Qartlarğa monda urın yuq (film)
| Qartlarğa monda urın yuq ingl. No Country for Old Men | |
| | |
| Janr | |
|---|---|
| Rejissörlar | |
| Prodüserlar | |
| Nigez | |
| Baş rollärdä | |
| Operator | |
| Kompozitor | |
| Kinokompaniä |
Scott Rudin Productions |
| Distribyutor |
Miramax Films |
| Ozınlıq |
122 min. |
| Bücet |
25 mln $ |
| Cıyımnar |
171 627 166 $ |
| İl | |
| Tel | |
| Yıl | |
| IMDb | |
«Qartlarğa monda urın yuq» (ingl. No Country for Old Men) — Kormak Makkartinıñ[en] şul uq isemdäge romanı[en] buyınça abıylı-enele Koennarnıñ[en] dramatik trillerı[en]. Töp rollärne Tommi Li Cons[en], Xavyer Bardem[en] häm Coş Brolin[en] başqara.
2008 yılğı «Oskar» premiäsenä 8 nominatsiädän film İñ yaxşı film, ikençe plandağı iñ yaxşı ir-at role, İñ yaxşı rejissura häm iñ yaxşı ciñelläşterelgän ssenariy kategoriälärendä dürt büläk alğan. Film şulay uq kinotänqitçelärdän häm tamaşaçılardan bik küp xuplawlı retsenziälär alğan, alar älege filmnı abıylı-enele Koennarnıñ «qaytuwı» dip sanağannar. Los-Anceles kinotänqitçeläre assotsiatsiäse[en] tarafınnan XXI ğasırnıñ berençe unyıllığınıñ iñ yaxşı un filmın açıqlaw maqsatı belän tözelgän isemlektä «Qartlarğa monda urın yuq» filmı bişençe urınnı alğan (anı «Zodiak[en]» filmı belän büleşep)[1].
Süjetı
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]1980 yılnıñ iyünendä könbatış Texasnıñ Terrell okrugınıñ çül häm qırğıy peyzajları. Kadr artında şerif Ed Tom Bell (Tommi Li Cons[en]) barğan üzgäreşlär turında söyli: töbäktä cinäyätçelek üsä, ä cinäyätçelär üzläre haman da qatıraq häm keşeleksezräk bula bara. Bu tema ölkän yäştäge keşe öçen film däwamında ütäli bulaçaq.
Eretep yabıştıruçı Lyuellin Moss (Coş Brolin[en]), Vyetnam suğışı veteranı, Rio-Grande[en] yanında antilopalar awlağanda, çüldä pikaplar häm mäyetlär taba — bu atış belän tämamlanğan narkosäwdägärlärneñ oçraşu näticäläre. Berse äle ülmägän häm awçıdan eçärgä röxsät sorıy, läkin anıñ suı yuq, häm, uylanıp alğaç, Moss «soñğı isän qalğan» keşe artınnan kitä, ozaqlamıy anı qorsağında pulä häm çemodanında ike million dollar belän üle kileş taba.
Ozaq uylap tormıyça, aqçasın alıp, läkin wöcdan ğazabınnan tönlä yoqlıy almıyça, Lyuellin anda su belän qayta. Läkin tege yaralı keşe inde kemder tarafınnan başına atıp üterelgän, ä Mossnı ozaqlamıy şunda uq kilep citkän meksikan banditları kürep ala. Ul ezärlekläwçelär utınnan köçkä genä qaça, läkin taşlanğan avtomobil buyınça anıñ şäxesen tiz arada şerif Bell bilgeli, ä aña qädär — Amerika yağınnan yallanğan salqın qanlı räximsez killer Anton Çigur[en] (Xavyer Bardem[en]). İke gangster belän bergä küptän tügel bulğan waqiğalar urının qarap çıqqaç, Çigur alardan çemodanda qalğan «qoñğız» radiosignalınıñ pelengatorın ala, şunnan soñ ike gangsternı da üterä.
Moss ul arada, qurqınıçsızlıq säbäplärennän çığıp, xatını Karla Cinnı (Kelli Makdonald[en]) anıñ änise yanına Texas Odessasına cibärä, ä üze şähär çitendäge moteldä qaça häm ventilätsiä tartmasında aqça salınğan çemodannı yäşerä. Anıñ treylerın qarağan Çigur telefon isäplären taba häm mayagın pelenglarğa tırışıp, tirä-yaqta yöri başlıy. Yuğalğan millionnarnı ezläw öçen yallanğan öç meksikan bu eştä anı uzıp kitärgä ölgerä. Moss, xäyer, naçarlıq sizä häm çiktäş nomernı alıp, üz yanına qaytmıy. Çigur zasadada utıruçılarnı ütergän arada, Moss aqçanı alırğa ölgerä.
