Filadelfiä

Бу мәкаләнең кирилл әлифбасындагы игезәге бар.

Şähär Filadelfiä inglizçä Philadelphia Bayraq Gerb Bayraq Gerb İl AQŞAQŞ Ştat PensilvaniäPensilvaniä Töbäk Filadelfiä Koordinatalar 39°57′11″ т. к. 75°09′48″ кб. о. Mer Maykl Huger Nigezlände 1682 Mäydan 369,9 km² Xalıq sanı 1 526 006 keşe (2010) Xalıq tığızlığı 3912,9 keşe/km² Aglomeratsiä 5 823 000 keşe UTC UTC-5 Telefon kodı 215, 267 Poçta indeksı 191xx Räsmi säxifä http://www.phila.gov/ [[Файл:|300px|Filadelfiä (Җир)]]

Filadelfiä (inglizçä Philadelphia [ˌfɪləˈdɛlfiə]) - AQŞnıñ iñ iske şähärläreneñ berse, Pensilvaniä ştatınıñ iñ zur qalası.

Xalıq sanı 1 526 006 keşe (2010), şähär yanı belän 5.7 mln. keşe.

Filadelfiä - AQŞnıñ zur sänäği, aqça, mädäni üzäge.

Küpmillätle şähär, küp qara tänle keşelär toralar.

Tarix

1862 yılda William Penn tarafınnan nigezlängän.

Filadelfiä grek telendä "tuğannarça mäxäbbätneñ şähäre" dip bilgeli.

1776 yılda Filadelfiädä "AQŞ Bäysezlek deklaratsiäse" qabul itelä.

1781 yıldan AQŞ bäysezlege öçen suğışta (1775—1783) Filadelfiä - "Berläşkän koloniälär" başqalası.

1790-1800 yıllarda AQŞnıñ berençe başqalası.

Şähärneñ iñ mäşhür toruçısı - Bencamin Franklin.

AQŞ tarixi möhim urınnarı

• Bäysezlek hollı (Independence Hall) - 1776 yılda "Bäysezlek deklaratsiäse", 1787 yılda AQŞ Konstitutsiäse qabul itelgän urın.

• Bäysezlek çañı (Liberty Bell) AQŞ bäysezlegeneñ simvolı
• Kongress zalı - Xoquqlar bille (Bill of Rights) qabul itelgän urın.

Şähär klimatı

Filadelfiä klimatı
Kürsätkeç	Ği	Fev	Mar	Apr	May	İün	İül	Avg	Sen	Okt	Noya	Dek	Yıl
Absolüt maksimum,  °C	23,3	26,1	30,6	35,0	36,1	38,9	40,0	41,1	38,9	35,6	28,9	22,8	41,1
Urtaça maksimum, °C	4,6	6,6	11,5	17,7	23,2	28,2	30,6	29,6	25,6	19,2	13,3	7,1	18,1
Urtaça temperatura, °C	0,6	2,1	6,4	12,2	17,7	22,9	25,6	24,8	20,6	14,2	8,7	3,1	13,2
Urtaça minimum, °C	−3,6	−2,4	1,3	6,7	12,2	17,7	20,7	19,9	15,7	9,1	4,0	−1,1	8,4
Absolüt minimum, °C	−21,7	−23,9	−15	−10	−2,2	6,7	10,6	6,7	1,7	−3,9	−13,3	−20,6	−23,9
Yawım-töşem norması, mm	89	70	97	89	99	84	112	97	99	70	80	84	1068

Sıltamalar

• Räsmi sayt(ингл.)