Материализм

Материализм
Моның каршысы	идеализм[d]
Материализм Викиҗыентыкта

Материализм — Фәлсәфәнең төп мәсьәләсендә материяны, тәбигатьне, тормышны, гадел булуны беренчел дип исәпләве һәм аң белән фикерле материянең үзенчәлеге дип каравы белән идеализмга капма-каршы торган гыйльми фәлсәфи юнәлеш.

Тарихы

Материализм — латинча "materialis", татарчага "матди" дип тәрҗемәләргә була. Бу терминны беренче булып күп яклы сәләт иясе, немец галиме Готфрид Лейбниц уй-фкерләре белән үзенә каршы булганнарга дию кулланган. Хәзерге вакытта материализм беренче яктан дөньяга фәлсәфи карашларны аңлатса, икенчедән барлык кешеләрнең тышкы тормышны гадел чынбарлык булуына ышануын күзаллый. Аның кануннары бар нәрсәгә, шул исәптән җәмгыятькә һәм кешеләргә дә тигез кагыла.

Фәлсәфи материализм матди дөньяны беренчел, ә рухи якны икенчел дип кертә, һәм бу дөньяның бик борынгы, вакыт һәм аралыкта иксез-чиксез икәнлеген раслый.

Әдәбият

• Советский энциклопедический словарь: — М.: Советская энциклопедия, 1980. — 1600 с. с илл.
• Русско-башкирский словарь: В 2 т. / Под редакцией З. Г. Ураксина, Уфа: Башкирская энциклопедия, 2005. Т. 2. П — Я. — 2005. — 680 с.
• Материализм. // Философский словарь / Под ред. И. Т. Фролова. — 4-е изд.-М.: По-литиздат, 1981. — 445 с.