Владимир Бармин

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Владимир Бармин latin yazuında])
Владимир Бармин
Туган 4 (17) март 1909
Мәскәү, Россия империясе[1]
Үлгән 17 июль 1993(1993-07-17) (84 яшь) яки 18 июль 1993(1993-07-18)[2] (84 яшь)
Мәскәү, Россия
Күмү урыны Новодевичье зираты[d]
Ватандашлыгы  Россия империясе
 СССР
 Россия
Әлма-матер Мәскәү дәүләт техника университеты[d]
Һөнәре Q10497074?, инженер, галим
Эш бирүче Мәскәү дәүләт техника университеты[d]
Сәяси фирка Советлар Берлеге коммунистик фиркасе
Гыйльми дәрәҗә: техник фәннәр докторы[d]
Гыйльми исем: академик АН СССР[d] һәм РФА академигы[d]

 Владимир Бармин Викиҗыентыкта

Владимир Барминга аның 70 еллыгы уңаеннан бүләк, миниатюрада ракета старт комплексы

Влади́мир Па́влович Барми́н (4 (17) март 1909 ел, Мәскәү17 июль 1993 ел, шунда ук) — совет галиме, реактив җибәрү җайланмалары, ракета-космик һәм сугышчан старт комплекслары конструкторы. Совет космонавтикасына нигез салучыларның берсе.

СССР ФА академигы (1966 елдан, 1991 елдан — РФА академигы, Социалистик Хезмәт Герое (1956). Ленин премиясе һәм СССРның өч дәүләт премиясе лауреаты.

Биографиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Владимир Бармин 1909 елда Мәскәүдә туган, реаль училищены, аннары Мәскәү механика-машина төзелеше институтын (киләчәктә Бауман исемендәге Мәскәү дәүләт техник университеты) тәмамлый.

Файл:Могила академика Владимира Бармина.JPG
Мәскәүдә Новодевичий зиратында Бармин кабере

Инженер булып эшли, компрессорлар һәм суыткыч җайланмалары эшләү белән шөгыльләнә. 1936 елда АКШта була. 1940 ел азагыннан-«Компрессор» заводының баш конструкторы, ул Бөек Ватан сугышы башланганнан соң берничә көннән соң реактив снарядлар һәм БМ-8, БМ-13 җайланмаларын («Катюши») җитештерүгә юнәлдерелә.

1946 елның 13 маенда СССР СМ № 1017-419с «Реактив кораллану мәсьәләләре» карары чыга, В.П. Бармин карар текстында турыдан-туры искә алынмый, әмма әлеге документ нигезендә аңа яңа бурычлар куела. Сугыштан соң «Спецмаш» ГСКБны җитәкли — ракета комплексларының старт, күтәрү-транспорт, ягулык һәм ярдәмче җир өсте җиһазларын булдыру буенча предприятие, һәм С.П. Королев тарафыннан ракета техникасын булдыру эшләрен координацияләү өчен төзелгән баш конструкторлар советына керә.

1947 елдан башлап Бармин җитәкчелегендә Королевның күп кенә ракеталары өчен старт комплекслары эшли: Р-1, Р-2, Р-11, Р-5, Р-5, Р — 5М-Р-5М-атом-төш боезаряды белән беренче стратегик ракета.1957 елда дөньяда беренче Р-7 континентальара баллистик ракетасы комплексы өстендә эшләр тәмамлана, ул Җир орбитасына Җирнең беренче ясалма иярчене һәм беренче космонавт Юрий Гагаринның беренче ясалма иярченен чыгара.

«Спецмаш» ГСКБда Бармин катнашында Р-12, Р-14, Р-9А, УР-100 хәрби ракета өчен шахта комплекслары булдырыла. Аның җитәкчелегендә «Протон» ракета-носительләре һәм «Энергия-Буран " күп тапкыр кулланыла торган ракета-космос системасы өчен старт комплекслары эшләнә һәм булдырыла».

Н. Э.Бауман исемендәге МДТУның «Старт ракета комплекслары» кафедрасына нигез салучы һәм аның беренче мөдире.

Старт комплексларын эшләү буенча конструкторлык бюросына җитәкчелек итә (баш конструктор).

