Süriä watandaşlar suğışı
Süriä watandaşlar suğışı (ğäräpçä لحرب الأهليّة السّوريّة - Süriä krizisı) — Süriä däwläteneñ häm berektäş ğäskärläre ber yaqtan häm kisken qaraşlı cihadçılar qorallı oyışmaları häm räsmi xäkimiätkä qarşı baş kütärüçelär ikençe yaqtan arasındağı qorallı nizağ.
Nizağnıñ öçençe yağınnan kördlär çığış yasıylar, näticädä tönyaq-könbatış Süriädä moxtari kördlär töbäge buldırılğan.
Kisken qaraşlı cihadçılar qorallı oyışmaları häm fetnäçelär tarafında 70 ildän irekçelär qatnaşalar.
Süriä xökümäte yağında Löbnan oyışması "Xizbullah" suğışçıları häm Ğiraq şiğiläre qorallı törkemnäre qatnaşalar.
Tarix
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]2011 yılnıñ martında "Ğäräp yazı" däwamında Baas firqäse häm Bäşär Äsäd xäkimiätenä qarşı çualışlar başlana.
2011 yılnıñ iyün-iyülendä çualışlar çın suğışqa äwerelä.
2012 yılda BMO suğışnı "açıq dini nizağ" dip atıy (şiğilär-alavitlar häm sönni cihadçılar arasında).
Süriä xökümätenä qarşı çıqqan suğışçılar Soğud Ğäräbstanı, Qatar, Törkiä, AQŞ tarafınnan yaqlana. Näticädä Ğıyraq häm Şam İslam däwläte, Äl-Qağidä, Äl-Nusrä üz kontrole astına zur bilämälären ala.
Süriä räsmi xökümäten İran, Räsäy yaqlıylar.
Süriä watandaşlar suğışı näticäsendä küp qaçaqlar Törkiägä, İordaniägä, Awrupa Berlegenä qaçıp kitä.
2015 yılnıñ sentäberendä Räsäy Süriäneñ Lataqiä (Äl-Lädiqiä) xärbi bazasına xärbi oçqıçlar häm boralaqlar urnaştıra.
2015 yılnıñ noyäberendä Törkiä xärbi oçqıçı Räsäyneñ istrebitelen Törkiäneñ çige rayonında beterä häm ike rus xärbie üterelä. Şul waqiğa Rusiä häm Törkiä arasındağı mönäsäbätlären şaqtıy boza.
Monı da qarağız
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Sıltamalar
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Густерин П. В. Сирия в огне
- На пороге хаоса (репортаж Е.Путилова) 2015 елның 6 октябрь көнендә архивланган. // expert.ru
- Геополитическое измерение «новой эры» на Ближнем Востоке
- Своими глазами. Сирия // «Эхо Москвы»
- РОССИЙСКИЙ СОВЕТ ПО МЕЖДУНАРОДНЫМ ДЕЛАМ — «Взаимовыгодный Союз» Курдов и Асада. Часть II