1 октябрь
1 октябрь — Милади тәкъвимендә унынчы айның беренче көне. Ел ахырына кадәр 91 көн кала.
| ← октябрь → | ||||||
| Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | 31 | |||||
| 2023 ел | ||||||
Дөнья тарихында бу көн:
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Халыкара[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Өлкән яшьтәге кешеләрнең халыкара көне[1].- 2012 Халыкара яшәү мохите (Һабитат) көне — октябрь аеның беренче дүшәмбесе[2].
- Елмаюның халыкара көне.
- Вегетарианчылык көне.
- Музыканың халыкара көне.
Милли[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Сынамышлар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Беренче октябрьдә җил көн буена төньяктан булса, кыш салкын килер. Әмма җил көньяктан булса, кыш җылы булыр һәм киләсе елга ашлык яхшы уңар. Әгәр җил көнбатыштан булса, киләсе елга ашлык уртача булыр. Беренче октябрьдә җил көнчыгыштан булса, кышка суык китерер.
- Беренче октябрьдә кар күренсә, кырык көннән кар ятар.
- Кар беренче октябрьгәчә күренсә, чана юлы тиз булмас.
Вакыйгалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- 1795 — Бельгия Франциягә кушыла.
- 1895 — Франция Мадагаскарны үз колониясе дип игълан итә.
- 1946 — Нюрнберг эше тәмамлана.
- 1949 — Кытай Халык Җөмһүрияте төзелүе игълан ителә.
- 1994 — Палау Утраулары (Океанлык) бәйсезлеген игълан итә.
- 2017 —
Каталония бәйсезлеге турында референдум узды.
Туулар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Шулай ук карагыз: Төркем:1 октябрь көнне туганнар
- 1712 — Пётр Рычков,
- 1754 — Павел I, Россия императоры.
- 1791 — Сергей Аксаков, рус язучысы, дәүләт һәм җәмгыять эшлеклесе.
- 1833 — Андрей Косич,
- 1833 — Василий Лебедев,
- 1837 — Екатерина Зарина,
- 1850 — Александр Тихомиров,
- 1870 — Александр Цюрупа,
- 1877 — Җәләлетдин Курыкмасов,
- 1883 — Хәбиб Исхакый,
- 1886 — Николай Грацианский,
- 1890 — Сергей Коричев,
- 1895 — Семён Каухчишвили,
- 1898 — Фәйзи Биккинин, ТАССРның атказанган артисты.
- 1902 — Дмитрий Токарев,
- 1902 — Фирүз Меһта,
- 1903 — Павел Тагер,
- 1908 — Григорий Коновалов,
- 1910 — Генрих Бухин,
- 1912 — Лев Гумилев, тарихчы, фәлсәфәче.
- 1912 — Хәйри Гыймади, татар тарихчысы.
- 1918 — Пётр Юхвитов,
- 1920 — Александр Фуковский,
- 1921 — Шәүкәт Вәлиев, журналист.
- 1922 — Виктор Зайдинер,
- 1922 — Минодора Иванова,
- 1922 — Яң Ченниң,
- 1924 — Джимми Картер, АКШның 39 нчы президенты.
- 1924 — Любовь Буткевич,
- 1925 — Җәваһирә Сәләхова, татар җырчысы.
- 1928 — Вадим Мерзляков,
- 1929 — Григорий Островский,
- 1932 — Антал Назул,
- 1938 — Харис Мөлеков,
- 1939 — Газим Шәфыйков, рус язучысы.
- 1939 — Леонид Иванов,
- 1947 — Аарон Чехановер,
- 1947 — Галимҗан Әхмәтшин,
- 1948 — Миңлегөл Хисамова,
- 1948 — Таң Еникеев, театр рәссамы, Башкортстанның һәм Россиянең атказанган сәнгать эшлеклесе, Россиянең дәүләт премиясе иясе.
- 1950 — Никон,
- 1951 — Рифат Корбанов,
- 1951 — Энгельс Колмөхәммәтов,
- 1954 — Ильяс Исмәгыйлев,
- 1956 — Тереза Мэй,
- 1957 — Гүзәл Әбсаттарова,
- 1959 — Рәшит Минһаҗ,
- 1961 — Васил Гарифуллин,
- 1964 — Дания Заһидуллина, әдәбият галиме, КФУ профессоры, ТР ФА академигы.
- 1970 — Илона Чакова,
- 1975 — Чулпан Хаматова, Россия театр һәм кино актрисасы.
- 1976 — Павел Прыгунов,
- 1977 — Вильям Придди,
- 1977 — Илдар Таҗетдинов,
- 1981 — Майк Вилкинсон,
- 1997 — Ирек Ризаев,
Вафатлар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Шулай ук карагыз: Төркем:1 октябрь көнне вафатлар
- 1684 — Пьер Корнель, мәшһүр француз драматургы.
- 1844 — Дмитрий Княжевич,
- 1906 — Яков Абрамов,
- 1920 — Алексей Альбицкий,
- 1937 — Амфилохий,
- 1943 — Шәмил Рәхмәтуллин, совет сугышчысы, Советлар Берлеге каһарманы.
- 1971 — Мәгубә Сыртланова, Советлар Берлеге каһарманы, очучы.
- 1972 — Сергей Жданов,
- 1984 — Хәмит Зөбәер Кошай эмигрант татар галиме.
- 1991 — Нәҗип Иделбай,
- 1993 — Владимир Жузе,
- 1996 — Айтуган Госманов,
- 1996 — Лев Зефиров,
- 1998 — Айрат Фазылҗанов, табиб, галим.
- 2003 — Марс Искәндәрев,
- 2007 — Григорий Островский,
- 2009 — Зәйтүнә Нәсретдинова,
- 2010 — Михаил Рощин,
- 2017 — Лариса Вольперт,
