Алеут утраулары: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Алеут утраулары latin yazuında])
Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
IanraBot (бәхәс | кертем)
1 234 896 үзгәртергә
к clean up
IanraBot (бәхәс | кертем)
1 234 896 үзгәртергә
к clean up using AWB
Тамга: кире кагылган
Юл номеры - 2: Юл номеры - 2:
| Исем = Алеут утраулары
| Исем = Алеут утраулары
| Милли исем= en/Aleutian Islands
| Милли исем= en/Aleutian Islands
| Ил = АКШ
| Ил = Әᴍᴎpикә Кушма Штатлары
|Төбәк = Әләскә
|Төбәк = Әләскә
| Акватория = Тын океан
| Акватьıpия = Тын океан
|Координатлар = 52/5/49/N/173/30/2/W
|Координатлар = 52/5/49/N/173/30/2/W
|CoordScale =
|CoordScale =
Юл номеры - 14: Юл номеры - 14:
|Банисәп елы = 2000
|Банисәп елы = 2000
| Сурәт = North-Pacific-air-routes.png
| Сурәт = North-Pacific-air-routes.png
}}'''Алеут утраулары''' ({{lang-ru|Алеутские острова}}, {{lang-en|Aleutian Islands}}) — [[Тын океан]]ның төньякгында, [[Әләскә ярымутравы]]ннан көньякка 1740 километрга дуга шәкелендә сузылган архипелаг. [[АКШ]]ның Әләскә штатына карый. Утрауларда АКШ хәрби базалар бар.
}}'''Алеут утраулары''' ({{lang-ru|Алеутские острова}}, {{lang-en|Aleutian Islands}}) — [[Тын океан]]ның төньякгында, [[Әләскә ярымутравы]]ннан көньякка 1740 километрга дуга шәкелендә сузылган архипелаг. [[Әᴍᴎpикә Кушма Штатлары]]ның Әләскә штатына карый. Утрауларда Әᴍᴎpикә Кушма Штатлары хәрби базалар бар.
== География ==
== Җәгъpафия ==
110 утрау һәм күп [[кыя]]лардан гыйбарәт. [[Беринг диңгезе]]н көньяктан урап тора. Мәйданы — 37,8 мең км². Халык саны 8 162 кеше (2000). 25 гамәлдәге {{comment|[[янартау]]|вулкан}} бар, шуларның иң биеге — Шишалдин янартавы (2860 м). [[Җир тетрәү]]ләр еш булалар.
110 утрау һәм күп [[кыя]]лардан гыйбарәт. [[Беринг диңгезе]]н көньяктан урап тора. Мәйданы — 37,8 мең км². Халык саны 8 162 кеше (2000). 25 гамәлдәге {{comment|[[янартау]]|вулкан}} бар, шуларның иң биеге — Шишалдин янартавы (2860 м). [[Җир тетрәү]]ләр еш булалар.
=== Климат ===
=== Климат ===
Климаты — субарктик океан, [[кыш]] җылы, дымлы, көчле җилләр исәләр. [[Кар]] күп ява. Тау түбәләрен һәрвакыт кар каплап тора. Җәй салкынча, [[томан]]нар еш була. Иң суык ай — февральның уртача температурасы —1,4°, кайвакыт —10, 15° кадәр суык була. Августның уртача температурасы +11,9°. Еллык явымнар саны — 1500 мм.
Климаты — субарктик океан, [[кыш]] җылы, дымлы, көчле җилләр исәләр. [[Кар]] күп ява. Тау түбәләрен һәрвакыт кар каплап тора. Җәй салкынча, [[томан]]нар еш була. Иң суык ай — фивpәлның уртача температурасы —1,4°, кайвакыт —10, 15° кадәр суык була. ауᴦысның уртача температурасы +11,9°. Еллык явымнар саны — 1500 мм.


Үсемлекләр — нигездә үләннәр һәм куаклыклар; туфраклары субполяр, кәсле-торфлы һәм таулы-тундра.
Үсемлекләр — нигездә үләннәр һәм куаклыклар; туфраклары субполәр, кәсле-торфлы һәм таулы-тундра.


