Эрбет агачы (ыруг)
(Cedrus битеннән юнәлтелде)
| Эрбет агачы | |
 | |
| Халыкара фәнни исем | Cedrus Trew, 1757[1] |
|---|---|
| Таксономик ранг | ыру[2] |
| Югарырак таксон | Abietoideae[d][3] һәм сосновые[d][2] |
| Таксонның халык атамасы | Cedar[4], أرز, Кедър, Cedre, Ceder, Zedern, Κέδρος, Cedro, Cedro, Setrit, Cèdre, Cedro, ארז, Cédrus, Cedro, Sedre, Kedras, Кедар, Ceder, Sedere, Zeedrebaam, Cedr, Cedro, Cedru, Кедр, Sedir, 香柏, 雪松属[5], 雪松属[6][7][8][…] һәм cedra |
| Нәрсәнең чыганагы | cedar root[d], cedar bark[d] һәм cedar wood[d] |
 | |
| GRIN URL | npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomygenus.aspx?id=2217[9] |
 Эрбет агачы Викиҗыентыкта | |
Эрбет агачы (лат. Cedrus) — наратчалар гаиләлегенә караган олиготип ыруг.
Таралыш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Табигатьтә ыруг ареалы Урта Диңгез буйлары көньяк һәм көнчыгыш тау төбәкләрендә, Гималайлар көнбатыш районнарында, шулай ук Кырымның көньяк ярында Акъяр шәһәреннән Кара-Даг тавына кадәр үсә. Лөбнан эрбет агачы Әдистә очрый.
Тасвир[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Мәңге яшел 40-50 м озынлыгындагы агачлар, җәелеп үскән ябалдашы белән.
Эрбет агачының кайрысы караңгы-соры төсле, ылысы инә сыман.
Көзен чәчәк ата.
Мәгънә[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Эрбет үзагачы бик кыйммәт һәм нык, җиһаз, кораб төзүдә кулланыла.
Чын эрбет агачларының орлыклары Себер эрбет агачы орлыкларыннан аермалы буларак ашарга яраксыз.
Лөбнан эрбет агачы - илнең символы.
Атама[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Эрбет атамасы астында шулай ук бүтән агачлар билгеле:
- Себер эрбет агачы (Pinus sibirica - Себер нараты), Россиядә Эрбет агачы дип нәкъ шушы агач атала, аның эрбет чикләвеге ашарга яраклы, шифалы һәм файдалы ашамлык.
- Канада кызыл эрбет агачы
- Көнчыгыш кызыл эрбет агачы
- Әләскә сары эрбет агачы
- Испан эрбет агачы
Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Забелин И. И. Род 8. Cedrus — Кедр // Деревья и кустарники СССР. Дикорастущие, культивируемые и перспективные для интродукции. / Ред. тома С. Я. Соколов и Б. К. Шишкин. — М.—Л.: Изд-во АН СССР, 1949. — Т. I. Голосеменные. — С. 176—184. — 464 с. — 3000 экз.
- Род 40. Кедр — Cedrus Link // Флора СССР. В 30 т. / Гл. ред. акад. В. Л. Комаров; Ред. тома М. М. Ильин. — М.—Л.: Изд-во АН СССР, 1934. — Т. I. — С. 159. — 302 + XVI с. — 5000 экз.
- ↑ Australian Plant Name Index
- ↑ 2,0 2,1 Chase M. W., Farjon A., Maarten J.M. Christenhusz et al. A new classification and linear sequence of extant gymnosperms // Phytotaxa — Magnolia Press, 2011. — ISSN 1179-3155; 1179-3163 — doi:10.11646/PHYTOTAXA.19.1.3
- ↑ Энглер А. Die natürlichen Pflanzenfamilien, 13. Band: Gymnospermae: nebst ihren Gattungen und wichtigeren Arten insbesondere den Nutzpflanzen — 1926.
- ↑ АКШ авыл хуҗалыгы министрлыгының үсемлекләр базасы
- ↑ Flora Reipublicae Popularis Sinicae, volume 7 / мөхәррир Ч. Ваньцзюнь, Ф. Лиго — 1978.
- ↑ 彭莳嘉, 罗源, 蔡宏宇 et al. 全球变化情景下的中国木本植物受威胁物种名录, A new list of threatened woody species in China under future global change scenarios // 生物多样性 — 2022. — ISSN 1005-0094 — doi:10.17520/BIODS.2021459
- ↑ 肖翠, 刘冰, 吴超然 et al. 北京维管植物编目和分布数据集, A dataset on inventory and geographical distributions of vascular plants in Beijing, China // 生物多样性 — 2022. — ISSN 1005-0094 — doi:10.17520/BIODS.2022064
- ↑ 刘培亮, 卢元, 岳明 et al. 陕西省维管植物名录(2021版) // 生物多样性 — 2022. — ISSN 1005-0094 — doi:10.17520/BIODS.2022061
- ↑ GRIN үсемлекләр таксономиясе