Meksika çigennän yıraq tügel qunaqxanädä tuqtağaç, Moss, nihäyät, çemodandağı «qoñğız» turında näq Antonnıñ yaña päyda buluwı aldınnan belä. Tönge uramnarda atışu yanınnan oçraqlı uzıp baruçı maşina yörtüçeneñ üleme häm ike atuçı öçen dä citdi cäräxätlär belän tämamlana. Aqça belän kitkän Moss waqıtlıça çemodanın çik aşa küçü urınındağı biek ülängä yäşerergä häm Meksikağa däwalanırğa kitärgä qarar itä. Çigur daruxanädän urlanğan medikamentlardan faydalanıp, yaraların üze eşkärtä.
Xastaxanädä operatsiä yasalğan Mossqa Karson Wells (Wudi Harrelson[en]) kilä. Wells — täcribäle yalçı, aña inde Çigurnı tuqtatırğa quşılğan. Ul Lyuellinnı killerdan yaqlawğa almaşqa millionnarnı qaytarırğa uñışsız räweştä künderergä tırışa. Soñraq Moss qararın üzgärtä, läkin ul Karsonğa şaltıratqanda, anı inde yuq itärgä ölgergän Çigur cawap birä. Ul aqça almasa, Mossnıñ xatının häm anıñ üzen üteräçägen äytä, ämmä Vyetnam veteranı mondıy täqdimgä rizalaşmıy.
Bell Karlanı taba, häm ul telämiçä genä şerif yärdämen qabul itärgä rizalaşa. Terelgän eretep yabıştıruçı Amerikağa aqça belän qayta häm xatını belän El-Pasoda oçraşu turında kileşä. Bell şunda kitä, läkin Karlanıñ änise buşbuğazlığı arqasında Mossqa meksikan banditları barıp citä häm anı üterälär. Şerif soñraq otstavkağa birergä qarar qıla.
Berniqädär waqıttan soñ Çigur yaman şeştän ülgän änisen cirläwdän äle genä qaytqan Karla Cin yortına kerä häm aña Lyuellinğa anıñ isäbenä birelgän wäğdä turında söyli. Karla anıñ inde küptän aqçası yuq dip söyli. Çigur xatın-qızğa üz yazmışın täñkä belän xäl itärgä täqdim itä, läkin ul baş tarta, qararnı härxäldä Çigur qabul itäçäk dip söyli. Anton anıñ fikere häm täñkäneñ «fikere» turı kilgän dip söyli. Yorttan çığıp kitkäç, killer tabannarnı qan ezläre bulu-bulmawına iğtibar belän qarıy.
Karla Cin yortınnan yıraq kitmägäç, Çigur avariägä elägä, anda belägen açıq sındıra. Ul velosipedta kilep citkän yaşüsmerlärdän satıp alınğan külmäk belän qulın bäyli häm kitep bara. Filmnıñ final küreneşendä otstavkağa çıqqan Bell xatınına ike töşe turında söyli. Berençesendä ul ätise birgän aqçanı yuğaltqan. İkençesendä ul, atqa atlanıp, qarlı taw aşa ütkän, häm ätise, ber süz dä däşmiçä, uçaq yağu häm Bellnı kötü öçen qarañğılıqqa häm salqınlıqqa alğa kitkän. Xezmät wazifaların ütägändä häläk bulğan ätise häm babasınnan ayırmalı bularaq, ul pensiäsenä qädär yäşi alğan.
Rollärdä
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]| Aktör | Rol’ |
|---|---|
| Tommi Li Cons[en] | şerif Ed Tom Bell |
| Xavyer Bardem[en] | Anton Çigur[en] |
| Coş Brolin[en] | Lyuellin Moss |
| Wudi Harrelson[en] | Karson Wells |
| Kelli Makdonald[en] | Karla Cin Moss |
| Garret Dillahant[en] | Wendel |
| Tess Harper[en] | Loretta Bell |
| Barri Korbin[en] | Ellis |
| Stiven Rut[en] | Wellsnı yallağan keşe |
| Bet Grant[en] | Agnes Krasik |
Töşerü
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]Töşerü çorı 2006 yılnıñ 23 mayınnan 16 avgustına qädär däwam itkän. Waqiğa Texasta bara, ämmä finans säbäpläre buyınça film Nyu-Meksiko ştatınıñ Las-Vegasında töşerelgän. Şuña da qaramastan, Tommi Li Cons üteneçe buyınça, abıylı-enele Koennar Texasnıñ könbatışında berniçä küreneş töşergännär.
Lyuellin Moss rolennän Hit Lecer baş tartqan. Pol Woker[en] Moss rolenä aktiv däğwa itkän. Anıñ süzlärençä, ul härwaqıt abıylı-enele Koennarda töşärgä telägän. «Qartlarğa monda urın yuq»ta Pol xätta kastiñ uzğan. Ämmä abıylı-enele Hit Lecernı östenräk kürgännär, anıñ baş tartuınnan soñ rol’ Coş Brolinğa[en] küçkän. Abıylı-enele Koennar başta aña da filmğa sınawlardan baş tartqannar. Şuña kürä Brolin Robert Rodrigestan[en] rolgä sınawlarnı yazdırırğa yärdäm itüwen sorağan. Anıñ sınawları 950 000 dollar bäyäsendäge kamerağa töşerelgän, kamera belän Robert Rodriges idärä itkän, töşerülär belän Kwentin Tarantino citäkçelek itkän.