Энг йирик аҳоли пункти — Адак. Аҳолиси балиқ, денгиз ҳайвонларини овлаш б-н шуғулланади.
Энг йирик аҳоли пункти — Адак. Аҳолиси балиқ, денгиз ҳайвонларини овлаш б-н шуғулланади.
== Тарих ==
== Тарих ==
Алеут утраулары 18 гасыр уртасында [[Русия империясе]]нә кушылган. 1867 елда [[Александр II]] Алеут утрауларын Әләскә белән бергә [[АКШ]]ка сатып җибәргән.
Алеут утраулары 18 гасыр уртасында [[Русия империясе]]нә кушылган. 1867 елда [[Александр II]] Алеут утрауларын Әләскә белән бергә [[Әᴍᴎpикә Кушма Штатлары]]ка сатып җибәргән.
1942 елда утрауларның көнбатыш өлеше японнар тарафыннан басып алынган; 1943 елда аны американ-канад десанты бәреп чыгарган.
1942 елда утрауларның көнбатыш өлеше японнар тарафыннан басып алынган; 1943 елда аны американ-канад десанты бәреп чыгарган.
<gallery align="center" widths="215px">
<gallery align="center" widths="215px">

28 окт 2020, 01:42 юрамасы

Алеут утраулары
ингл. Aleutian Islands
52°5′49″ т. к. 173°30'2" кб. о. (G) (T)
Утраулар саны110
Иң эре утрауУнимак
Гомуми мәйдан37 800 км²
Иң биек ноктасы2857 м
ИлКалып:Байраклаштыру/Әᴍᴎpикә Кушма Штатлары
Беренче дәрәҗә АБӘләскә
Әᴍᴎpикә Кушма Штатлары исемле позицион харита әлегә юк.
Халык саны 8162 кеше
Халык тыгызлыгы0,216 кеше/км²
 Алеут утраулары Викиҗыентыкта

Алеут утраулары (рус. Алеутские острова, ингл. Aleutian Islands) — Тын океанның төньякгында, Әләскә ярымутравыннан көньякка 1740 километрга дуга шәкелендә сузылган архипелаг. Әᴍᴎpикә Кушма Штатларының Әләскә штатына карый. Утрауларда Әᴍᴎpикә Кушма Штатлары хәрби базалар бар.

Җәгъpафия

110 утрау һәм күп кыялардан гыйбарәт. Беринг диңгезен көньяктан урап тора. Мәйданы — 37,8 мең км². Халык саны 8 162 кеше (2000). 25 гамәлдәге янартау бар, шуларның иң биеге — Шишалдин янартавы (2860 м). Җир тетрәүләр еш булалар.

Климат

Климаты — субарктик океан, кыш җылы, дымлы, көчле җилләр исәләр. Кар күп ява. Тау түбәләрен һәрвакыт кар каплап тора. Җәй салкынча, томаннар еш була. Иң суык ай — фивpәлның уртача температурасы —1,4°, кайвакыт —10, 15° кадәр суык була. ауᴦысның уртача температурасы +11,9°. Еллык явымнар саны — 1500 мм.

Үсемлекләр — нигездә үләннәр һәм куаклыклар; туфраклары субполәр, кәсле-торфлы һәм таулы-тундра.

Энг йирик аҳоли пункти — Адак. Аҳолиси балиқ, денгиз ҳайвонларини овлаш б-н шуғулланади.

Тарих

Алеут утраулары 18 гасыр уртасында Русия империясенә кушылган. 1867 елда Александр II Алеут утрауларын Әләскә белән бергә Әᴍᴎpикә Кушма Штатларыка сатып җибәргән. 1942 елда утрауларның көнбатыш өлеше японнар тарафыннан басып алынган; 1943 елда аны американ-канад десанты бәреп чыгарган.

  • Гарелой (алеут. Анаҥусиҳ, Anangusix̂[1]) утравы
    Гарелой (алеут. Анаҥусиҳ, Anangusix̂[1]) утравы
  • Уналаска утравында
    Уналаска утравында
  • Атка утравында
    Атка утравында

Тышкы сылтамалар

Искәрмәләр

  1. ↑ Bergsland, K. (1994). Aleut Dictionary. Fairbanks: Alaska Native Language Center. 
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Алеут_утраулары&oldid=2739716