Kareliä

Kareliä (Kareliä Cömhñüriäte) (Karelça: Karjalan Tazavalla, Urısça: Республика Карелия, Suomiça: Karjalan Tasavalta ) Scandinaviada, Aq Diñgezdä urnaşqan. Kürşeläre: tönyaqta Murmansk ölkäse, könçığışta Arxangelsk ölkäse, könyaqta Leningrad ölkäse, Vologda ölkäse, könbatışta Finlândiä.

Karjalan Tazavalla
Республика Карелия

Kareliä Flagı
Milli devize:
Файл:LocationKarelia.png
Räsmi telläre	Karelça (Fin), Urısça,
Başqalası	Petroskoi (Petrozavodsk)
Präzidente	Sergei Katanandov
Premier-Ministere	Pavel Černov
Mäydanı  - Barısı  - % su	?? urın 172,400 km²  ?
Xalqı  - Barısı (2002)  - Density	?? urın 780,000 50 keşe/km²
Bäysezlege &nbsp(Rüssiädän)	1991 10. Nöyäber
Valútı	Rüssiä Ruble
Säğät zonı	UTC +3
Milli hímnı	?
İnternet TLD'ı	.RU
Téléfon kodı	7

Taríxı

Borınğı Taríxı

Karel (Fin-Uğır) qäbilläre Kareliä cirendä iñ borınğı zamannardan yäşilär.

Karellar Kiev Rusennän kilgän missionärlärdän Ortodoks Xristianlığın qabul itälär, Kareliä Novgorod boyar cömhüriätenä kerä .

12. yözdän Kareliäneñ törle rayonnarın İswälär (Şvedlar) üz kontrolenä alalar.

Yaña Yözläre

18. yözdä Åbo şartnamäse buyınça Kareliä Rüssiä İmperiseneñ sostavına kerä.

Öktäber Révolúsísınan soñ Karellarnıñ Xezmät Kommunı oyıştırıla.

1923. yılda Karel ASSR oyıştırıla. 1940. yıldan anı Karel-Fin SSR dip atílar.

1941.- 1944. yıllarda Kareliä Finlândiä okkupasísında.

1956 Karel-Fin SSR Karel ASSR isemenä qayta.

Xäzerge Kareliä

1991. 13. Nöyäberendä 'Kareliä Réspublikası' oyıştırıla.

Geografiäse

Kareliäneñ 85% cirendä urman üsä. Kareliädä 27,000 yılğa häm 60,000 kül. Alarnıñ iñ zur: Ladoga häm Onega (Suomiçä: Ääninen) külläre.

Démografiäse

Millätläre

Karellar (11%), Urıslar (73%). Başqa Fin xalıqları: Vepslär, Saamilär, Suomilär. Başqalar - böten SSSRdan kilgän törle millätle keşelär.

Telläre

Räsmi telläre

Kareliädä 1 yä 2 räsmi tele: Bernçese - Urıs. İkençese - |Karel yäisä Suomi. 1940.qa qädär Karel tele räsmi tele bulğan, 1956.dan qädär Suomi tele räsmi tele bulğan. 1956.dan Suomi Karellarnıñ räsmi häm ädäbi tele dip sanılğan, Karellarnıñ üz tele räsmi bulmağan. Soñğı yıllarda Kareliädä Rus tele räsmi dip sanıla. Karel häm Suomi tele Latín älifbasın qullanıla.

Başqa telläre

Kareliädä Veps, Saami tellär taralğan. Alar Karel häm Suomi tellärenä bik oxşaş.

Dinnäre

Räsmi dine yuq.

Karellar: Pravoslavie, Xristianlıq qädär dine elementläre dä saqlanğan.

Ruslar: Pravoslavie, Ateistlar da bik kür.

Başqalar: Katolik, Lutheran Xristianlığı, Íslam, Yähüd dine

Säyäsäte

Karel tele Latín älifbasını qullanıla. Ämmä xäzerge Duma qanunnarı bu älifba qarşı. Şuña kürä xäzergä Karel telen yazuı räsmi tügel, läkin xalıqta ul kiñ qullanıla.

Administrativ Bülüe

Kareliägä 15 rayon (rajon) häm 1 Autonom Volost kerä.

Файл:Karelia.png

Aunuse rajon (Олонецкий район) Belomorski rajon (Беломорский район) Kalevala rajon (Калевальский район) Karhumäe rajon (Медвежьегорский район) Kemi rajon (Кемский район) Kontupohja rajon (Кондопожский район) Lahdenpohja rajon (Лахденпохский район) Louhi rajon (Лоухский район) Mujejärvi rajon (Муезерский район) Pitkäranta rajon (Питкярантский район) Prääsä rajon (Пряжинский район) Puudosi rajon (Пудожский район) Segeža rajon (Сегежский район) Suojärvi rajon (Суоярвский район) Äänisranna rajon (Прионежский район) Veps Autonom Volost

Íqtísadı

Kareliädä 50 kiräkle mineral tabılalar. Kareliäneñ ağaç küläme - 807 million m³.

Mädäniäte

Räsäyneñ ruxí üzägennän berse - Valaam monastıre Kareliädä, Ladoga külen Valaam utırawında urnaşqan.

Läñkerläre

• The Many Karelias - Virtual Finland
• Republic of Karelia - Official site
• Window to Karelia
• Web server Karelia
• Map (Rus Älifbasında)
• Karelia on the map of medieval Europe

• Maps of Karelia - Heninen
• Flag - Flags of the World
• The Karelians
• ProKarelia

Monı da qara

Baltık buyı illäre
Estoniä | Finlândiä | Kareliä | Latviä | Litva