ي

ي (гарәб ياء"йәэ", "я", "яй") хәрефе гәрәп әлифбасында егерме сигезенче хәреф.^[1] Урта аңкау авазның барлыкка килмәк буенча.^[2] Аерым килгәндә 10 санын билгели.^[3]

Мәхъраҗы:

Тел уртасыннан чыга
Сузган вакытта авыз куышлыгыннан чыга,^[4]


	Сыйфатлары
Язылышы буенча төркеме	мөттәсалә
Билгеләгән саны	ун
Әйтелеше буенча төркемчәсе	йомшак

Төрләре

Әлиф максура ىٰ

Гарәп телендә кайбер сүзләрдә "Әлиф" укылып "Яй" язылыр

Мисаллар җәдвәле
Корбангалиев әлифбасында	إيسكى إملا	Корбангалиев әлифбасында	إيسكى إملا
Мәгънә	معنىٰ	Гайсә	عيسىٰ
Мәүлә	مولىٰ	Фәтвә	فتوىٰ
Муса	موسىٰ	Тәкъвә	تقوىٰ

Һәмзәле яй ئ

Һәмзәле "яй" сүз уртасында килсә кушып китмичә укып китүне белделә, чөнки һәмзәле яй тартык авазның юклыгын белдерә. Мәсәлән файда, гаилә сүзләре. Мөхетдин Курбангалиев "аст һәмзәле яй"не ы фонемасын билгеләүдә кулланган.

Зәммәле яй ىُ

Хуп гарәп лисанында [йу], [йү] фонемасын белделә. Уртаимлядәчыла проектында е яки ы авазлары.

Тагын кара

Чыганаклар

↑ Гарәпчә-татарча-руссча алынмалар сүзлеге. М.И. Мәхмүтов, К.З. Хәмзин, Г.Ш. Сайфуллин. Иман нәшрияты 1993ел. Казан
↑ Нәҗип Думави Кыйраәти Куръән Коръәнне дөрес итеп уку кагыйдәләре. - Раннур Казан 1999 49б
↑ Җ. Зәйнуллин. Гарәп язуы нигезендә татарча әлифба(үзлегеннән өйрәнүчеләр өчен).- Казан. 1989. 73б
↑ Тәҗвид - Коръән уку кагыйдәләре Н. Ибраһим 2008ел. Казан. 25б.

[1] Гарәпчә-татарча-руссча алынмалар сүзлеге. М.И. Мәхмүтов, К.З. Хәмзин, Г.Ш. Сайфуллин. Иман нәшрияты 1993ел. Казан

[2] Нәҗип Думави Кыйраәти Куръән Коръәнне дөрес итеп уку кагыйдәләре. - Раннур Казан 1999 49б

[3] Җ. Зәйнуллин. Гарәп язуы нигезендә татарча әлифба(үзлегеннән өйрәнүчеләр өчен).- Казан. 1989. 73б

[4] Тәҗвид - Коръән уку кагыйдәләре Н. Ибраһим 2008ел. Казан. 25б.

[1]

[2]

[3]

[4]