Tabiği zona
Tabiği zona — temperatura şartları häm dımlılıqnıñ, tufraqlarnıñ, üsemleklär häm xaywannar dönyasınıñ urtaqlığına iä bulğan ere tabiği kompleks ul. Zonalarnıñ barlıqqa kilüe klimatqa, qorı cirdä cılılıq häm dımlılıq nisbätenä bäylängän. Mäsälän, cılılıq häm dım küp bulsa, yağni temperatura yuğarı bulıp, yañğırlar küp yawsa, ekvatorial urmannar zonası barlıqqa kilä. Ägär dä temperatura yuğarı, ä yawım-töşem az bulsa, tropik poyasnıñ çüllär zonası formalaşa.
Qorı cirneñ tabiği zonaları ber-bersennän üsemleklär dönyasınıñ xarakterı belän ayırıla. Zonalarnıñ üsemlekläre andağı tabiğätneñ böten iñ mähim üzençäleklären, komponentlar arasındağı üzara bäyläneşne zonanıñ başqa barlıq komponentlarına qarağanda da açığraq çağıldıralar. Ayırım komponentlar üzgärä başlasa, bu bigräk tä üsemleklärdä sizelä. Qorı cirdäge tabiği zonalarğa isemnär üsemleklär dönyasınıñ xarakterına qarap birelgän, mäsälän, çüllär zonası, ekvatorial urmannar zonası h. b.
Bötendönya okeanında da tabiği zonalar bar. Alar ber-bersennän su massaları, organik dönyası h. b. belän ayırıla. Okean tabiği zonalarınıñ, boz qaplamın isäpkä almağanda, açıq bülenep torğan tışqı ayırımlıqları yuq, alarnı, klimat poyasları kebek ük, geografik urınnarı buyınça atap yörtälär.
Çığanaqlar[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
 |
Bu bit mäqälä töpçege genä. Sez anı tulılandırıp, Wikipediägä yärdäm itä alasız. |