Бөек Константин
| Флавий Валерий Аврелий Константин | |
|---|---|
 | |
| Туган телдә исем | Flavius Valerius Aurelius Constantinus |
| Туган | 27 февраль 272 Наисс, Мезия |
| Үлгән | 22 май 337 (65 яшь) Никомедия |
| Күмү урыны | Рәсүлләр чиркәве[d] |
| Ватандашлыгы | Рим |
| Һөнәре | Рим императоры |
| Җефет | Минервина[d] һәм Флавия Максима Фауста[d] |
| Балалар | Крисп[d], Константина[d], Констант[d][1], Константин II[d][2], Констанций II[d][1] һәм Һелена[d] |
| Ата-ана |
|
| Кардәшләр | Флавия Юлия Констанция[d], Евтропия[d], Анастасия[d], Флавий Юлий Констанций[d], Далмаций Старший[d] һәм Ганнибалиан Старший[d] |
_-_South_side,_from_Via_triumphalis.jpg)
Фла́вий Вале́рий Авре́лий Константи́н, Константи́н I, Константи́н Бөек (tat. lat. Böyek Konstantin(үле сылтама), лат. Flavius Valerius Aurelius Constantinus) (272-337) – Борынгы Рим дәүләт һәм сәясәт эшлеклесе, Рим императоры, гаскәр башлыгы.
306 елда Константинның әтисе үлгәннән соң гаскәр Константинны август булып игълан иткән.
312 елда Максенц өстендә Мульвин күпере янындагы сугышта җиңгәннән соң һәм 323 елда Лициний өстендә җиңгәннән соң, Константин – бердәнбер Рим хакиме булып чыккан.
Константин Христианлыкны дәүләтнең өстенлек алган дине итеп ясаган, ә 330 елда Рим империясе башкаласын Византий (Константинополь) шәһәренә күчергән.
Константин яңа Рим дәүләтенең төзелешен оештырган.
Кайбер христиан чикәүләре Константинны әүлия (апостолга тигез) булып хөрмәт иткән. Ләкин Рим-Католик чиркәве Константинны әүлияләр исемлегенә кертмәгән.
Рим империясе таркалганнан соң, Көнчыгыш Рим империясенең башкаласы ягъни Константинополь (Византий) булган, шуңа күрә империя исеме – Византия булган. Руслар Константинольны – Царьград (Патша шәһәре) дип атаганнар, төрекләр Стамбул (Истанбул – Өстән бул) дип исемлиләр.
Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Буркхард Я. Век Константина Великого. М., 2003. ISBN 5-9524-0395-6
- Гиббон Э. История упадка и разрушения Римской империи. Часть II. М., 1883. (Переиздание: СПб.: Наука, Ювента, 1997. Т. II. Серия «Историческая библиотека»; ISBN 5-02-026761-9). (Константину посвящены главы XVI—XXI).
- Бейкер Дж. Константин Великий. Первый христианский император. М., 2004. ISBN 5-9524-0842-7
- Керенский В. А. Литература о св. Константине Великом. Казань, 1913
- Бриллиантов А. И. Император Константин Великий и Миланский эдикт 313 года. Пг., 1916
- Каждан А. П. От Христа к Константину. М., 1965
- Евсевий Памфил. Жизнь блаженного василевса Константина. М., 1998
- Скворцов К. В. «Константин Великий». Драма, история христианства в Византии. В кн."Сим победиши", М., 2010 ISBN 978-5-8402-0206-7
Моны да карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ 1,0 1,1 Union List of Artist Names — 2016.
- ↑ Любкер Ф. Constantinus // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / мөхәррир Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга et al. — СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885.
- ↑ 3,0 3,1 А. Ловягин Константин Великий // Энциклопедический словарь — СПб: Брокгауз — Ефрон, 1895.
- ↑ 4,0 4,1 Елена святая // Энциклопедический словарь — СПб: Брокгауз — Ефрон, 1894.