Иса: юрамалар арасында аерма
к clean up using AWB |
|||
| Юл номеры - 33: | Юл номеры - 33: | ||
|нигезләү датасы = |
|нигезләү датасы = |
||
|беренче телгә алу = 1643 |
|беренче телгә алу = 1643 |
||
| |
|элеккеге исемнәр = |
||
|халәт = |
|халәт = |
||
|мәйдан = |
|мәйдан = |
||
| Юл номеры - 47: | Юл номеры - 47: | ||
|дини состав = сөнни мөселманнар |
|дини состав = сөнни мөселманнар |
||
|этнохороним = |
|этнохороним = |
||
| |
|сәгать кушагы = +3 |
||
|DST = |
|DST = |
||
|телефон коды = |
|телефон коды = |
||
12 окт 2014, 14:19 юрамасы
| Иса авылы | |
|---|---|
 | |
| Ил | Русия |
| Республика | Мордовия |
| Район | Кадошкино районы |
| Координатлар | 53°59'46.590"тн, 44°19'8.522"кнч |
| Беренче телгә алу | 1643 |
| Халык саны | 588 кеше |
| Милли состав | татарлар |
| Дини состав | сөнни мөселманнар |
| Сәгать кушагы | UTC+3 |
| Русча топонимы | Большая Поляна |
Иса (рус. Большая Поляна) — Мордовиянең Кадошкин районына керүче татар авылы. Авыл 17 гасырда телгә алына. Авылга нигезне Темников татарлары салган. Биләмәләре тирә-як урыс һәм мукшы авылларын колачлаган. Шуңа күрә авылның икенче исеме — Зур Алан. Насакан-Потьма авылы белән бер авыл советы тәшкил итә.
Сыйфатлама
Иса авылы Исса елгасы буена, Тарса кушылган җирдә урнашкан татар авылы. Биредә 350 хуҗалыкта 800 кеше яши. Авылның үзендә җирле хакимият урнашкан, 9 еллык мәктәп, мәчет, клуб, 5-6 шәхси кибет, пилорама бар, газ-су кертелгән, җирләрнең күпчелеген Мәскәү фермерлары алган.[1]
Тарихи белешмә
1763 елда биредә татарлар белән бергә 30 урыс, морза Семен Еналеев коллары яшәгәннәр.
1869 елга авылда 200 йорт булган. Инкыйлабка кадәр авыл бай яшәгән. Ул чакта авыл өч өлеш, 3 авылга бүленгән: Нагур, Кече Иса, Зур Иса. 1913 елда 339 хуҗалыкта 2 497 кеше яшәгән. Хуҗалыкларда 431 алаша исәпләнгән, атсыз хуҗалыклар 87 булган. 447 сыер һәм тана, сыерсыз хуҗалыклар - 47. 3 мәктәп, 3 икмәк кибете, 2 янгын сүндерү машинасы, җил тегермәне, 3 май ясау аппараты, сарык тиреләрен эшкәртүче завод, 4 тимерчелек, 4 пекарня, 9 кибет булган һәм волость үзәге урнашкан.[2] Усман-бай Кильдеев төзегән 200 урынлык волость хастаханәсе, 1906 елда ачылган казна мәктәбе.
Танылган шәхесләр
- Усман-бай Кильдеев (1843-1918), иганәче, Рәшит Сюняевның бабасының атасы.
- Сөләйман Еналеев (1894-1937), офтальмолог, Татарстанның сәламәтлек саклау комиссары, КДМИ ректоры.
- Хәмзә Долотказин (1890-1979), укытучы, Пенза татар педагогия техникумы һәм Камышлы татар педучилищесы директоры.
- Абдулла Кротов (1920-2005), татар фольклорын саклаучы.
- Рива Седелкина (Рюдиссер, тәхәллүсе Галия Шәрәфи) (1947 елда туган), Азатлык радиосы дикторы.
Искәрмәләр
Чыганаклар
 |
Бу — Мордовия географиясе турында мәкалә төпчеге. Сез мәкаләне үзгәртеп һәм мәгълүмат өстәп,  Википедия проектына ярдәм итә аласыз.
|