Filmda saundtrek yuq. Koennarnıñ küp kenä filmnarınıñ baş kompozitorı Karter Börwellnıñ[en] kerteme äylänä-tirädäge şaw-şunıñ tübän däräcäsendä bulğan.
Rocer Dikinsnıñ[en] kamerası filmda kübesençä xäräkätsez. Bu filmda tabiğätne töşerü — töp maxsus effekt[2].
2008 yılnıñ sentäberendä Tommi Li Cons[en] Paramount Pictures[en] kinokompaniäsen 10 million dollarğa xökemgä birergä cıyınuwı turında beldergän. Aktör kompaniäne filmdağı role öçen gonorarnıñ böten summasın tülämäwdä ğäyeplägän[3]. Eş 2010 yılnıñ aprelendä cayğa salınğan, kompaniä Tommi Li Consqa 17,5 mln dollar tülärgä mäcbür bulğan[4].
İskärmälär
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]- ↑ 'Mulholland Dr.' the best film of the last decade.
- ↑ Адам Найман. Братья Коэн: иллюстрированная биография(рус.) / Адам Нэйман, перев. с англ. Даниил Романовский. — М: Бомбора, 2021. — С. 201. — 311 с. — ISBN 78-5-04-109729-5.
- ↑ Tommy Lee Jones Sues 'No Country' Creators for $10M. Fox News Channel.
- ↑ Belloni, Matthew. Paramount Wins 'No Country' Trial Over Payout to Tommy Lee Jones, The Hollywood Reporter (2011-12-30).
Ädäbiät
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]- Esther Alvarez-López. En/clave De Frontera, Homenaje Al Profesor, Urbano Vinuela Angulo. — Publicaciones de la Universidad De Oviedo, 2007. — ISBN 978-84-8317-681-8.
- Jean-Pierre Boule, Enda McCaffrey. Existentialism and Contemporary Cinema: A Sartrean Perspective. — Berghahn Books, 2009. — ISBN 978-0-85745-320-4.
- Lynnea Chapman King , Rick Wallach, Jim Welsh. No Country for Old Men: From Novel to Film. — The Scarecrow Press, 2009. — ISBN 978-0-8108-6729-1.
- Mark T. Conard. The Philosophy of The Coen Brothers. — The University Press of Kentucky, 2009. — ISBN 978-0-8131-2526-8.
- Ryan P. Doom. The Brothers Coen: Unique Characters of Violence. — ABC-CLIO, LLC, 2009. — ISBN 978-0-313-35598-1.
- Kevin K. Durand, Mary K. Leigh. Riddle me this. Batman!: essays on the universe of the Dark Knight. — McFarland & Company, Inc., 2011. — ISBN 978-0-7864-4629-2.
- Don Graham. State of Minds: Texas Culture & Its Discontents. — University of Texas Press, 2011. — ISBN 978-0-292-72361-0.
- Mick Hurbis-Cherrier. Voice & Vision: A Creative Approach to Narrative Film & DV Production, Second Edition. — Focal Press/Elsevier, 2012. — ISBN 978-0-240-81158-1.
- William Luhr. Film Noir. — John Wiley and Sons, 2012. — ISBN 978-1-4051-4594-7.
- Jennifer L. McMahon, Steve Csaki. The Philosophy of the Western. — The University Press of Kentucky, 2010. — ISBN 978-0-8131-2591-6.
- Paul Monaco. A History of American Movies: A Film-by-Film Look at the Art, Craft, and Business of Cinema. — Scarecrow Press, 2010. — ISBN 978-0-8108-7433-6.
- Danel Olson. 21st Century Gothic: Great Gothic Novels Since 2000. — Scarecrow Press, Inc., 2011. — ISBN 978-0-8108-7728-3.
- Roberta Piazza, Monika Bednarek, Fabio Rossi. Telecinematic Discourse: Approaches to the Language of Films and Television Series. — John Benjamins Publishing Co., 2011. — ISBN 978-90-272-8515-7.
- James Roman. Bigger than Blockbusters: Movies that Defined America. — Greenwood Press, 2009. — ISBN 978-0-313-33995-0.
- Sara L. Spurgeon. Cormac McCarthy: All the Pretty Horses/No Country for Old Men/The Road. — Continuum International Publishing Group, 2011. — ISBN 978-0-8264-3820-1.
- Alison Young. The Scene of Violence: Cinema, Crime, Affect. — Routledge, 2010. — ISBN 978-0-415-49071-9.
Sıltamalar
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]- Grossman, Lev. A conversation between author Cormac McCarthy and the Coen Brothers, about the new movie No Country for Old Men. TIME. әлеге чыганактан 2008-03-06 архивланды. 2025-08-17 тикшерелгән.