Albert Eynştein: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Albert Eynştein latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Neo-Jay (бәхәс | кертем)
redirected to Альберт Эйнштейн. duplicate article
Neo-Jay кулланучысының (бәхәс) 2038769 үзгәртүеннән баш тарту
Юл номеры - 1: Юл номеры - 1:
#ЮНӘЛТҮ [[Альберт Эйнштейн]]
{{TwinLAT|Альберт Эйнштейн}}
{{Şäxes
| isem = Albert Eynştein
| räsem = Einstein 1911 Solvay.jpg
| räsem_zurlığı =
| alt =
| räsem yazuı = Einstein, 1911
| tulı isem = Albert Einstein
| hönär = fizika ğalime
| tuu datası = 14.03.1879
| tuu cire = Ulm, Würtemberğ patşalığı, {{tuu cire|Alman imperiäse|Алман империясендә}}
| grajdanlıq = {{Alman imperiäse bayrağı}}, {{Weymar cömhüriäte bayrağı}}, {{CHE-lat}}, {{USA-lat}}
| millät =
| ülem datası = 18.04.1955
| ülem cire = Prinston, Nyu-Djersi ştatı, {{ülem cire|AQŞ|АКШта}}
| äti = German Eynşteyn
| äni = Paulina Eynşteyn
| ir =
| xatın =
| balalar =
| büläk häm premiälär = [[Fizika ölkäsendä Nobel premiäse]] ([[1921]])
| sayt =
| başqa mäğlümat =
}}

'''Albert Eynştein''' ([[1879]]-[[1955]]) — tanılğan ğalim, zamança [[teoretik fizika]]ğa nigez saluçılarnıñ berse, [[Fizika buyınça Nobel premiäse]] laureatı, cämäğät eşleklese. [[Germaniä]]dä ([[1879 yıl|1879]] — [[1893 yıl|1893]], [[1914 yıl|1914]] — [[1933 yıl]]lar), [[Şweytsariä]]dä ([[1893 yıl|1893]] — [[1914 yıl]]lar) häm [[AQŞ]]da ([[1933 yıl|1933]] — [[1955 yıl]]lar) yäşi. Dönyanıñ yegermedän artıq universitetınıñ xörmätle doktorı, küpsanlı fän Akademiäläre äğzası.

Eynşteyn — 300dän artıq fänni eş, şulay uq [[fän tarixı]] häm [[fän fälsäfäse|fälsäfäse]] buyınça yaqınça 150 kitap häm mäqälä avtorı. Fizika ölkäsendä berniçä möhim teoriä eşläp çığara:
* [[Maxsus çağıştırmalılıq teoriäse]] ([[1905 yıl]]).
** Anıñ qısaları eçendä — [[massa]] belän [[energiä]] arasındağı mönäsäbät qanunı (<math>E=mc^2</math>).
* [[Гомуми чагыштырмалылык теориясе|Ğomumi çağıştırmalılıq teoriäse]] ([[1907 yıl|1907]]— [[1916 yıl]]lar).
* [[Fotoeffekt]] häm [[cılısıyışlıq]]nıñ [[kvant teoriäse]].
* Kvant [[Бозе — Эйнштейн бүленеше|Boze — Eynşteyn büleneşe]].
* Fluktuatsiälär teoriäsenä nigez salğan [[broun xäräkäte]]neñ statistik teoriäse.
* [[İnduktsiälängän nurlanış teoriäse]].
* Tirälektäge termodinamik fluktuatsiälärdä yaqtılıq taralışı teoriäse.

== Eynşten tigezlämäse gravitatsiä öçen ==

Eynşteyn tigezlämäläre käkrängän fäza-waqıtta buluçı matdä üzlekläre fäza-waqıtnıñ käkrelege belän bäylilär.

