Harbin sovetı

Harbin eşçe häm soldat deputatları sovetı

Bayraq 1917 yılnıñ sentäbere — 1917 yılnıñ dekäbre
Başqala	Harbin
Tellär	urıs tele
İdärä itü forması	sovet respublikası[en]
Sovet räise	Martemyan Rütin[en]

Harbin sovetı yäki Harbin eşçe häm soldat deputatları sovetı — Harbinda waqıtlıça xakimiätne alğan häm 1917 yılnıñ sentäberennän dekäbrenä qädär eşlägän inqilabi üzidärä organı. Harbin garnizonı soldat deputatları sovetın häm QKTYda^[en] xezmät itüçelär arasınnan eşçe deputatlar sovetın berläşterü yulı belän bilgelängän. Sovet räise itep M. Rütin^[en] saylanğan.

Tarixı

Monarxiä bärep töşerelüwe turında xäbär alğaç, Xarbinnıñ urıs xalqı^[en] elekkege patşa idärä organnarın alıştıru öçen sovetlar oyıştırğan. 1917 yılnıñ sentäbere başında bolşevik M. Rütin^[en] eşçe häm soldat deputatlarınıñ berläşkän sovetı räise itep saylanğan. 1917 yılnıñ 26 oktäbrendä Harbinğa Oktäber inqilabı turında xäbär kilgän häm şähärdä «Böten xakimiät Sovetlarğa!» digän çaqıru belän massaküläm demonstratsiä uzğan.

Harbin sovetı sorawına cawap telegrammasında Vladimir Lenin böten xakimiät tulılığın alırğa, D. Xorvatnı^[en] QKTY citäkçelegennän, şulay uq Harbin, Kuaçenzı häm Xaylardağı iske konsullarnı çitläşterergä çaqırğan.

1917 yılnıñ 29 noyäbrendä (12 dekäbrendä) Harbin sovetı barlıq oyışmalarnı taratqan häm üzen QKTYda berdänber xakimiät organı dip iğlan itkän. 4 (17) dekaberdä Harbin sovetı general D. Xorvatnı timer yul belän idärä itüdän çitläştergän häm yulnıñ komissarı itep B. Slavinnı bilgelägän. 1917 yılnıñ 13 (26) dekäbrendä Harbinğa D. Xorvat üteneçe buyınça Cañ Zuolin^[en] citäkçelegendäge Qıtay ğäskärläre kergän häm Harbin sovetın tar-mar itkän: sovetqa Harbin garnizonınıñ inqilabi qaraşlı öleşlären häm şäxsän bolşeviklar M. Rütin häm B. Slavinnı sörgen turında ulimatum birep, Qıtay xakimiätläre Sovetnıñ berniçä totılğan äğzasın atıp ütergän.