Питрәч районы: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Питрәч районы latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Тимерхан (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Тимерхан (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 89: Юл номеры - 89:
== География ==
== География ==
=== Чиктәшлек ===
=== Чиктәшлек ===
Район [[Чулман|Кама]] елгасының уң ягында урнашкан, гомуми мәйданы 1361 м². Төньякта Питрәч районы [[Биектау районы|Биектау]] һәм [[Арча районы|Арча]] районнары белән чиктәш, көнчыгышта — [[Теләче районы|Теләче]], көньякта — [[Балык Бистәсе районы|Балык Бистәсе]] һәм [[Лаеш районы|Лаеш]] районнары белән. Төбәкнең көнбатыш өлеше [[Казан|Казанга]] тоташа<ref>{{Cite web|url=https://tatcenter.ru/district/pestrechinskij-rajon/|title=Пестречинский район|publisher=Tat Center|accessdate=2020-11-02}}</ref>{{sfn|битләр=|Зинатуллина|2013|197—200}} .
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Як!!Район
! Як!!Район

28 ноя 2020, 09:29 юрамасы

Питрәч районы
Герб
Байрак
Ил

Русия

Статус

Район

Җөмһүрият

Татарстан

Административ үзәк

Питрәч

Нигезләү датасы

1930 елның 10 августы

Муниципаль район башлыгы

Илһам Миңнехан улы Кашапов[1]

Башкарма комитеты җитәкчесе

Хәбибуллин Альберт Валерьевич

Халык саны  (2019)

40 170 кеше

Халык тыгызлыгы

29,7 кеше/км²

Милли состав

татарлар — 57,0%, руслар — 40,2% [2]

Дини состав

мөселманнар, православ

Мәйдан

1361 км²

Диңгез өстеннән биеклеге
 • Урта биеклеге



 150 м

Карта

Сәгать поясы

MSK (UTC+3)

Автомобиль номерлар коды

16, 116

http://pestreci.tatar.ru/

Питрә́ч районы́ (рус. Пестречи́нский райо́н) – Россия Федерациясе Татарстан Республикасы составында муниципаль берәмлек. Зур социаль-икътисади уңышка ия булган муниципаль район, гомуми мәйданы – 1361 м², Татарстанның төньяк-көнбатышында урнашкан муниципаль. Административ үзәкПитрәч авылы.[3]. 2019 елда район халык саны 45 054 кеше тәшкил итә.[4].

Питрәч районы – Татарстанның авыл хуҗалыгы өлкәсендә иң әһәмиятле төбәкләрнең берсе. Төп икътисади тармаклары арасында ит һәм сөт җитештерү, терлекчелек, кошчылык, ат үрчетү, җәнлекчелек.[5].

Район территориясендә республика әһәмиятендәге «Ленино-Кокушкино» Дәүләт тарихи һәм мәдәни музей-тыюлыгы эшли, анда Владимир Ульянов бабасы Александр Бланк утары [6] урнашкан. Шулай ук Питрәч авылы янында тарихи һәйкәл – бронза гасыр Питрәч стоянкасы (безнең эрага кадәр XVIII—IX гасырлар) бар.[6]

География

Чиктәшлек

Район Кама елгасының уң ягында урнашкан, гомуми мәйданы 1361 м². Төньякта Питрәч районы Биектау һәм Арча районнары белән чиктәш, көнчыгышта — Теләче, көньякта — Балык Бистәсе һәм Лаеш районнары белән. Төбәкнең көнбатыш өлеше Казанга тоташа[7][8] .

Як Район
Төньяк Арча районы, Балтач районы
Көнбатыш Казан шәһәре
Көньяк-көнбатыш Лаеш районы
Көньяк-көнчыгыш Балык Бистәсе районы
Көнчыгыш Теләче районы

Тарих

1920 елга кадәр район җирләре Казан губернасының Казан һәм Лаеш өязләренә кергәннәр иде. 19201927 елларда — ТАССРның Лаеш һәм Арча кантоннары составында булган.

Район 1931 елның 10 августында төзелә.

Халык

1959[9] 1970[10] 1979[11] 1989[12] 2002[13] 2010[14]
35 151 34 493 30 687 28 469 28 454 29 018

Милли состав

Милләт 1970[15] 1979[15] 1989[15] 2002[16] 2010[17]
татарлар 47,9% 52,1% 54,2% 56,9% 57,0%
руслар 51,5% 46,6% 44,2% 40,0% 40,2%

Шәхесләр

Питрәч музее
Крәш-Сәрдә музее

Мәгариф

Питрәч районында һөнәри лицей (2015 елдан филиал), 13 урта мәктәп, 4 төп мәктәп, сәламәтлеге чикле балалар өчен 1 мәктәп-интернат, балалар иҗат үзәге, 2 балалар сәнгать мәктәбе (Питрәчтә, Ленино-Кокушкинода), балалар-яшүсмерләр комплекслы спорт мәктәбе, 14 балалар бакчасы эшли (2017).

Мәдәният

Искәрмәләр

  1. Кто на новенького? Отставки двух глав районов и новые назначения. Сетевое издание «События», 17.01.2018
  2. Всероссийская перепись населения 2010 года. Национальный состав населения Республики Татарстан
  3. Пестречинский район ТатАССР. Мемориал Великой Отечественной Войны (2014-06-23). 2020-11-02 тикшерелгән.
  4. О районе. Пестречинский район. 2020-11-04 тикшерелгән.
  5. Пестречинский район. Tat Center. 2020-11-02 тикшерелгән.
  6. 6,0 6,1 Габдрахманов, 2015
  7. Пестречинский район. Tat Center. 2020-11-02 тикшерелгән.
  8. Зинатуллина, 2013
  9. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg1.php
  10. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg1.php
  11. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg1.php
  12. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg1.php
  13. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg1.php
  14. http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls
  15. 15,0 15,1 15,2 Мустафин М.Р, Хузеев Р.Г. Всё о Татарстане (Экономико-географический справочник). — Казань, 1994
  16. 2002 ел сан алу базасы
  17. http://www.tatstat.ru/VPN2010/DocLib8/%D0%BD%D0%B0%D1%86%20%D1%81%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B2.pdf