 2003 г. — 455 с. — ISBN 5-98004-004-8
  • Памятные даты военной медицины: справочник-указатель / Военно-медицинский музей М-ва обороны ССРБ. — Санкт-Петербург : Военно-медицинская акад. им. С. М. Кирова, 1991 г. — С.77
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Яков_Окуневский&oldid=3554767