Мирфатыйх Зәкиев: юрамалар арасында аерма
Marat-avgust (бәхәс | кертем) Төзәтмә аңлатмасы юк |
к clean up using AWB |
||
Юл номеры - 8: | Юл номеры - 8: | ||
| һөнәр = филолог-галим |
| һөнәр = филолог-галим |
||
| туу датасы = 14.8.1928 |
| туу датасы = 14.8.1928 |
||
| туу җире = |
|||
| туу җире = {{Туу җире|Ютазы районы|Ютазы районында}}, [[Зәйпе]] авылы |
|||
| гражданлык = {{байраклаштыру|ССРБ}}→<br/>{{байраклаштыру|Русия}} |
| гражданлык = {{байраклаштыру|ССРБ}}→<br/>{{байраклаштыру|Русия}} |
||
| милләт = татар |
| милләт = татар |
11 дек 2017, 16:09 юрамасы
Мирфатыйх Зәкиев | |
---|---|
Туган телдә исем | Мирфатыйх Зәки улы Зәкиев |
Туган | 14 август 1928 (95 яшь) Зәйпе, Бәйрәкә вулысы, Бөгелмә кантуны, Татарстан АССР, РСФСР, СССР[1] |
Үлгән | 18 август 2023[2] (95 яшь) Мәскәү, Россия |
Яшәгән урын | Достоевски урамы, Казан[3] |
Милләт | татар |
Ватандашлыгы | ССРБ→ Русия |
Әлма-матер | Казан (Идел буе) федераль университеты |
Һөнәре | филолог-галим |
Эш бирүче | Казан (Идел буе) федераль университеты |
Сәяси фирка | Советлар Берлеге коммунистик фиркасе |
Бүләк һәм премияләре | |
Гыйльми дәрәҗә: | филология фәннәре докторы[d] |
Гыйльми исем: | профессор[d] |
Мирфатыйх Зәкиев – танылган филолог-галим. Филология фәннәре докторы, профессор, Татарстан Фәннәр академиясенең мөхбир әгъзасы, Төрек лингвистик җәмгыятенең шәрәфле әгъзасы, Татарстан Фәннәр академиясенең гуманитар бүлеге академик-секретаре, Халыкара төрки академиясенең татар бүлеге бюросы рәисе, Татарстанның һәм Русиянең атказанган фән эшлеклесе һәм техника өлкәсендә Дәүләт премиясе лауреаты. БР Җәлил Киекбаев премиясе лауреаты (1993).
Тәрҗемәи хәл
Мирфатыйх Зәкиев 1928 елның 14 августында Татарстанның Ютазы районындагы Зәйпе авылында туа. Сугыш елларында көтүче, ат караучы, кышын туң тирес чабучы, тимерче, эретеп ябыштыручы һ.б. хезмәтләр башкара. Фидакарьлеге өчен “Бөек Ватан сугышы елларындагы фидакяр хезмәт өчен” медале белән бүләкләнә. Мәктәпне “бишле”гә тәмамлап, Казан дәүләт университетындагы татар теле һәм әдәбияты бүлегенә укырга керә. Университетны кызыл диплом белән тәмамлый, аспирантурада калдырыла. 1954 елда кандидатлык диссертациясе яклый. Башка милләтләрнең грамматика китаплары белән эзлекле танышкач, татар теле буенча шундый хезмәт язып бастырды. “Синтаксический строй татарского языка” дип аталган 464 битлек китабы докторлык диссертациясе буларак бәяләнә. Диссертация 1962 елда яклана.
Хронология
- 1960—1965 — КДУның татар теле кафедрасы мөдире;
- 1965—1967 — Казан дәүләт педагогия институтында фән буенча проектор;
- 1967—1986 — Казан дәүләт педагогия институты ректоры;
- 1968—1986 — татар тел белеме кафедрасы мөдире;
- 1986—1996 — СССР Фәннәр Академиясенең Казан филиалы Тел, әдәбият һәм тарих институты директоры (1992 елдан — Татарстан фәннәр Академиясе составында);
- 1996—2000 — Татарстан фәннәр Академиясенең Тел, әдәбият һәм сәнгать институты директоры.
- 1992—2002 — ТФАнең гуманитар бүлеге академик-секретаре.
- 1980—1990 — ТАССР Югары шурасы депутаты һәм Татарстан АССР Югары шурасы рәисе.[4]
Чыганаклар
Искәрмәләр
- 14 август көнне туганнар
- 1928 елда туганнар
- Татарстанда туганнар
- 18 август көнне вафатлар
- 2023 елда вафатлар
- Мәскәүдә вафатлар
- Әлифба буенча шәхесләр
- Татар теле галимнәре
- Филология фәннәре докторлары
- Ректорлар
- Татарстанның атказанган фән эшлеклеләре
- Татар тел галимнәре
- Татарстанның фән һәм техника өлкәсендәге Дәүләт бүләге лауреатлары
- Җәлил Киекбаев премиясе лауреатлары
- Татарстан парламенты җитәкчеләре