Бармин Ай һәм Венераны тикшерү өчен автоматик җайланмалар булдыру буенча җитәкчелек итә. Аларның берсе ярдәмендә 2,5 метр тирәнлектәге ай грунты пробасы алына һәм аны җиргә китерү тәэмин ителә. Икенчесе ярдәмендә Венера өслегенең өч ноктасында грунт үрнәкләрен алу гамәлгә ашырылды, радиоканал буенча җиргә аның химик составы турында фәнни мәгълүмат алына һәм тапшырыла.

Бармин Бюросы "Йолдыз" ай базасының дөньяда тормышка ашырылмаган беренче деталь проектын эшли, аны шаяртып "Барминград" кушаматы белән атыйлар

Ул 1993 елда вафат була. Аны Мәскәүдәге Новодевич зиратында җирлиләр[3] .

Улы - Игорь Владимирович Бармин (01/12/1943 б.), Генераль директор - «КБ общего машиностроения им. В. П. Бармина» ФГУП генераль конструкторы, 2011 елның ноябреннән К.Э. Циолковский исемендәге Россия Космонавтика академиясе президенты

Бүләкләре һәм премияләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Хәтер[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Файл:Памятник Бармину (Байконур).JPG
В. П. Барминга Байкоңгырдә, аның исеме белән аталган урамда һәйкәл
  • Бармин исеме белән назван төп поясның астероиды 22254 Владбармин аталган (1978 TV2, 22254 Vladbarmin[4])
  • 1999 елда Байкоңгыр шәһәрендәге Комсомол урамы Академик В. П. Бармин урамы тип үзгәртелә, ә 1999 елның 27 октябрендә Бармин һәм Абай урамнары чатында мемориаль такта ачылган.
  • 2001 елның 2 июнендә бу урында В.П.Бармин исемендәге сквер барлыкка килә, анда аңа һәйкәл дә куела, ә стела белән истәлекле такта Бармин һәм Гагарин урамнары киселешенә күчерелә
  • 6нчы бистәдә урта мәктәп академик В. П. Бармин иесен йөртә[5].
  • 2009 елның 17 марты көнендә В.П.Барминның тууына йөз ел уңаеннан Бауман исемендәге МДТУның төп бинасында мемориаль такта ачыла
  • В.П. Бармин исеме КБОМ һәм КБТМ базасында оештырылган «ЦЭНКИ» ФДУП филиалына — старт комплекслары фәнни-тикшеренү институтына бирелә.
  • Мәскәү Хөкүмәтенең 2014 елның 1 октябрендәге карары белән Көнбатыш административ округында проектлана торган юл Академик Бармин урамы дип үзгәртелә[6].
  • 2016 елның 4 октябрендә " Роскосмос» дәүләт корпорациясендә академик Владимир Павлович Бармин истәлегенә мемориаль такта ачу тантанасы уза[7].

Шулай ук кара[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Р-1 (ракета)
  • Сергей Афанасьев

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • «Королёв: Факты и мифы» — Я. К. Голованов, М: «Наука», 1994г, — ISBN 5-02-000822-2;
  • Ракеты и люди — Б. Е. Черток, М: «Машиностроение», 1999г, — ISBN 5-217-02942-0;
  • А.И. Осташев, «СЕРГЕЙ ПАВЛОВИЧ КОРОЛЁВ - ГЕНИЙ ХХ ВЕКА» прижизненные личные воспоминания об академике С.П. КОРОЛЁВЕ — 2010г. М. ГОУ ВПО МГУЛ ISBN 978-5-8135-0510-2.
  • «Берег Вселенной» - под редакцией Болтенко А.С., г. Киев, 2014г., издательство "Феникс", ISBN 978-966-136-169-9
  • «С.П. Королёв. Энциклопедия жизни и творчества» - под редакцией В.А. Лопота, РКК «Энергия» им. С. П. Королёва, 2014 г. ISBN 978-5-906674-04-3
  • И. В. Бармин, О. П. Матвеева, В. В. Чугунков. Академик В. П. Бармин и кафедра Стартовые ракетные комплексы: к 100-летию со дня рождения В. П. Бармина и 50-летию кафедры. — М.: Изд-во МГТУ им. Н. Э. Баумана, 2009. — 167 с. — ISBN 978-5-7038-3278-3.
  • «Военный энциклопедический словарь ракетных войск стратегического назначения» / Министерство обороны России.; Гл.ред.: И. Д. Сергеев, В. Н. Яковлев, Н. Е. Соловцов. — Москва: Большая Российская энциклопедия, 1999. — 632 с. — 8500 экз. — ISBN 5-85270-315-X.. — С.47.

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]