Энцелад (иярчен): юрамалар арасында аерма
Яңа бит: «300px|мини|уңда|Энцелад - [[Сатурн (планета)|Сатурн иярчене]] …» |
Төзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 4: | Юл номеры - 4: | ||
'''Энцелад''' (бор. юнанча ''Ἐγκέλαδος'', [[инглизчә]] ''Enceladus'') — зурлыгы буенча [[Сатурн (планета)|Сатурн]]ның алтынчы иярчене, [[Кояш системасы]]нда иң якты иярчен. Аның диаметры 504 км, [[Титан (иярчен)|Титан]]ныкыннан 10 тапкыр кечерәк. |
'''Энцелад''' (бор. юнанча ''Ἐγκέλαδος'', [[инглизчә]] ''Enceladus'') — зурлыгы буенча [[Сатурн (планета)|Сатурн]]ның алтынчы иярчене, [[Кояш системасы]]нда иң якты иярчен. Аның диаметры 504 км, [[Титан (иярчен)|Титан]]ныкыннан 10 тапкыр кечерәк. |
||
Энцелад тулысынча боз белән капланган һәм өслеккә төшүче бөтен яктылык чагылдыра диярлек. Кояш яктылыгы 98 Энцелад өслегеннән чагыла, шуңа күрә шул |
Энцелад тулысынча боз белән капланган һәм өслеккә төшүче бөтен [[яктылык]]ны чагылдыра диярлек. [[Кояш]] яктылыгы 98%ы Энцелад өслегеннән чагыла, шуңа күрә шул иярчен бик якты һәм салкын '''-241 С''', ләкин кайбер урыннарында, мәсәлән Көньяк котыбында җылырак температура '''-128 С''' җитә. |
||
Кассини миссиясе Энцелад көньяк котыбында су белән бай шлейфтан фонтан чыгуын таба, бәлки, нәкъ шушы боз фонтаннар Сатурнның Е боҗрасын булдырганнар. |
Кассини миссиясе Энцелад көньяк котыбында су белән бай шлейфтан фонтан чыгуын таба, бәлки, нәкъ шушы боз фонтаннар Сатурнның Е боҗрасын булдырганнар. |
9 мар 2016, 18:06 юрамасы
Энцелад (бор. юнанча Ἐγκέλαδος, инглизчә Enceladus) — зурлыгы буенча Сатурнның алтынчы иярчене, Кояш системасында иң якты иярчен. Аның диаметры 504 км, Титанныкыннан 10 тапкыр кечерәк.
Энцелад тулысынча боз белән капланган һәм өслеккә төшүче бөтен яктылыкны чагылдыра диярлек. Кояш яктылыгы 98%ы Энцелад өслегеннән чагыла, шуңа күрә шул иярчен бик якты һәм салкын -241 С, ләкин кайбер урыннарында, мәсәлән Көньяк котыбында җылырак температура -128 С җитә.
Кассини миссиясе Энцелад көньяк котыбында су белән бай шлейфтан фонтан чыгуын таба, бәлки, нәкъ шушы боз фонтаннар Сатурнның Е боҗрасын булдырганнар.
Бу ачылыш Энцелад эчендәге геологик активлыгына күрсәтә.
Иярчен орбиталь резонансларга эләгү нәтиҗәсендә көчле либрация күренеше (иярчен тирбәнеше) яки орбита зур эксцентриситеты һәм гравитация сәбәпле иярчен асты катламнарны периодик рәвештә җылыта.
Энцелад геологик актив, Кояш системасында тагы Юпитер иярчене Ио һәм Нептун иярчене Тритон шундый активлыкны күрсәтә.
Энцелад өслеге астында сыек су океан бар, шушы факт фонтаннарда чыгарылган матдәне тикшерү нәтиҗәсендә расланган.
Су фонтаннарны табу сәбәпле 2011 елда НАСА «Enceladus Focus Group Conference» утырышында "Энцелад - Җирдән тыш Кояш системасында тормышка иң яраклы урын" дип белдерә.
NASA астробиологы Крис Маккей буенча Җирдән тыш Кояш системасында тик Энцеладта сыек су, күмертуар, азот аммиак формасында һәм энергия чыганагы табылган.
Энцеладта бик сирәк атмосфера бар, анда су бу 91 %, 4 % — азот, 3,2 % — күмерәче газ, 1,7 % — метан тәшкил итә.
Кечкенә иярчен Энцеладның гравитациясе шушы атмосфераны тота алмый, шуңа күрә аны тутыру чыганагы булырга тиеш, мисал өчен көчле гейзерлар яки криовулканнар.
Чыганаклар
- Статьи об Энцеладе на freescience.ru
- Фотографии Энцелада на сайте «Photojournal» (НАСА)
- «Опубликованы новые фотографии вулканов Энцелада» — Лента.ру (03.11.2009)
- Телескоп «Гершель» обнаружил источник воды, попадающей в верхнюю атмосферу Сатурна — Компьюлента (27.07.2011)
Кояш системасы | |
---|---|
| |
Үзәк йолдыз һәм планеталар | Кояш • Меркурий • Чулпан • Җир • Марс • Юпитер • Сатурн • Уран • Нептун |
кәрлә планеталар | |
зур иярченнәр | |
Иярченнәр / боҗралар[ru] |
Җирнеке • Марсныкы • Юпитерныкы / ∅[ru] • Сатурнныкы[ru] / ∅[ru] • Уранныкы[ru] / ∅[ru] • Нептунныкы[ru] / ∅[ru] • Плутонныкы[ru] / ∅[ru] • Һаумеаныкы[ru] • Макемакеныкы[ru] • Эриданыкы[ru] |
Беренче ачылган астероидлар |
(2) Паллада • (3) Юнона • (4) Веста • (5) Астрея • (6) Геба • (7) Ирида • (8) Флора • (9) Метида • (10) Гигея • (11) Парфенопа |
Кече җисемнәр | |
Һипотетик җисемнәр |
Вулкан[ru] һәм вулканоидлар[ru] • Меркурий иярченнәре[ru] • Венера иярченнәре[ru] • Җирнең башка иярченнәре[ru] • Антиҗир (Глория)[ru] • Тейя[ru], Фаэтон (элекке планеталар), Бишенче планета[ru] • Бишенче газлы гигант[ru] • Тугызынчы планета, Түхе[ru], X планетасы һәм башка транснептун планеталар[ru] • Немезида |
Астрономик җисемнәр • Портал:Астрономия • Проект:Астероидлар |