(tigezlämädä: sul yaqta - geometriä (dürt ülçäneşle fäza-waqıt), uñ yaqta - matdä)

: <math>R_{\mu\nu} - {R \over 2} g_{\mu\nu} + \Lambda g_{\mu\nu} = G_{\mu\nu} + \Lambda g_{\mu\nu} = {8 \pi G \over c^4} T_{\mu\nu},</math>

<math>~R_{\rho \mu \sigma \nu}</math> )
: <math>R_{\mu \nu} \ = \ g^{\rho \sigma} \ R_{\rho \mu \sigma \nu},</math>
<math>~R</math> — skalyar käkrelek, <math>~g^{\mu\nu}</math> - metrik tenzor, häm Riççi tenzorı
: <math>R \ = \ g^{\mu \nu} \ R_{\mu \nu},</math>
<math>~\Lambda</math> — kosmologik daimie, <math>~T_{\mu\nu}</math> - energiä-impuls tenzorı , <math>~\pi</math> — Pi, <math>~c</math> — vakuumda yaqtılıq tizlege , <math>~G</math> — Nyuton ğravitatsion daimie .

<math>G_{\mu\nu} = R_{\mu\nu} - {R \over 2} g_{\mu\nu}</math> - Eynşteyn tenzorı

<math>\varkappa={8 \pi G \over c^4}</math> — Eynşteyn ğravitatsion daimie.

{{commons|Albert Einstein}}

{{stub-lat}}
[[Төркем:Fiziklär]]

{{Link FA|an}}
{{Link FA|fi}}
{{Link FA|he}}
{{Link FA|hr}}
{{Link FA|ru}}
{{Link FA|sr}}
{{Link FA|ur}}
{{Link GA|de}}
{{Link GA|en}}
{{Link GA|no}}

23 гый 2015, 04:09 юрамасы

Бу мәкаләнең кирилл әлифбасындагы игезәге бар.

Albert Eynştein

Einstein, 1911
Tulı iseme Albert Einstein
Hönäre fizika ğalime
Tuu datası 14 mart 1879(1879-03-14)
Tuu cire Ulm, Würtemberğ patşalığı, Alman imperiäse
Watandaşlığı / Alman imperiäse, / Weymar cömhüriäte, Швейцария байрагы Şweytsariä, АКШ байрагы AQŞ
Ülem datası 18 aprel 1955(1955-04-18) (76 yäş)
Ülem cire Prinston, Nyu-Djersi ştatı, AQŞ
Ätise German Eynşteyn
Änise Paulina Eynşteyn
Büläk häm premiäläre Fizika ölkäsendä Nobel premiäse (1921)

Albert Eynştein (1879-1955) — tanılğan ğalim, zamança teoretik fizikağa nigez saluçılarnıñ berse, Fizika buyınça Nobel premiäse laureatı, cämäğät eşleklese. Germaniädä (18791893, 19141933 yıllar), Şweytsariädä (18931914 yıllar) häm AQŞda (19331955 yıllar) yäşi. Dönyanıñ yegermedän artıq universitetınıñ xörmätle doktorı, küpsanlı fän Akademiäläre äğzası.

Eynşteyn — 300dän artıq fänni eş, şulay uq fän tarixı häm fälsäfäse buyınça yaqınça 150 kitap häm mäqälä avtorı. Fizika ölkäsendä berniçä möhim teoriä eşläp çığara:

Eynşten tigezlämäse gravitatsiä öçen

Eynşteyn tigezlämäläre käkrängän fäza-waqıtta buluçı matdä üzlekläre fäza-waqıtnıñ käkrelege belän bäylilär.

(tigezlämädä: sul yaqta - geometriä (dürt ülçäneşle fäza-waqıt), uñ yaqta - matdä)

)

— skalyar käkrelek, - metrik tenzor, häm Riççi tenzorı

— kosmologik daimie, - energiä-impuls tenzorı , — Pi, — vakuumda yaqtılıq tizlege , — Nyuton ğravitatsion daimie .

- Eynşteyn tenzorı

— Eynşteyn ğravitatsion daimie.



Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link GA Калып:Link GA Калып:Link GA