Водород: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Водород latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Dexbot (бәхәс | кертем)
к Removing Link FA template (handled by wikidata)
Dexbot (бәхәс | кертем)
к Removing Link GA template (handled by wikidata)
Юл номеры - 20: Юл номеры - 20:


[[Төркем:Химик элементлар]]
[[Төркем:Химик элементлар]]
{{Link GA|ja}}
{{Link GA|no}}
{{Link GA|zh-classical}}

25 май 2015, 09:02 юрамасы

Водород / Hydrogenium (H) He
Атом номеры 1
Матдәнең тышкы күренеше төссез, тәме булмаган һәм иссез газ
Атомның үзлекләре
Атом массасы
(моляр масса)
1,00794 а. м. б. (г/моль)
Атом радиусы 79 пм
Ионлаштыру энергиясе
(беренче электрон)
1311,3 кДж/моль (эВ)
Электрон конфигурациясе 1s1
Химик үзлекләре
Ковалент радиусы 32 пм
Ион радиусы 54 (−1 e) пм
Электр тискәрелеге
(Полинг буенча)
2,20
Электрод потенциалы
Оксидлашу дәрәҗәсе 1, −1
Матдәнең термодинамик үзлекләре
Тыгызлык 0,0000899 (при 273K (0 °C)) г/см³
Моляр җылы сыешлыгы 14,235 Дж/(K·моль)
Җылы үткәрүчелек 0,1815 Вт/(м·K)
Эрү температурасы 14,01 K
Эрү җылылыгы 0,117 кДж/моль
Кайнау температурасы 20,28 K
Парга әйләнү җылылыгы 0,904 кДж/моль
Моляр күләм 14,1 см³/моль
Матдәнең кристаллик рәшәткәсе
Рәшәткә төзелеше гексагональ
Рәшәткә параметрлары a=3,780 c=6,167 Å
Дебай температурасы 110 K
H 1
1,00794
1s1
Водород

Водоро́д (лат.  Hydrogenium,ингл. Hydrogen)Менделеевның периодик таблицасының беренче элементы. Табигатьтә киң таралган. Водородның 5 изотоптан өчесе үз исемнәрен йөртәләр: ¹H – протий (Н), ²H – дейтерий (D) һәм ³H – тритий (T).

Водородның гади матдәсе - җиңел төссез газ. Һава йә кислород белән катнашканда янучан һәм шартлаткыч. Агусыз. Этанол һәм тимер, никель, палладий, платина кебек металларда эрүчән.

Исем барлыкка килү

«Водород» cүзе урысчадан тәрҗемә иткәндә «су тудыргыч» дигәнне аңлата. «Водород» дигән атама М. Ф. Соловьев тарафыннан 1824 елда тәкъдим ителгән. Татарча альтернатив атама - «сутудырма» йә «сутудыргыч».