Мьянма
Мьянма (бирм. မြန်မာပြည်), Мьянма Җөмһүрият Берлеге (бирм. ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော် ; 1989 елга кадәр – Бирма, Бирма Берлеге) – Көньяк-Көнчыгыш Азиядә, Һинд-кытай ярымутравының көнбатыш өлешендә урнашкан дәүләт.
Атама
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Атамасы латыйн имлясында Burma дип языла. «Мьянма» сүзе исә «Җитез», «Көчле» дигәнне аңлата һәм «Мья» сүзенә аваздаш булып тора (анысы «зөбәрҗәт» дигән сүз). «Бирма» атамасы илдә популяр түгел
2010 елның октябрендә Мьянма ил атамасын «Мьянма Берлеге»ннән «Мьянма Җөмһүрият Берлеге»нә үзгәртә, шулай ук дәүләт байрагы һәм дәүләт гербы (туграсы) да үзгәртелә.
Башкала
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]2005 елның 6 ноябренә кадәр илнең башкаласы Янгон булган. 7 ноябрьдә илнең министрлыклары һәм ведомстволары яңа башкала ― Нейпьидо шәһәренә күченә башлый. Башкаланы күчерүнең сәбәпләре ачык билгеле түгел. Бер версия буенча, илнең үзәгендә урнашкан булу яңа башкаланы диңгездән һөҗүм итүдән саклый ала. Шулай ук яңа башкала милли азчылыклар яшәүче төбәкләргә якын урнашкан һәм аларны контрольдә тоту өчен уңай шартлар барлыкка килгән [44].
География
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Мьянма көнбатышта Һиндстан һәм Бангладеш, төньяк-көнчыгышта Кытай, көнчыгышта Лаос һәм көньяк-көнчыгышта Таиланд белән чиктәш. Илнең чикләрен Бенгалия култыгы һәм Моутама култыгы, Андаман диңгезе сулары юа.
Дин
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Мьянма хөкүмәтенең рәсми сәясәте буенча, Мьянмадагы барлык этник, дини һәм тел төркемнәре дә тигез хокуклы. 2005 елда Мьянма диннәр эшләре министрлыгы «Дин иреге турында декларация» бастырган.
2014 елда диннәр:
- Буддачылык тарафдарлары 88 %
- Христианнар 6,2 %
- Мөселманнар 4,2 %
- Һинд дине вәкилләре 0,5 %
АКШ Дәүләт департаментының дин иреге турындагы халыкара докладында әйтелгәнчә, 2006 елда илнең буддачылык тарафдары булмаган халкының саны исәпкә алу барышында нык киметеп күрсәтелгән[45].
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/01/CNT-PVM-r%C3%A9sum%C3%A9_2020-01-27.pdf
- ↑ 2,0 2,1 2,2 http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
- ↑ 3,0 3,1 английский Викисловарь — 2002.
- ↑ https://web.archive.org/web/20210603225214/https://www.cia.gov/the-world-factbook/field/life-expectancy-at-birth/country-comparison/
- ↑ http://www.sprakochfolkminnen.se/sprak/sprakradgivning/aktuellt-sprakrad/granskade-rad/2018-05-31-burma-eller-myanmar.html
- ↑ The National Terminology Database for Irish — 2006.
- ↑ 450 // Конституция Мьянмы
- ↑ https://www.workwithdata.com/place/myanmar
- ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/asia
- ↑ https://www.ncnk.org/sites/default/files/content/resources/publications/NCNK_Issue_Brief_DPRK_Diplomatic_Relations.pdf
- ↑ https://www.interpol.int/Member-countries/World — Интерпол.
- ↑ https://www.interpol.int/Who-we-are/Member-countries/Asia-South-Pacific/MYANMAR
- ↑ https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/ — ХКТО.
- ↑ https://www.opcw.org/about-us/member-states/myanmar
- ↑ https://www.iho.int/srv1/index.php?option=com_wrapper&view=wrapper&Itemid=452&lang=en — Халыкара гидрография оешмасы.
- ↑ http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp
- ↑ http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html
- ↑ https://www.upu.int/en/Universal-Postal-Union/About-UPU/Member-Countries?csid=-1&cid=207
- ↑ https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8
- ↑ https://public.wmo.int/en/members/myanmar
- ↑ https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/
- ↑ https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf
- ↑ база данных Всемирного банка — Бөтендөнья банкы.
- ↑ 24,0 24,1 https://www.csostat.gov.mm/Content/PublicationAndRelease/2021/s0119.htm
- ↑ 25,0 25,1 https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD — Бөтендөнья банкы.
- ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
- ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
- ↑ http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS
- ↑ Central Statistical Organization
- ↑ Left is right (But right is left)
- ↑ 31,0 31,1 31,2 31,3 31,4 World Plugs / мөхәррир Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе
- ↑ https://en.wal.unesco.org/countries/myanmar/languages/sylheti
- ↑ Most favoured nation // The Economist — London: The Economist Group, 2015. — ISSN 0013-0613; 1476-8860
- ↑ (unspecified title) — 2015.
- ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
- ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI
- ↑ https://web.archive.org/web/20210603225352if_/https://www.cia.gov/the-world-factbook/field/total-fertility-rate/country-comparison
- ↑ 38,00 38,01 38,02 38,03 38,04 38,05 38,06 38,07 38,08 38,09 38,10 38,11 38,12 38,13 38,14 38,15 (unspecified title) — база данных Всемирного банка.
- ↑ https://uis.unesco.org/en/country/mm
- ↑ 2021 Democracy Index — EIU, 2022.
- ↑ 41,00 41,01 41,02 41,03 41,04 41,05 41,06 41,07 41,08 41,09 41,10 41,11 41,12 41,13 41,14 41,15 https://www.bti-project.org
- ↑ 42,0 42,1 https://bti-project.org/en/reports/country-dashboard/MMR
- ↑ https://happyplanetindex.org/countries/?c=MMR
- ↑ Запретная зона:секретная столица Азии(ингл.)
- ↑ Burma:International Religious Freedom Report 2006(ингл.)